ODPORNOŚĆ? MASZ JĄ WE KRWI!
Właściwie dobrane badania laboratoryjne pomagają lekarzom immunologom klinicznym w diagnostyce niedoborów odporności i ich leczeniu. Do repertuaru tych badań należą zarówno badania podstawowe, takie jak morfologia krwi z oceną wzoru odsetkowego leukocytów (rozmazem), stężenie białka całkowitego, albuminy i immunoglobulin poszczególnych klas (głównie IgG, IgM, IgA), jak również badania specjalistyczne, takie jak m.in. oznaczenie odsetka subpopulacji limfocytów, podklas IgG czy składowych dopełniacza.
Badania pomocne w diagnostyce niedoboru odporności
Niedobór odporności może sygnalizować już wynik tzw. pełnej morfologii krwi. Obniżona liczba neutrofili (granulocytów obojętnochłonnych) i/lub limfocytów, szczególnie stwierdzana u osoby z objawami wskazującymi na problemy z odpornością, powinna być wskazówką do dalszych badań. Na zaburzenia odporności może również wskazywać utrzymująca się poza okresami trwania infekcji podwyższona liczba leukocytów (krwinek białych) i obniżona liczba płytek krwi (trombocytów). W niektórych niedoborach odporności może też dochodzić do rozwoju anemii, którą można diagnozować na podstawie liczby erytrocytów, stężenia hemoglobiny i tzw. parametrów czerwonokrwinkowych (MHC, MCHC, MCV).
Do prostych badań należą też ocena stężenia białka całkowitego i albuminy. Wyniki tych badań poniżej zakresu wartości referencyjnych („normy”) mogą wskazywać na niedożywienie lub utratę białka, których konsekwencją może być zaburzenie produkcji przeciwciał. Odejmując stężenie albuminy od stężenia białka całkowitego otrzymujemy pewną wartość, niższa od 18 g/l występuje u pacjentów z niedoborami odporności humoralnej typu pierwotnego (np. COVID), jak i wtórnego. Niepokoić powinna też wartość powyżej 40 g/l, obserwowana zarówno w chorobach nowotworowych, jak i zapalnych oraz autoimmunologicznych.
Stężenie przeciwciał IgG poniżej 4g/l wskazuje na ich niedobór. Może on być zaburzeniem pierwotnym lub wynikać z utraty białka z przewodu pokarmowego (enteropatie) lub z moczem (zespół nerczycowy), rzadziej przez skórę – w związku z oparzeniami lub egzemą.
Kompleksowy pakiet badań
Powyżej wspomniane badania laboratoryjne (morfologia, białko całkowite, albumina, IgG) znajdują się w e-Pakiecie Postaw na odporność. Ich dobrym uzupełnieniem jest stężenie białka CRP, kreatyniny i witaminy D3, które również wchodzą w skład tego zestawu. CRP jest wskaźnikiem obecności stanu zapalnego, a więc jego podwyższona wartość jest obserwowana w infekcjach, chorobach autoimmunologicznych, schorzeniach o charakterze zapalnym, w końcu w niektórych nowotworach – a więc w stanach, które mogą powodować obniżenie odporności. Witamina D reguluje wiele procesów immunologicznych, sugeruje się związek jej stężenia we krwi z podatnością na infekcje i zapadalnością na choroby autoimmunologiczne. Ocena stężenia kreatyniny, a właściwie wyliczanego na jego podstawie wskaźnika eGFR jest badaniem przesiewowym w kierunku niewydolności nerek, umożliwiającym jej wykrycie już we wczesnym stadium.
Najlepszą drogą do zbudowania i zachowania wysokiej odporności jest dobry ogólny stan zdrowia. Po raz kolejny w ramach kampanii profilaktycznej zachęcamy zatem do aktywności fizycznej, modyfikacji stylu życia i diety oraz regularnej kontroli zdrowia poprzez badania laboratoryjne.
