FIB-4 - wskaźnik stopnia włóknienia wątroby

FIB-4 - wskaźnik nieinwazyjnej oceny włóknienia wątroby. Mimo postępu diagnostyki medycznej, wciąż spory problemem stanowi  wczesne rozpoznanie włóknienia wątroby, istotne dla skuteczność leczenia.  Zagadnienie sprowadza się do znalezienie wiarygodnych biomarkerów włóknienia i ustalenia istotnych celów terapeutycznych. Jako etapy postępującej degeneracji wątroby wymieniane są, w kolejności: stłuszczenie, zwłóknienie i marskość, której konsekwencją może być  rak wątroby. Stłuszczenie wątroby jest procesem prowadzącym do odkładania się tłuszczu w komórkach wątroby – hepatocytach. Brak podjętego leczenia stopniowo uszkadza wątrobę, prowadząc do jej zwłóknienia. Najczęstszą przewlekłą chorobą stłuszczniową wątroby jest niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby, NAFLD  (ang. non-alcoholic fatty liver disease lub, alternatywnie, MAFLD (ang. metabolic-associated fatty liver disease), o genezie niezależnej od spożycia alkoholu, niepożądanych efektów leków czy chorób genetycznych. NAFLD najczęściej związana jest z zespołem metabolicznym i pociąga zwiększenie ryzyka miażdżycy i zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych. Włóknienie miąższu wątroby jest długotrwałym procesem patologicznym, następującym u osób z  przewlekłymi chorobami wątroby: alkoholową chorobą wątroby, wirusowym zapaleniem wątroby typu B, C lub D  lub procesami autoimmunizacyjnymi. Rzadszymi przyczynami są choroby metaboliczne (m.in. hemochromatoza), choroby dróg żółciowych, hepatotoksyczne działanie leków oraz choroby pasożytnicze. Włóknienie polega na nadmiernym gromadzeniu składników macierzy zewnątrzkomórkowej w wyniku zaburzenia równowagi między syntezą a degradacją tkanki łącznej w wątrobie. Zaawansowanie włóknienia wątroby określane jest w skali od 0 do 4 (skala METAVIR), w której: 0 oznacza brak włóknienia; 1 – łagodne włóknienie; 2 – umiarkowane włóknienie; 3 – zaawansowane włóknienie; 4 – oznacza przebudowę marskiej wątroby. Zaawansowane włóknienie określane jest jako F3-F4, śladowe jako F0-F1. Włóknienie pośrednie –  F2, szara strefa, wymaga powtórzenia badań po ok. 12 miesiącach i zmiany stylu życia. FIB-4 jest wskaźnikiem stosowanym w celu nieinwazyjnej oceny włóknienia wątroby – wyodrębniania chorych z zaawansowanym włóknieniem lub marskością wątroby (F3-F4). Wskaźnik jest również zwalidowany dla niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD), przy czym u chorych wieku <35 lub >65 lat wskaźnik jest mniej wiarygodny.