Aflatoksyna

Aflatoksyna to trujący związek chemiczny wytwarzany przez grzyby pleśniowe z rodziny Aspergillus (Kropidlaki). Należy do mikotoksyn (z gr. mycos - grzyb oraz łacińskiego toxicum – trucizna), czyli toksyn grzybiczych. Aflatoksyny zostały odkryte w roku 1960 w Wielkiej Brytanii. Dla człowieka szczególne znaczenie mają toksyny wydzielane przez Aspergillus flavus i Aspergillus parasiticus. Do najczęściej występujących aflatoksyn zalicza się: B1, B2, G1, G2, M1 oraz M2, z których najbardziej toksyczną jest toksyna B1, wpisana na listę czynników rakotwórczych.

Do zatrucia aflatoksynami dochodzi drogą pokarmową przez spożycie zainfekowanej żywności (orzechy, kukurydza, zboża, oleje roślinne, owoce suszone) pochodzącej z tropikalnych krajów, w których warunki do rozwoju Aspergillus są optymalne.

Aflatoksyny uszkadzają przede wszystkim wątrobę, nerki i ośrodkowy układ nerwowy, mogą też mieć działanie rakotwórcze, a niektóre badania wskazują związek między stałą ekspozycją na aflatoksyny, a zaburzeniami wzrostu u dzieci.

Objawy zatrucia aflatoksyną:

• postać ostra: obrzęk płuc, krwotoki wewnętrzne, bóle brzucha, nudności, wymioty, zażółcenie skóry i śluzówek, drgawki i śpiączka;
• postać przewlekła: objawy marskości wątroby, alergie skórne i oddechowe, upośledzenie wzrostu i rozwoju, zaburzenia umysłowe, obrzęki kończyn dolnych.

Profilaktyka polega na niejedzeniu żywności nadpsutej, a także sprawdzaniu jakości, składu oraz kraju pochodzenia kupowanych produktów.