Swędzące krostki z płynem na dłoniach– co oznaczają i jak je zlikwidować?

dr n. o zdr. Olga Dąbska


Udostępnij

Choroby skóry często wiążą się z nieprzyjemnymi objawami, takimi jak różnego rodzaju wypryski, podrażnienia, a nawet ból. Jednym z częściej występujących schorzeń dermatologicznych jest wyprysk potnicowy, który charakteryzuje się swędzącymi pęcherzykami na dłoniach i stopach. Sprawdź, jakie są przyczyny wyprysku potnicowego i w jaki sposób lekarz go rozpoznaje.

swędzące krostki z płynem na dłoniach

Co oznaczają swędzące krostki na dłoniach?

Wyprysk potnicowy, inaczej nazywany również pęcherzowym zapaleniem skóry dłoni lub stóp, to przewlekła, niezakaźna choroba dermatologiczna, która najczęściej dotyka osoby młode i w średnim wieku. Rzadko występuje u dzieci i seniorów. Przyczyny powstawania wyprysku potnicowego nie są do końca poznane, ale wydaje się, że u podstaw tej choroby leży reakcja alergiczna organizmu na różnego rodzaju czynniki zewnętrzne i wewnętrzne. Do najczęstszych przyczyn pojawienia się swędzących pęcherzyków z płynem na dłoniach należą:

  • alergia kontaktowa – na metale (np. nikiel, chrom, kobalt), kosmetyki, leki;
  • zakażenia grzybicze lub bakteryjne;
  • atopowe zapalenie skóry;
  • palenie tytoniu.

Przeczytaj również: Trzydniówka – wysypka, gorączka i inne objawy u dzieci i dorosłych.

Objawy wyprysku potnicowego

Charakterystycznym objawem tej dolegliwości są głęboko osadzone w skórze, swędzące pęcherzyki, wypełnione płynem surowiczym, które pojawiają się najczęściej na bocznych powierzchniach palców dłoni oraz na podeszwach stóp. W zaawansowanej fazie choroby dochodzi do łączenia się pęcherzyków, tworzenia nadżerek i strupów. Zmianom skórnym towarzyszy ból i dyskomfort. Wyprysk potnicowy ma charakter nawracający i może utrzymywać się przez długi czas, nawet miesiącami. Istotną rolę w powstawaniu zmian chorobowych odgrywa pot, ponieważ największe nasilenie objawów przypada na ciepłe, letnie miesiące.

Diagnostyka wyprysku potnicowego

Aby postawić właściwą diagnozę wyprysku potnicowego, lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad z pacjentem oraz dokonuje oceny zmian skórnych. Lekarz pyta o objawy, ich nasilenie i czas trwania, a także o ewentualne czynniki, które mogą je zaostrzać, takie jak stres, alergeny, czy ekspozycja na chemikalia. Ważne jest ustalenie, czy pacjent cierpi na inne schorzenia skórne (np. atopowe zapalenie skóry), alergie lub choroby autoimmunologiczne. Lekarz pyta o stosowane leki i możliwy kontakt z substancjami drażniącymi lub alergennymi. Dokładnie ogląda zmiany skórne, aby ocenić ich lokalizację, wygląd i ewentualne powikłania, takie jak infekcje bakteryjne. W niektórych przypadkach mogą być wykonane testy płatkowe (ang. patch test), aby sprawdzić, czy wyprysk potnicowy jest wynikiem reakcji alergicznej.

Często konieczne są dodatkowe badania, takie jak:

  • Badania laboratoryjne:
    • Wymazy skórne – w przypadku podejrzenia infekcji wtórnych mogą być pobrane wymazy w celu wykrycia bakterii lub grzybów.
    • Testy krwi – mogą być wykonane, aby wykluczyć inne choroby lub zidentyfikować ewentualne alergie.
  • Biopsja skóry – w celu potwierdzenia obrazu histopatologicznego charakterystycznego dla wyprysku potnicowego.

Ważne jest wykluczenie innych chorób skóry, takich jak grzybica stóp, łuszczyca krostkowa czy inne formy wyprysku (np. atopowego, kontaktowego).

Dowiedz się, jak odróżnić potówki i ospę.

Jak pozbyć się swędzących krostek na dłoniach?

Terapia wyprysku potnicowego opiera się przede wszystkim na stosowaniu miejscowo preparatów ze steroidami (maści, kremów), które mają na celu zmniejszenie stanu zapalnego i łagodzenie objawów. Dodatkowo, w razie nasilonych dolegliwości, lekarz może zalecić doustne leki przeciwalergiczne.

W przypadku dużych pęcherzy konieczne bywa ich manualne osuszenie przez dermatologa, a w razie nadkażenia bakteryjnego – dezynfekcja nadżerek. Jeśli wyprysk potnicowy współwystępuje z grzybicą, niezbędne będzie również leczenie przeciwgrzybicze.

Ważnym elementem terapii jest odpowiednia pielęgnacja skóry po ustąpieniu zmian chorobowych. Należy stosować delikatne, niedrażniące kosmetyki, które pomogą zregenerować i odbudować barierę ochronną naskórka.

Oprócz farmakologicznego leczenia istnieją również naturalne metody, które mogą przynieść ulgę w przypadku pojawienia się swędzących pęcherzyków wypełnionych płynem. Warto spróbować maści z tlenkiem cynku lub wyciągiem z aloesu, mycia dłoni i stóp roztworem sody oczyszczonej. Trzeba pamiętać o unikaniu czynników, które mogą pogarszać objawy, takich jak metale, detergenty, silne moczenie rąk i stóp.

Poznaj skuteczne sposoby walki z potnicą.

Profilaktyka swędzących krostek na dłoniach

Aby zapobiegać pojawieniu się i nawrotom swędzących zmian na dłoniach, należy:

  • dbać o higienę;
  • w codziennej pielęgnacji stosować delikatne, bezpieczne kosmetyki, które nie podrażniają i nie wysuszają skóry; dobrym wyborem są produkty przeznaczone do cery wrażliwej, takie jak nawilżające balsamy do ciała czy kremy do rąk wzbogacone w składniki łagodzące i regenerujące, np. glicerynę, alantoinę czy pantenol;
  • unikać kontaktu ze szkodliwymi substancjami;
  • chronić skórę przed nadmiernym poceniem się;
  • unikać noszenia rękawiczek wykonanych ze sztucznych materiałów;
  • ograniczyć noszenie lateksowych rękawiczek;
  • w razie zaobserwowania pierwszych zmian skórnych zgłosić się do dermatologa.

Niacynamid – skuteczny składnik w pielęgnacji

Jednym z ciekawych składników, który coraz częściej pojawia się w kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji skóry wrażliwej, jest niacynamid. Ta pochodna witaminy B3 wykazuje szerokie spektrum działania, m.in.:

  • regeneruje i odbudowuje barierę hydrolipidową skóry;
  • działa przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie;
  • normalizuje pracę gruczołów łojowych;
  • rozjaśnia i wyrównuje koloryt skóry;
  • opóźnia procesy starzenia się skóry.

Niacynamid doskonale współpracuje z innymi aktywnymi składnikami, takimi jak kwas hialuronowy, dlatego warto wybierać kosmetyki zawierające to połączenie. Dzięki temu można w kompleksowy sposób zadbać o skórę podrażnioną i wymagającą regeneracji po przebytym wyprysku potnicowym.

Bibliografia

  • S. Jabłońska, R. Śpiewak, Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, PZWL, Warszawa 2022.
  • R. Śpiewak, K. Kordus, Podział i definicje chorób z kręgu wyprysku, „International Review of Allergology and Clinical Immunology in Family Medicine” 2012, t. 18, nr 4, s. 2010–222.