Pryszczyca
Pryszczyca (ang. Foot and mouth disease - FMD) to choroba wirusowa wywoływana przez Apthovirus należący do rodziny Picornaviridae. Dotyka głównie parzystokopytne zwierzęta dzikie oraz udomowione (krowy, świnie, owce, kozy). Objawy charakterystyczne dla pryszczycy to: pęcherzowe owrzodzenia w jamie ustnej, nosie, pysku i na sutkach, a także na dystalnych częściach kończyn (szpara międzyraciczna i korony racic), gorączka, utrata apetytu wraz ze spadkiem masy ciała, kulawizna, obniżenie nastroju i zmniejszenie laktacji. Wirus przekazywany jest na inne osobniki wraz z wydychanym powietrzem oraz wydzielinami i wydalinami zarażonych zwierząt.
Do zakażenia człowieka pryszczycą może dojść zarówno w czasie bezpośredniego kontaktu z chorym zwierzęciem, jak i drogą pokarmową, przez spożycie mięsa, mleka niepasteryzowanego i przetworów pochodzących od zakażonego osobnika. Zarazić się można również przebywając w środkach transportu i pomieszczeniach, w których znajdowały się zainfekowane zwierzęta. Możliwa jest transmisja zakażenia przez gryzonie, ptaki i owady. Największa koncentracja wirusa znajduje się w płynie surowiczym pęcherzy oraz na ich powierzchni. Ludzie zarażają się pryszczycą poprzez spożycie mięsa, niepasteryzowanego mleka i jego przetworów, a także kontakt bezpośredni z chorym zwierzęciem. U ludzi choroba przybiera jednak łagodną formę i nie jest śmiertelna. W Polsce ostatni przypadek FMD stwierdzono w 1971 roku, więc jest uznawana za kraj wolny od tej choroby.