Serratia marcescens (pałeczka krwawa, pałeczka cudowna)

Mgr Jolanta Pawłowska


Udostępnij

Pałeczka krwawa lub pałeczka cudowna (łac. Serratia marcescens) została odkryta w 1819 przez Bartolomeo Bizio. Powiązał on występowanie krwistoczerwonego zabarwienia pożywienia, z obecnością w próbce szczepu bakterii Serratia marcescens. Charakterystyczne zabarwienie kolonii wynika z obecności czerwonego barwnika - prodigiozyny, wytwarzanego przez pałeczkę krwawą.

Identyfikacja patogenu jest możliwa dzięki obserwacji hodowli i stwierdzeniu czerwonego zabarwienia kolonii, co jest reprezentatywne dla szczepu Serratia marcescens. Patogen ten jest pałeczką oportunistyczną, czyli dość rozpowszechnioną (szczególnie w środowisku wodnym) i zasadniczo nie powoduje chorób. Staje się zjadliwa w warunkach obniżonej odporności oraz wielokierunkowej antybiotykoterapii; stanowi zagrożenie zwłaszcza dla noworodków, małych dzieci i osób starszych.

Serratia marcescens jest przyczyną zakażeń szpitalnych, w szczególności zapalenia wsierdzia, zapalenia dróg moczowych, zapaleń opon mózgowych, sepsy. Pierwsze przypadki zakażenia Serratia marcescens odnotowano w Wielkiej Brytanii na początku XX w. Zakażenie najczęściej wynika z niedostatecznej dezynfekcji sprzętu szpitalnego, błędów higieny personelu szpitalnego lub też z podania dożylnego zanieczyszczonych leków. Związane jest to z dużą odpornością tej bakterii na dezynfekcję.

Lekami pierwszego rzutu w zakażeniach Serratia marcescens są β-laktamazy, jednak leczenie jest trudne ze względu na dużą oporność pałeczki krwawej na podawane antybiotyki.