Koronawirus SARS-CoV-2, panel przeciwciał

Badanie serologiczne polegające na identyfikacji przeciwciał IgG i IgM specyficznych dla koronawirusa SARS-CoV-2. Wirus ciężkiego ostrego zespołu oddechowego SARS-CoV-2 (ang. severe acute respiratory syndrome coronavirus 2), przez krótki czas po identyfikacji w 2019 r. nazywany 2019-nCoV, należy do rodzaju Betakoronawirusów z podrodziny Koronawirusów. Wywołuje zespół chorobowy nazwany angielskim akronimem COVID-19.  Opracowane statystycznie dane kliniczne wskazują, że czas od zakażenia SARS-CoV-2 do manifestacji klinicznej COVID-19 waha się od trzech-siedmiu (średnio 5,5) do 14 dni.  Kinetyka serokonwersji (dynamika powstawania specyficznych dla wirusa przeciwciał) w zakażeniu SARS-CoV-2 jest charakterystyczna dla innych ostrych infekcji wirusowych. Stężenie przeciwciał IgG specyficznych dla antygenów SARS-CoV-2 (IgG anty-SARS-CoV-2) zaczyna rosnąć wraz ze spadkiem stężenia IgM anty-SARS-CoV-2. IgM anty-SARS-CoV-2 stają się wykrywalne niekiedy 3 dni po wystąpieniu objawów; pomiar specyficznych IgG jest możliwy u chorych objawowych po ok. 10 dniach, choć mogą być identyfikowane już ok. 7 dnia. Analogicznie do innych zakażeń wirusowych, przyjmuje się, że detekcja anty-SARS-CoV-2 w klasie IgA jest możliwa nieznacznie wcześniej niż przeciwciał IgG. IgA mogą być o tyle istotne diagnostycznie, że generowane najwcześniej IgM wykazują niekiedy reaktywność krzyżową z białkami innych przedstawicieli koronawirusów. W przypadku wszystkich klas przeciwciał anty-SARS-CoV-2 wynik ujemny badania serologicznego nie wyklucza przebiegu zakażenia.
We wczesnej diagnostyce zakażenia SARS-CoV-2 testy serologiczne są mniej przydatne niż badania PCR ze względu na okres potrzebny do wygenerowania serokonwersji. W późnej fazie infekcji stają się nieodzowne, gdy badania PCR okazuję się nieprzydatne ze względu na nieobecność materiału wirusowego. Zgodnie z zaktualizowanymi zaleceniami Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji  (AOTMiT), wskazaniami do badań serologicznych obejmujących przeciwciała IgG anty-SARS-CoV-2 są:
•    ocena stężenia przeciwciał u ozdrowieńców; •    ocena odpowiedzi immunologicznej na szczepienie; •    prowadzenie dochodzeń epidemiologicznych i diagnostyki retrospektywnej zakażeń SARS-CoV-2 w celu oszacowania odsetka osób, które miały kontakt z wirusem; •    badania populacyjne.
Wg  AOTMiT, badania serologiczne przeciwciał anty-SARS-CoV-2 obu klas: IgG i IgM mogą potwierdzić  COVID-19 u osób z objawami utrzymującymi się powyżej 8-14 dni, w przypadku ujemnego wyniku w badania PCR oraz są  jedną z podstawowych metod w diagnostyce wieloukładowego zespołu zapalnego powiązanego z COVID-19 u dzieci (ang. Paediatric Inflammatory Multisystem Syndrome Temporarily associated with SARS-CoV-2 infection, PIMS-TS).
W przypadku otrzymania wyniku dodatniego wyłącznie dla przeciwciał klasy IgM, należy wykluczyć wczesną fazę zakażenia przez wykonanie badania metodą RT-PCR w kierunku SARS-CoV-2 z wymazu z nosogardła.