Kępki żółte

Kępki żółte (łac. Xanthelasma), inaczej żółtaki na powiekach, grudki cholesterolowe pod oczami to skupiska cholesterolu lub estrów tłuszczowych w postaci żółtych grudek lub guzków. Powstają w wyniku pochłaniania i kumulowania w komórkach makrofagów nadmiaru lipidów obecnych w organizmie. Grudki cholesterolowe to struktury, które powstają głownie na powiekach, najczęściej przy wewnętrznym kącie oka. Zazwyczaj żółtaki na powiekach tworzą się symetrycznie, równocześnie na wszystkich powiekach, lecz częściej dotyczą powieki górnej. Kępki żółte mogą się ze rozrastać i zlewać ze sobą tworząc żółtaki mnogie. Stan taki nazywany jest żółtakowatością (ksantomatozą).

Grudki cholesterolowe pod oczami najczęściej dotyczą kobiet i mogą pojawiać się już w drugiej dekadzie życia, ze szczytem pojawiania się przypadłości między 40 a 50 r.ż. Występowanie żółtaków u prawie 50% osób związane jest z występowaniem zaburzeń gospodarki tłuszczowej w organizmie (przewaga „złego cholesterolu” LDL, nad „dobrym” HDL). Kępki żółte można zaobserwować u osób z miażdżycą, hipercholesterolemią, chorobami wątroby, nerek czy przewodu pokarmowego, lecz duża część osób, których dotyka przypadłość, nie ma żadnych zaburzeń lipidowych.

Żółtaki stanowią problem raczej kosmetyczny, aniżeli chorobowy, nie podlegają zatem leczeniu. Podstawą profilaktyki jest wprowadzanie diety ograniczającej spożycie tłuszczów. Są to zmiany łagodne, możliwe do usunięcia chirurgicznie lub laserowo, w połączeniu z badaniem histopatologicznym, jednak mają zdolność do nawrotów.