IgE sp. rBet v 1, brzoza, met. ImmunoCAP

Pomiar w surowicy stężenia przeciwciał IgE specyficznych dla  alergenu molekularnego Bet v 1 brzozy, przydatny w prognozowaniu przebiegu reakcji alergicznej na pyłek brzozy, decyzji o wdrożeniu immunoterapii alergenowej i określeniu zagrożenia kliniczną reaktywnością krzyżową.
Molekularna diagnostyka alergii opiera się na identyfikacji molekularnych (cząsteczkowych) komponent tzw. źródła alergenów (np. pyłku roślin, jadu owadów), odpowiedzialnych za uczulenie, tzn. generujących swoistą dla siebie IgE (sIgE). Identyfikacji dokonuje się za pomocą ilościowych pomiarów stężenia sIgE we krwi, przy założeniu, że stężenie sIgE jest proporcjonalne do prawdopodobieństwa manifestacji klinicznej uczulenia i nasilenia objawów. Znajomość właściwości uczulających cząsteczek: termostabilości, odporności na enzymy proteolityczne, fenotypu klinicznego alergii, umożliwia: wnioskowanie o rodzaju uczulenia (monouczulenie, współuczulenie, krzyżowa reaktywność kliniczna); ustalenie nasilenia i charakteru (miejscowe, uogólnione) reakcji alergicznych; ustalenie metod ograniczania potencjału uczulającego; decyzję o zasadności wdrażania alergenowo specyficznej immunoterapii. W północnych regionach Europy alergia na pyłek brzozy stanowi ponad 20% przypadków alergii powodowanych przez pyłki roślin. Najniższy odsetek uczulonych na główny alergen molekularny pyłku brzozy, Bet v 1 stwierdzono w Portugalii (6,8%), najwyższy w Danii (57,4%). Molekularny alergeny brzozy, Bet v 1 reprezentuje archetyp wszystkich ‘alergenów podobnych do PR-10’ (ang. PR-10-like allergens) i jest głównym czynnikiem uczulającym w regionach narażenia na pyłek brzozy. Obecność sIgE dla Bet v 1 stwierdzono u 93% osób z alergią na brzozę, łącznie z osobami dotkniętymi zespołem alergii jamy ustnej OAS (ang. oral allergy syndrome). sIgE dla Bet v 1 odpowiada za kliniczną reaktywność krzyżową z homologicznymi alergenami pyłku drzew rzędu Bukowców:  leszczyny, olchy, buka, dębu, grabu i kasztanowca. Obecność alergenów podobnych do PR-10 w  owocach, orzechach, warzywach i roślinach strączkowych może wywoływać u  uczulonych pierwotnie na alergeny pyłku brzozy miejscowe objawy ze strony jamy ustnej i gardła, a czasami ciężkie reakcje alergiczne u osób uczulonych na Bet v 1. Wspomniana OAS polega na miejscowej reakcji alergicznej (wargi, jama ustna, gardło itd.) u osób uczulonych pierwotnie przez Bet v 1, następującej po zjedzeniu surowego pokarmu pochodzenia roślinnego zawierającego cząsteczki homologiczne do Bet v 1 z rodziny PR-10. Ekspresja białek PR-10 (białek związanych z patogenezą, ang. pathogenesis related)  jest indukowana przez atak patogenu, stres abiotyczny albo etap wzrostu, stąd białka te są obecne  w wysokich stężeniach w tkankach rozrodczych pyłku, nasion i owoców. W alergii na pyłek brzozy kluczowe jest wykazanie obecności i pomiar stężenia IgE swoistych dla Bet v 1. Znaczenie krzyżowo reagujących pyłków lub pokarmów można klinicznie wyjaśnić na podstawie objawów sezonowych i związanych z pożywieniem, bez konieczności analizy homologów Bet v 1. U osób, u których zidentyfikowano wyłączne uczulenie na Bet v 1, zaleca się swoistą immunoterapię alergenową ekstraktem pyłku brzozy.  Ze względu na wielość tkanek zawierających białka PR-10, uczulenie na Bet v 1 prowadzi do reakcji krzyżowych z szeregiem owoców, warzyw i pyłków roślinnych. Homologi Bet v 1 występują w owocach, m.in: Rosaceae (jabłko, gruszka, owoce pestkowe, brzoskwinie, wiśnie etc.); Apiaceae (korzeń i liście selera, marchew etc.) czy Fabaceae (soja, orzeszki ziemne); w „orzechach drzewnych”: włoskim, laskowym, kasztanie jadalnym.  W teście zastosowano cząsteczkę Bet v 1 wytworzoną na drodze inżynierii genetycznej (rBet v 1), przy pomocy rekombinantowych systemów ekspresyjnych.