Lit, ilościowo

Pomiar stężenia litu w surowicy krwi. Lit jest pierwiastkiem stosowanym w lecznictwie psychiatrycznym w postaci węglanu litu (preparaty handlowe: Lithium Carbonicum). Lit hamuje transport sodu do wnętrza neuronu, zaburzając depolaryzację błon i w konsekwencji wpływając na uwalnianie noradrenaliny i dopaminy w ośrodkowym układzie nerwowym. Równocześnie lit w pewnym stopniu hamuje wychwyt zwrotny wymienionych katecholamin. Lek znajduje zastosowanie w leczeniu maniakalnej fazy choroby afektywnej dwubiegunowej, manii i choroby maniakalno-depresyjnej. Związek ulega całkowitej absorbcji z przewodu pokarmowego, z maksimum stężenia osoczowego w 2 do 4 godzin po podaniu doustnym. Lit nie wiąże się z białkami osocza i jest głównie wydalany przez nerki (około 95%). Eliminacja leku zachodzi dwufazowo, a czas półtrwania w surowicy wynosi, w zależności od wieku, 12-27 godzin, a u osób w podeszłym wieku nawet 36 godzin. Klirens litu jest silnie związany z funkcją nerek. W przypadku obniżonej funkcji nerek czas eliminacji jonu ulega wydłużeniu. Odwodnienie chorego spowodowane gorączką, wymiotami, biegunką czy wysoką temperaturą powietrza, powoduje zwiększenie reabsorbcji litu w nerkach, zwiększając stężenie jonu w osoczu. Lek charakteryzuje się małym współczynnikiem terapeutycznym, w związku z tym chorzy zażywający sole litu powinni być monitorowani laboratoryjnie w celu ustalenia indywidualnej dawki leku i kontroli leczenia. Oznaczanie stężenia litu w surowicy należy wykonywać 12 godzin po przyjęciu ostatniej dawki. Działanie lecznicze pojawia się po 1 – 3 tygodniach od początku terapii. W początkowej fazie leczenia oznaczenie należy wykonywać  raz w tygodniu, a następnie co 1 – 2 miesiące i co 2 – 3 miesiące w fazie remisji choroby. Objawy zatrucia mogą wystąpić po przekroczeniu stężenia 1,5 mmol/l litu w surowicy. Do wczesnych objawów zatrucia należy apatia, ospałość, letarg, problemy z mówieniem, nieregularne drżenia, słabość mięśni i ataksja. Do objawów ciężkiego zatrucia (stężenie >2,5mmol/l litu w surowicy) należy sztywność mięśni i napady padaczkowe.