W mediach wiele mówi się o groźnych konsekwencjach ukąszenia przez kleszcza. Niestety większość z tych doniesień jest prawdziwa. Z naszych obserwacji wynika, że przynajmniej 30% kleszczy przenosi boreliozę. A to nie jedyna choroba, którą ten pajęczak może nas zainfekować.
Borelioza to najczęstsza choroba przenoszona przez kleszcze. Nie leczona prowadzi do:
- uszkodzenia stawów
- uszkodzenia mięśnia sercowego
- uszkodzenia układu nerwowego
- przewlekłego, zanikowego zapalenia skóry
- zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych.
Ponadto, kleszcze przenoszą też inne czynniki chorobotwórcze, powodujące tzw. koinfekcje odkleszczowe, takie jak:
- wirus odkleszczowego zapalenia mózgu (TBE)
- Mycoplasma pneumoniae
- Chlamydia pneumoniae
- Yersinia enterocolitica
- Babesia microti,
- Anaplasma phagocitophilum,
- Bartonella henselae,
- Bartonella Quintana
- Ehrlichia chaffeensis
Co zrobić w przypadku ukąszenia? Diagnostyka zakażeń
Borelioza
Laboratoryjna diagnostyka boreliozy opiera się na wykrywaniu przeciwciał przeciw Borreli we krwi pacjenta w klasie IgM i IgG, Aktualny, rekomendowany algorytm diagnostyki laboratoryjnej boreliozy obejmuje 2 etapy:
- Badanie metodą ELISA, po 3-4 tygodniach od zakażenia (borelioza IgM, borelioza IgG)
Metoda ELISA jest bardzo czuła, co umożliwia wykrycie nawet niewielkiej ilości przeciwciał, ale nie jest w pełni swoista. Oznacza to, że dodatni wynik badania może być spowodowany infekcją inną niż borelioza, bądź też innymi czynnikami interferującymi. Dlatego:
- Wynik dodatni lub wątpliwy uzyskany z użyciem metody ELISA należy potwierdzić badaniem techniką Western Blot (Immunoblot) (borelioza IgG met. Western Blot, borelioza IgM met. Western Blot)
W rzadkich, określonych przypadkach klinicznych, lekarz może zalecić oznaczenie materiału genetycznego krętka boreliozy we krwi lub innej tkance pacjenta z użyciem metod molekularnych (PCR).
Inne infekcje odkleszczowe
Inne choroby przenoszone przez kleszcze również mogą być poważnym zagrożeniem dla zdrowia, a nawet życia. DIAGNOSTYKA dysponuje m.in. następującymi testami, wykrywającymi infekcje odkleszczowe:
TBE (wirus odkleszczowego zapalania mózgu) – przeciwciała IgM i IgG
Babesia microti – przeciwciała IgM i IgG
Anaplasma phagocytophilum – przeciwciała IgM i IgG
Bartoneloza (B.henselae, B.quintana) – – przeciwciała IgM i IgG
Koinfekcje boreliozy
Przebieg boreliozy może być komplikowany współistniejącymi chorobami infekcyjnymi, przenoszonymi drogą inną niż odkleszczowa. Na ich obecność wskazywać mogą dodatnie wyniki poniższych badań:
Mycoplasma pneumoniae IgM i IgG
Chlamydia pneumoniae IgM i IgG
Chlamydia trachomatis IgM i IgG
Yersinia enterocolitica i pseudotuberculosis IgG, IgM, IgA
Choroby odkleszczowe i te współistniejące z boreliozą są szczególnie niebezpieczne w przypadku osób o obniżonej oporności: nosicieli HIV, chorych na AIDS, w leczeniu immunosupresyjnym, osób starszych i dzieci, zwłaszcza w przypadku zbyt późnego włączenia terapii.
UWAGA! W przypadku badań serologicznych, należy pamiętać o zjawisku okienka serologicznego. Testy serologiczne polegają na wykrywaniu przeciwciał przeciwko danemu patogenowi, a te mogą się pojawić dopiero 2-4 tygodnie od zainfekowania.
Czytaj również artykuł Uwaga kleszcz
