nazwa badania
Białko S wolne
kod oferty
238
kod ICD
G07
kategoria badań
Układ krzepnięcia
Białko S wolne - Krótko o badaniu
Oznaczenie aktywności białka S w osoczu krwi żylnej, wykonywane w diagnostyce nabytych i wrodzonych niedoborów białka S, w tym w przebiegu żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.
Białko S wolne - Więcej informacji
Oznaczenie wolnej frakcji białka S. Białko S jest kofaktorem przyspieszającym reakcję przeciwzakrzepową aktywnego białka C (aPC), polegającą na unieczynnieniu kluczowych kofaktorów reakcji krzepnięcia, aktywnych czynników V i VIII (Va i VIIIa) oraz inhibitora fibrynolizy PAI-1(działanie profibrynolityczne). Białko S produkowane jest w wątrobie, a dla uzyskania pełnej funkcji musi przejść potranslacyjną modyfikację zależną od witaminy K. W krwioobiegu białko S występuje w formie związanej z białkiem układu dopełniacza C4bBP (ok. 60%) oraz w formie wolnej (ok .30-40%). Tylko wolne białko S jest kofaktora PC. Niedobór białka S jest stanem predysponującym do wystąpienia incydentów zakrzepowych. Został podzielony na trzy typy: typ I – obniżenie poziom obu białek S, białka wolnego i całkowitego; typ II – redukcja aktywności białka S przy zachowanym prawidłowym stężeniu; typ III – obniżony poziom wolnego białka S. Wrodzony niedobór białka S jest stanem dziedziczonym w sposób autosomalny, dominujący. U heterozygotycznych osób zakrzepica żylna pojawia się w 60-80% przypadków, u pozostałych stan pozostaje bezobjawowy. Przypadki homozygot są niezwykle rzadkie. Wiążą się z piorunującą plamicą w tkance skórnej w okresie noworodkowym lub pierwszym roku życia. Najczęstszymi objawami niedoboru białka S są: zakrzepica żył głębokich, zakrzepowe zapalenie żył, zatorowość płucna, a także utrata ciąży, również w przypadku braku objawów zakrzepicy żylnej. Zakrzepica pojawia się zwykle przed 55 rokiem życia i często ma formę nawrotową. Nabyty niedobór białka S obserwowany jest w chorobach wątroby, przy niedoborze witaminy K, po przyjęciu doustnych antykoagulantów. W warunkach fizjologicznych poziom całkowitego białka S wzrasta z wiekiem, podczas gdy frakcja wolna białka pozostaje niezmieniona.
Przygotowanie do badania
Brak szczególnych wskazań.


Wysiłek i stres
Unikać wysiłku i stresu


Rytm dobowy
Zmienność dobowa; zachowywać porę pobrania


Kontakt
Przed badaniem konieczny kontakt z punktem pobrań


Głodzenie
Zalecane: na czczo, o 7.00-10.00, ostatni posiłek poprzedniego dnia o 18.00; odradzane: po bogatotłuszczowym posiłku.
Czynniki mogące mieć wpływ na wynik badania
Wrodzony niedobór białka S, nabyty niedobór białka S, niedobór witaminy K, choroby wątroby, zakrzepica, zakrzepica żylna, żylna choroba zakrzepowo zatorowa (ŻChZZ).
Możliwe przyczyny odchyleń od normy
Obniżenie poziomu: wrodzony niedobór (typu I i III; typ II wiąże się z obniżeniem aktywności bez zmiany stężenia), choroby wątroby, niedobór witaminy K (zaburzenia wchłaniania, niedobór podarzy), doustna terapia antykoagulantami (acenokumarolem, warfaryną).