Insomnia

Insomnia (łac. insomnia), czyli bezsenność, to brak odpowiedniej ilości snu dobrej jakości. ICD-11 określa ten stan jako brak satysfakcji z jakości lub ilości snu kilka razy w tygodniu przez okres co najmniej 3 miesięcy. Problemy mogą dotyczyć m.in.:

• okresu zasypiania, gdy czas oczekiwania na sen wynosi ponad 30 minut;
• utrzymania snu, kiedy wybudzenia w nocy trwają łącznie ponad pół godziny;
• przedwczesnego budzenia się rano – co najmniej 30 minut przed budzikiem i zanim całkowity czas snu wyniesie 6,5 godziny.

Na przejściową bezsenność może cierpieć od 10 do 30% dorosłych, a nawet połowa ludzi cierpi na bezsenność w danym roku. Przewlekła insomnia może rozwijać się w przebiegu wielu chorób i stanów. Do czynników sprzyjających bezsenności należą np.:

• współwystępowanie innych zaburzeń psychicznych, głównie depresji i zaburzeń lękowych;
• nadużywanie substancji psychoaktywnych, np. alkoholu;
• przewlekłe stosowanie leków nasennych i uspokajających;
• zaburzenia neurologiczne;
• inne choroby, np. z powodu przewlekłego bólu, unieruchomienia czy przyjmowanych leków.

Bezsenności towarzyszą zwykle także inne objawy, które wynikają z pogorszenia jakości snu i znacznie obniżają komfort życia. Należą do nich m.in.:

• pogorszenie samopoczucia, a także poirytowanie i chwiejność nastroju;
• trudności podczas codziennych aktywności w różnych obszarach życia;
• przewlekłe zmęczenie;
• trudności w utrzymaniu koncentracji;
• zaburzenia pamięci;
• objawy lękowe czy depresyjne.

Postępowanie w przypadku bezsenności zależy przede wszystkim od jej przyczyny. Jeżeli insomnia rozwinęła się na podłożu innych zaburzeń, należy wprowadzić skuteczne leczenie towarzyszących chorób, np. za pomocą leków lub psychoterapii. Dużą rolę odgrywa odpowiedni styl życia i wypracowanie nawyków, które polepszają jakość snu, np. wprowadzenie aktywności fizycznej, ograniczenie czasu spędzanego w łóżku w ciągu dnia czy rezygnacja z popołudniowej drzemki.