Autoimmunologiczne zapalenia mózgu, panel przeciwciał (AMPA, GABA B, NMDA, DPPX, CASPR 2, LG1) met. IIF (CBA), surowica

Badanie w surowicy i PMR autoprzeciwciał przeciwneuronalnych IgG  stosowane  w diagnostyce i różnicowaniu autoimmunizacyjnego zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego oraz neuronalnych zespołów paranowotworowych. W przypadkach autoimmunologicznego zapalenia mózgu i rdzenia kręgowego w krwi i płynie mózgowo-rdzeniowym (PMR) stwierdzana jest obecność autoprzeciwciał przeciwneuronalnych przeciwko antygenom komórek nerwowych, którymi są: kanały jonowe; receptory i białka synaptyczne (m.in. receptory pobudzające NMDA i AMPA i hamujące GABAb, GABAa, receptory glicynowe i dopaminergiczne) oraz białka kompleksu kanału potasowego VGKC, z wyróżnieniem składników: białek LGI1 i  CASPR2. Przeciwciała przeciwko receptorowi glutaminianu typu NMDA (ang. N-Methyl-D-Aspartate, kwas N-metylo-D-asparaginowy) są swoiste w stosunku do zewnątrzkomórkowego epitopu podjednostki NR1 receptora glutaminianu. Pojawiają się w surowicy lub w PMR.  Reakcja autoimmunizacyjna skierowana przeciw receptorowi glutaminianu  wywołuje objawy zapalenie mózgu typu NMDA (zapalenia mózgu związanego z obecnością przeciwciał anty-NMDA(R). Schorzenie towarzyszy nowotworom, choć znaczna liczba przypadków stwierdzana jest mimo braku wykrywalnego nowotworu.  Zapaleniu układu limbicznego mózgu (odpowiedzialnego za pamięć, uczenie się, emocje) towarzyszą przeciwciała przeciwko receptorom glutaminianu (typ NMDA oraz AMPA), przeciwko kompleksowi VGKC i receptorom GABA B. W przypadku obecności przeciwciał  przeciw kanałom potasowym bramkowanym napięciem, VGKC (ang. voltage-gated potassium channel), charakter i objawy zapalenia zależą od specyficzności przeciwciał, choć mogą się pokrywać. U chorych na zespół Morvana, z dodatnim wynikiem dla przeciwciał anty-LGI-1, dominuje upośledzenie funkcji poznawczych i napady padaczkowe. U chorych z dodatnim wynikiem anty-CASPR2 dominuje nadreaktywność  ruchowa. Autoimmunizacyjne zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego jest odróżniane od neuronalnych zespołów paranowotworowych. W teście, przeznaczonym do wykonywania w surowicy lub PMR, identyfikowana jest obecność przeciwciał IgG: anty-NMDA, anty-GABAB, anty-AMPA R1, anty-AMPA-R2 (GluR1/GluR2), przeciw podjednostkom kanałów potasowych bramkowanych napięciem (VGKC) – anty-CASPR2 i anty-LGI-1 oraz anty-DPPX towarzyszących zapaleniom mózgu. Wynik testu opiera się na ocenie jakościowej wyrażanej jako: przeciwciała obecne – obecność charakterystycznego świecenia lub przeciwciała nieobecne – brak reakcji. Badanie wykonywane jest testem immunofluorescencji pośredniej (IIF) typu CBA (ang. cell based assay), w którym substratem dla przeciwciał  są komórki transfekowane antygenem z wykorzystaniem metod inżynierii genetycznej.