Fenol w moczu, ilościowo

Oznaczenie fenolu w moczu wykonywane techniką chromatografii gazowej  w przypadku podejrzenia zatrucia fenolem. Fenol czyli hydroksybenzen jest najprostszym związkiem z grupy fenoli. Używany jako 10% roztwór wodny  zwany był kwasem karbolowym. Metylowa pochodna fenolu nazywa się krezolem, który zmieszany z roztworem mydła nosi nazwę lizolu, środka stosowanego dawniej do dezynfekcji szpitalnej. Wszystkie fenole mają mocny, charakterystyczny zapach. Fenole mają szerokie zastosowanie w przemyśle (barwników, produkcji tworzyw sztucznych, farmaceutycznym itd.) oraz do dezynfekcji  pomieszczeń. Dawka śmiertelna doustna wynosi ok. 10 g, toksyczna ok. 4 g. Niewielkie ilości fenolu są wytwarzane u człowieka naturalnie,  w wyniku rozkładu białka w jelitach przez bakterie. W przypadku zwiększonego stężenia fenol ulega detoksykacji po związaniu z kwasem siarkowym i glukuronowym i jest wydalany z moczem jako gulukuronian.  Może być utleniany do związków o charakterze chinoidowym (hydrochinonu). Wydalany jest głownie z moczem i częściowo z kałem. W warunkach toksycznych fenol wchłaniany jest  ze środowiska przez drogi oddechowe, skórę i z przewodu pokarmowego.  Działa silnie drażniąco na skórę i błony śluzowe (np. w warunkach przemysłowych).  W większych dawkach wywiera działanie narkotyczne. Poza tym wywołuje hemolizę krwi i zaburza oddychanie komórkowe. Działa neuro, nefro i hepatotoksycznie, wywołując między innymi kwasicę metaboliczną. Określenie zagrożenia fenolem polega na oznaczeniu jego stężenie w moczu. Wartość dopuszczalna określana jest jako 0,44 mg/h . W przypadku obliczania szybkości wydalania fenolu z moczem, na 2 godzin przed  pobraniem właściwej próbki moczu, należy opróżnić  pęcherz moczowy, a uzyskanej próbki nie analizować. Oznaczenia dokonywać w kolejnej próbce pobranej w ściśle zmierzonym czasie.