Kolektomia

Kolektomia (z łac. colon – ‘okrężnica’ i z gr. ectomia – ‘wycięcie, usunięcie’) jest zabiegiem chirurgicznym, który polega na wycięciu okrężnicy, czyli fragmentu jelita grubego. Leczenie operacyjne wiąże się z ryzykiem wystąpienia powikłań, takich jak: krwawienie, zakażenie rany, rozejście się zespolenia czy pojawienie się zakrzepu lub zatoru. Z tego powodu zabieg zwykle proponuje się pacjentom wtedy, gdy inne metody są nieskuteczne.

Kolektomia stanowi jeden ze sposobów leczenia:

• stanów lub urazów prowadzących do perforacji, czyli przerwania ciągłości jelita;
• masywnego krwotoku z przewodu pokarmowego;
• ostrego rozdęcia okrężnicy (łac. megacolon toxicum), które może stanowić powikłanie w przebiegu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego i zakażeń;
• nieswoistych chorób zapalnych jelit, czyli wrzodziejącego zapalenia jelita grubego (WZJG) i choroby Leśniowskiego-Crohna. Leczenie operacyjne zwykle stosuje się, gdy występują powikłania, a inne metody terapii, np. za pomocą sterydów czy leków immunosupresyjnych, okazały się nieskuteczne;
• choroby uchyłkowej jelita grubego, która może prowadzić do zapalenia uchyłków;
• nowotworów, zwłaszcza raka jelita grubego. Kolektomia może stanowić także metodę zapobiegania rozwojowi choroby w przypadku osób, u których stwierdzono zmiany przednowotworowe w obrębie tego odcinka przewodu pokarmowego.

Kolektomia polega na wycięciu części lub całości okrężnicy. W zależności od zakresu i umiejscowienia usuniętego fragmentu jelita grubego można wyróżnić kilka sposobów przeprowadzenia tego zabiegu:

• hemikolektomia to wycięcie wyłącznie prawej lub lewej części jelita grubego,
• poszerzona hemikolektomia to usunięcie kawałka okrężnicy po jednej stronie (okrężnicy wstępującej lub zstępującej) wraz z fragmentem okrężnicy poprzecznej,
• kolektomia całkowita (totalna), czyli kompletne wycięcie okrężnicy.

Niekiedy kolektomia wiąże się z koniecznością wytworzenia stomii. Zapewnia ona możliwość usuwania kału pomimo przerwania ciągłości jelita grubego. Czasowa stomia m.in. poprawia warunki gojenia się rany pooperacyjnej w obrębie przewodu pokarmowego. Z kolei stomia stała umożliwia odprowadzanie kału u pacjentów z nieodwracalnymi zmianami, które zaburzają drożność jelita grubego.