P/c. p. deaminowanej gliadynie (DGP) IgA i IgG

Oznaczenie przeciwciał IgA i IgG przeciw deaminowanej gliadynie (anty-DPG) jest jednym z badań diagnostyki serologicznej celiakii (choroby trzewnej) i enteropatii glutenozależnych (np. choroby Duhringa – opryszczkowatego zapalenia skóry, Duhring dermatitis herpetiformis). Celiakia jest schorzeniem autoimmunologicznym o podłożu genetycznym, polegającym na nietolerancji składników glutenu, białka obecnego w zbożach: w pszenicy (gliadyny) i jej odmianach: orkiszu, kamucie; życie (sekaliny);  pszenżycie i jęczmieniu (hordeiny). Reakcja autoimmunologiczna, leżąca u podstaw patomechanizmu celiakii, stymulowana przez gliadynę lub jej odpowiedniki z glutenu, obejmuje zanik kosmków jelita cienkiego, struktur ściany jelita uczestniczących we wchłanianiu substancji odżywczych. Prowadzi on do upośledzenia wchłanianie składników pożywienia oraz powoduje  szereg objawów klinicznych, bardzo często również spoza układu pokarmowego. Celiakia dotyka ok.1% populacji polskiej, dwukrotnie częściej kobiety. Ujawniana jest najczęściej w dzieciństwie i osób młodych. Gliadyna, rozpuszczalna w alkoholu frakcja glutenu, po adsorpcji na błonie śluzowej jelita, ulega deaminacji pod wpływem działania transglutaminazy tkankowej (tTG), enzymu obecnego w tkance jelita. Transaminacja, polegająca na usunięciu grupy aminowej, prowadzi do zmiany struktury gliadyny i wzrostu jej immunogenności (rozpoznawalności przez układ odpornościowy). U osób z predyspozycją genetyczną, peptydy zmodyfikowanej – deaminowanej gliadyny wiążą się z powierzchniowymi cząsteczkami HLADQ2/8 komórek prezentujących antygeny i jako kompleksy są, prezentowane pomocniczym komórkom T, co stanowi kolejny etap reakcji autoimmunizacyjnej. Uruchomiona w ten sposób, niefizjologiczna i niepotrzebna, autoimmunologiczna reakcja odpornościowa przeciw deaminowanej gliadynie skierowuje się przeciw własnym tkankom, głównie jelita cienkiego. Efektory patologicznej – autoimmunologicznej – odpowiedzi układu odpornościowego: przeciwciała IgA i IgG przeciw endomysium, transglutaminazie tkankowej (anty-tTG) i przeciw deaminowanej gliadynie (anty-DGP) są wykorzystywane jako diagnostyczne wskaźniki celiakii.