Apolipoproteina E

Badanie wykonywane w celu optymalizacji terapii miażdżycy w przypadku chorób sercowo-naczyniowych, pomocne w diagnostyce choroby Alzheimera o późnym początku. Apolipoproteina E (ApoE, apo E, APOE ) jest lipoproteiną, polimorficznym białkiem należącym do rodziny białek wiążących tłuszcze – apolipoprotein, stanowiącym istotne ogniwo szlaków metabolicznych tłuszczów. Nieprawidłowości dotyczące izoform ApoE predysponują do rozwoju miażdżycy i chorób sercowo-naczyniowych, a także wykazują związek z chorobą Alzheimera. Wraz z apolipoproteinami ApoA, ApoB, ApoC, ApoE stanowi powierzchniowy, białkowy, element fosfolipidowej otoczki chylomikronów będących powstałymi w ścianie jelita cienkiego kulistymi agregatami o wnętrzu składającym się z właściwych  kwasów tłuszczowych, triacylogliceroli, cholesterololu i trójglicerydów. W krążeniu ApoE stanowi składnik glikoprotein, w tym, chylomikronów, chylomikronów resztkowych – remnantów (powstałych przez enzymatyczny rozkład chylomikronów), VLDL, IDL i niektórych HDL. Jest obecna w płynie mózgowo-rdzeniowym. ApoE pośredniczy w wychwytywaniu cząsteczek lipoprotein przez tkanki docelowe. Oddziałuje z receptorem lipoprotein o małej gęstości (LDLR) decydując o przebiegu katabolizmu lipoprotein bogatych w triglicerydy na drodze wychwytu i usuwania przez wątrobę. ApoE powstaje głównie w wątrobie (70%), lecz także w śledzionie, mózgu, płucach, nerkach, nadnerczach, jajnikach i mięśniach. Wytwarzana jest także przez makrofagi i komórki tłuszczowe –  adipocyty. W ośrodkowym układzie nerwowym ApoE jest wytwarzana głównie przez astrocyty i transportuje cholesterol do neuronów za pośrednictwem receptorów ApoE, będąc  głównym nośnikiem cholesterolu w mózgu. Jest ponadto inhibitorem klasycznego szlaku dopełniacza tworząc kompleks z aktywowanym C1q. Pośrednio hamuje agregację płytek krwi.