Rezonans magnetyczny (MRI, z ang. Magnetic Resonance Imaging) to zaawansowana technika obrazowania medycznego, która wykorzystuje pole magnetyczne i fale radiowe do tworzenia szczegółowych obrazów wnętrza ciała. W trakcie badania nie jest używane szkodliwe promieniowania jonizujące, dzięki czemu nie stanowi żadnego zagrożenia dla pacjentów. Obrazy uzyskane za pomocą MRI są szczególnie użyteczne do badania tkanek miękkich (mózg, serce, mięśnie, narządy wewnętrzne), co pozwala na dokładną diagnozę wielu schorzeń, nowotworów, stanów zapalnych czy urazów .
Działanie MRI opiera się na zjawisku fizycznym zwanym rezonansem magnetycznym, który wykorzystuje właściwości atomów wodoru, obficie występujących w ludzkim ciele, zwłaszcza w wodzie i tkance tłuszczowej. Gdy pacjent znajduje się w silnym polu magnetycznym, jądra atomów wodoru ulegają polaryzacji. Następnie za pomocą fal radiowych są one pobudzane, a emitowane przez nie sygnały są rejestrowane i przekształcane przez komputer na obrazy o wysokiej rozdzielczości.
Rezonans magnetyczny znajduje szerokie zastosowanie w diagnostyce medycznej - od badania mózgu i układu nerwowego (w tym techniki takie jak fMRI, która bada aktywność mózgu), przez ocenę stanu serca, aż po wykrywanie guzów i stanów zapalnych w różnych częściach ciała. Ze względu na swoją wszechstronność, jest to nieocenione narzędzie w medycynie. Warto jednak pamiętać, że nie każdy może poddać się temu badaniu.
Jak przygotować się do rezonansu magnetycznego?
Zanim dojdzie do wykonania badania rezonansu magnetycznego (MRI), pacjent powinien poinformować lekarza o wszelkich medycznych implantach, chodzi np. o rozrusznik serca, metalowe stenty czy protezy stawów. Ponieważ MRI wykorzystuje silne pole magnetyczne, tego typu elementy mogą zakłócać badanie, a w niektórych przypadkach uniemożliwić jego przeprowadzenie. Należy również zgłosić wszelkie tatuaże z metalicznym tuszem, klipsy naczyniowe lub fakt bycia w ciąży. W przypadku niektórych badań MRI, szczególnie tych z kontrastem, może być konieczne przeprowadzenie testów czynności nerek lub zgłoszenie alergii na środki kontrastowe.
Na kilka godzin przed badaniem najlepiej unikać spożywania posiłków, szczególnie jeśli badanie wymaga użycia kontrastu. Zaleca się także, aby przed wejściem do skanera MRI zdjąć wszelkie metalowe przedmioty (biżuteria, okulary, zegarek), a także zmienić ubranie na dostarczony przez placówkę fartuch. Warto też zgłosić ewentualne obawy związane z klaustrofobią – zamknięty skaner może powodować dyskomfort, a w takim przypadku lekarz może zaproponować środki uspokajające.
Rezonans magnetyczny - przeciwwskazania do badania
- Posiadanie wszczepionych elementów metalowych (np. implanty stomatologiczne) i urządzeń elektronicznych.
- Posiadanie w organizmie metalowych elementów.
- Protezy stawów lub inne metalowe elementy chirurgiczne.
- Ciąża, zwłaszcza w pierwszym trymestrze.
- Niewydolność nerek (szczególnie w przypadku kontrastu).
- Klaustrofobia i lęk przed byciem w zamknięciu.
Jak przebiega badanie rezonansem magnetycznym?
Badanie rezonansem magnetycznym zaczyna się od wprowadzenia pacjenta do specjalnego pomieszczenia, gdzie znajduje się duża, tunelowa maszyna MRI. Następnie zostaje on poproszony o położenie się na ruchomym stole, który powoli wsuwa się do wnętrza skanera. Podczas całej procedury należy pozostać całkowicie nieruchomym, ponieważ nawet minimalny ruch może wpłynąć na jakość uzyskanych obrazów. W zależności od rodzaju badania, może być konieczne wprowadzenie kontrastu dożylnie - poprawia to widoczność niektórych tkanek na obrazach. Cały proces może trwać od 15 minut do godziny, w zależności od badanego obszaru ciała.
W trakcie badania słyszalne są głośne dźwięki, stukania i buczenia, wynikające z pracy maszyny. Z tego powodu pacjentom zwykle oferowane są zatyczki do uszu lub słuchawki, aby zminimalizować dyskomfort związany z hałasem. Podczas skanowania osoba wykonująca badanie przebywa w sąsiedniej pracowni rezonansu magnetycznego, ale możliwa jest stała komunikacja z pacjentem przez mikrofon. Badanie jest bezbolesne i nieinwazyjne, a po jego zakończeniu pacjent może od razu wrócić do normalnych aktywności, chyba że podano środki uspokajające lub znieczulające .
Badanie rezonansem magnetycznym - cena
Koszty rezonansu magnetycznego mogą się znacznie różnić w zależności od kilku czynników. W przypadku MRI, cena zależy m.in. od rodzaju badania (np. rezonans magnetyczny głowy, z kontrastem lub bez), miejsca wykonania (szpital czy klinika ambulatoryjna), lokalizacji czy zastosowania otwartego lub zamkniętego skanera. Tańsze badania można znaleźć w niezależnych klinikach, podczas gdy szpitale zazwyczaj naliczają wyższe opłaty. Cena może być również wyższa w przypadku specjalistycznych badań (np. MRI mózgu z kontrastem ). Rozpiętość cenowa jest spora i wynosi od 250-300 zł do nawet 1500 zł.
Kiedy wykonuje się rezonans magnetyczny?
Badanie MRI wykonuje się w sytuacjach, gdy potrzebna jest szczegółowa diagnoza tkanek miękkich, narządów wewnętrznych lub układu nerwowego. Najczęstsze zastosowania obejmują:
- badania neurologiczne - MRI jest szeroko stosowany w diagnostyce chorób mózgu i rdzenia kręgowego, takich jak guzy mózgu, stwardnienie rozsiane, urazy rdzenia kręgowego, tętniaki oraz zmiany po udarach ,
- badania ortopedyczne - do oceny urazów mięśni, więzadeł, ścięgien, a także przy diagnostyce dyskopatii, uszkodzeń stawów, takich jak zerwania więzadeł krzyżowych, uszkodzenia łąkotek czy zerwania ścięgna Achillesa ,
- diagnostyka nowotworów - pozwala na dokładną ocenę zmian nowotworowych w różnych częściach ciała (mózg, wątroba, piersi) czy narządy miednicy, w tym ich charakterystyki i stopnia zaawansowania ,
- choroby serca i naczyń - służy do oceny struktury i funkcji serca, naczyń krwionośnych, wykrywania blizn po zawale, guzów serca oraz w diagnostyce wrodzonych wad serca .
Rodzaje badań rezonansem magnetycznym
Lista najczęściej wykonywanych badań rezonansem magnetycznym wygląda następująco:
- MRI mózgu – diagnostyka guzów, udarów, tętniaków, stwardnienia rozsianego, urazów oraz innych chorób neurologicznych.
- MRI kręgosłupa – ocena dyskopatii, zwyrodnień, urazów kręgosłupa szyjnego, kręgosłupa piersiowego, rdzenia kręgowego czy przepukliny dysków.
- MRI serca – badanie struktury i funkcji serca, wykrywanie blizn po zawale, guzów, chorób naczyń krwionośnych oraz wad wrodzonych .
- MRI piersi – szczegółowa ocena zmian nowotworowych, zwłaszcza u osób z wysokim ryzykiem raka piersi lub gęstą tkanką gruczołową .
- MRI stawów (np. kolana, biodra) – diagnostyka uszkodzeń więzadeł, ścięgien, chrząstki oraz stanów zapalnych .
- MRI jamy brzusznej – ocena narządów wewnętrznych, takich jak wątroba, trzustka, nadnercza, nerki oraz wykrywanie nowotworów i stanów zapalnych .
- MRI miednicy – badanie narządów rodnych, pęcherza moczowego, prostaty oraz tkanek miednicy, pomocne w diagnostyce guzów i stanów zapalnych.
- MRI naczyń krwionośnych (angio-MRI) – ocena przepływu krwi, tętniaków oraz zwężeń naczyń.
- MRI całego ciała
Rezonans magnetyczny w Warszawie - zalety i korzyści
Placówki zlokalizowane w Warszawie są wyposażone w aparaty MAGNETOM AVANTO, MAGNETOM ALTEA oraz SOMATOM go.Top firmy Siemens. Urządzenia te niosą za sobą szereg korzyści dla pacjentów, związanych z jakością diagnostyki i komfortem badań.
Sprzęty MAGNETOM AVANTO i ALTEA zapewniają wysoką jakość obrazów tkanek miękkich, co jest niezwykle ważne przy diagnozowaniu chorób neurologicznych, urazów stawów oraz nowotworów. Pierwszy z nich cechuje się wyjątkową dokładnością obrazowania, kluczową w przypadku badania struktur mózgu i kręgosłupa. Drugi z kolei zapewnia szybsze skanowanie i większy komfort pacjenta dzięki odpowiedniej ilości miejsca, co redukuje uczucie klaustrofobii.
SOMATOM go.Top to zaawansowany tomograf komputerowy (CT), który zapewnia wyjątkową jakość obrazów, szczególnie przy diagnostyce narządów wewnętrznych, naczyń krwionośnych czy kości. Dzięki nowoczesnym funkcjom automatyzacji, aparat ten skraca czas badania, jednocześnie zmniejszając dawkę promieniowania. Dzięki nowoczesnym urządzeniom, placówki te oferują pełen zakres badań obrazowych, zarówno w diagnostyce chorób przewlekłych, jak i w sytuacjach wymagających pilnej interwencji.