
Panel pierwiastków As, Cd, Pb (arsen, kadm, ołów) we krwi
Kategoria badań:
Ogólnopolski czas oczekiwania na wynik to
7 dni
Wybierz punkt pobrań, by zobaczyć czas oczekiwania w Twoim punkcie.
Opis badania
Panel pierwiastków As, Cd, Pb (arsen, kadm, ołów) we krwi. Pomiar we krwi stężenia pierwiastków obecnych w środowisku industrialnym i aglomeracjach miejskich, wpływających na aktualny stan zdrowia i zwiększających ryzyko utraty zdrowia w przyszłości.
As (As) znajduje się na liście 22 niezbędnych dla życia pierwiastków - przyspiesza przemianę materii, powoduje wzrost i odnowę tkanek. Wpływa aktywizująco na czynności układu erytroblastycznego. W dawkach fizjologicznych do organizmu dostaje się w żywności w połączeniach organicznych. W znaczniejszych ilościach obecny jest w rybach i owocach morza. W środowisku arsen krąży w postaci nieorganicznych związków rozpuszczonych w wodzie. Stanowi domieszkę rudy srebra, ołowiu, miedzi, niklu i żelaza, w śladowych ilościach jest obecny w glebie. W Chinach i Korei stężenie As w wodzie osiąga kilka mg/l, w Europie jest ponad stukrotnie mniejsze. Toksyczne, nieorganiczne, związki arsenu wnikają do organizmu drogą oddechową, pokarmową, głównie w wodzie oraz przez kontakt skóry ze skażoną wodą lub glebą. Antropogenicznym źródłem arsenu jest hutnictwo, spalanie węgla oraz pestycydy, stąd do grup o największym narażeniu zawodowym należą osoby zatrudnione w hutnictwie, energetyce, przemyśle elektronicznym, górnictwie i w rolnictwie. Toksyczne działanie arsenu polega na inaktywacji białek enzymatycznych, głównie w mitochondriach. Równocześnie arsen wywiera działanie mutagenne oraz kancerogenne, zwiększając ryzyko nowotworów płuc, skóry, pęcherza, wątroby i nerek. Przekroczenie charakterystycznego dla populacji stężenia arsenu we krwi wiąże się z kilkudziesięcioprocentowym wzrostem ryzyka zachorowania na nowotwory.
Kadm (Cd) jest metalem ciężkim, toksycznym nawet w niewielkich stężeniach. Jest stosowany głównie w produkcji elektrod akumulatorowych oraz jako pigment w ceramice, tworzywach sztucznych i szkle. Najbardziej narażeni na zatrucie są pracownicy wytwórni akumulatorów niklowo-kadmowych i pracownicy hut metali nieżelaznych. Kadm obecny jest w niebezpiecznych stężeniach również w smogu i pyle, szczególnie w dużych aglomeracjach miejskich czy obszarach przemysłowych. Ulega wchłanianiu z płuc (gdzie 5 - 20% wdychanego ulega depozycji) i z przewodu pokarmowego. 70 % kadmu wiązane jest przez krwinki czerwone. Z ustroju eliminowany jest powoli. Wchłonięty z żywnością wydalany jest z kałem, w małej ilości ze śliną i potem. Wzrost stężenia kadmu we krwi odzwierciedla bieżącą ekspozycję na kadm, w tym poziomy toksyczne dla nerek, które są narządami najbardziej narażonymi na jego działanie toksyczne. W wyniku nefropatii kadmowej dochodzi do wzrostu wydalania białek niskocząsteczkowych i zmniejszenia filtracji kłębuszkowej. W przypadku płuc, kadm posiada przypuszczalnie działanie rakotwórcze.
Ołów (Pb) jest szeroko rozpowszechnionym w przyrodzie metalem ciężkim, nie ulegającym biodegradacji ani rozpadowi. Kumuluje się w tkankach organizmów żywych, stanowiąc duże zagrożenie dla zdrowia. Wchłaniany jest przez przewód pokarmowy i układ oddechowy, w małej ilości wnika przez skórę. Przenika przez łożysko. Osiąga duże stężenie w mleku. W przewodzie pokarmowym dorosłych wchłaniane jest 10% ołowiu obecnego w żywności, a u dzieci do 50%. Wchłanianie ołowiu w jelitach zmniejsza się w obecności wapnia i fosforu w diecie, zwiększa w obecności witaminy C. Do tkanek ołów transportowany jest przez krew. W tkankach szybkowymiennych (np. krew) okres półtrwania ołowiu wynosi ok. 30 dni, w wolnowymiennych, gromadzących większość ołowiu: kościach czy paznokciach, od 2,3 roku do 27 lat. Zatrucie ołowiem jest stosunkowo częste ze względu na szerokie zastosowanie ołowiu i związków ołowiu. Źródłem ołowiu są najczęściej huty metali nieżelaznych, odlewnie wyrobów ołowianych, wytwórnie akumulatorów, huty szkła kryształowego i wytwórnie ceramiki. Objawy zatrucia są początkowo nieswoiste – bóle głowy i brzucha, nudności etc., następnie zaostrzające się. Zatrucie przewlekłe, w wyniku kumulacji ołowiu uszkadza kładu nerwowy, szpik kostny, nerki i skórę. Cechą charakterystyczną u osób długotrwale eksponowanych na ołów jest „ołowiana cera” i „rąbek ołowiowy” na dziąsłach w wyniku odkładania się ołowiu. Długotrwała ekspozycja na ołów wywiera efekt mutagenny i teratogenny, wpływa na rozrodczość, powoduje zburzenia emocjonalne i układu nerwowego, układu odpornościowego itd. Stężenie ołowiu we krwi jest parametrem pozwalającym na ocenę ekspozycji na ołów w okresie ostatnich tygodni i rozpoznanie zatrucia. Ogólnie, jest wyższe u mężczyzn i osób palących, a obniża się w przypadku suplementacji magnezem.
Opis badania
Więcej informacji