Kalcytonina

Kalcytonina. Oznaczenie stężenia kalcytoniny w krwi znajduje zastosowanie w diagnostyce i monitorowaniu raka rdzeniastego tarczycy, MTC (ang. medullary thyroid cancer)  oraz hiperplazji komórek C. Kalcytonina jest hormonem wydzielanym przez komórki C (okołopęcherzykowe)  tarczycy, o działaniu przeciwstawnym do parathormonu – reguluje stężenie jonów wapnia, Ca+2 , ale hamuje resorpcję kości. Jej wydzielanie zależy od stężenia Ca+2: zwiększone stężenie  Ca+2 pobudza sekrecję kalcytoniny. Podniesione stężenie kalcytoniny obserwuje się w łagodnym przeroście (hiperplazji) komórek C i MTC, który może w pewnych przypadkach rozwinąć się z łagodnej hiperplazji komórek C. W przypadku osób obciążonych rodzinnie genetycznym ryzykiem  MTC (20-25% wszystkich przypadków) oznaczenie kalcytoniny pełni rolę testu przesiewowego. MTC daje przerzuty do węzłów chłonnych, płuc i wątroby, jeszcze przed wykryciem nowotworu pierwotnego w tarczycy. Obecnie jednak to zastosowanie pomiaru kalcytoniny  wypierane jest przez  testy genetyczne. Oznaczenie kalcytoniny po prowokacji wapniem i⁄lub pentagastryną podnosi czułość diagnostyki w kierunku MTC oraz hiperplazji komórek C. Oznaczenie stężenia kalcytoniny (bez i po stymulacji) wykorzystuje się również w ocenie leczenia chirurgicznego  MTC. Podwyższone stężenie kalcytoniny  po operacji jest wskaźnikiem obecności przetrwałych zmian lub nawrotu choroby, gdyż oczekiwany jest spadek stężenia.