Kwas 5-hydroksyindolooctowy (5-HIAA) w DZM
Kategoria badań:
Ogólnopolski czas oczekiwania na wynik to
2-9 dni
Wybierz punkt pobrań, by zobaczyć czas oczekiwania w Twoim punkcie.
Opis badania
Kwas 5-hydroksyindolooctowy (5-HIAA) w DZM. Pomiar stężenia kwasu 5-hydroksyindolooctowego (5-HIAA) w dobowej zbiórce moczu. Badanie wykonywane w diagnostyce nowotworów neuroendokrynnych i nerwiaka zarodkowego (neuroblastoma).
Przygotowanie do badania
Na 3-4 dni przed rozpoczęciem zbiórki nie należy spożywać w dużych ilościach następujących produktów spożywczych: kawy, herbaty czarnej, napojów gazowanych, soków owocowych, czerwonego wina, wszystkich rodzajów orzechów, bananów, czarnej i czerwonej porzeczki, śliwki, agrestu, melonów, mirabelek, bakłażanu, awokado, pomidorów, fasoli, ziemniaków, ciast, czekolad, serów żółtych oraz curry. Dodatkowo ograniczyć stres, aktywność fizyczną, przebywanie w hałasie oraz w mirę możliwości wysypiać się. Również używki takie jak alkohol, papierosy oraz narkotyki wpływają na wynik.
Przeprowadzenie dobowej zbiórki moczu (DZM).
W dniu poprzedzającym badanie należy przygotować naczynie o objętości 2-3 litrów z dopasowaną zakrętką i podziałką umożliwiającą odczyt objętości. Zbiórkę dobową rozpoczyna się rano (przykładowo o 6:00), od drugiej dziennej porcji moczu (pierwszą należy odrzucić). Stabilizator (1 fiolka 10 ml 6N HCl) wlewany jest do pojemnika, w którym znajduje się porcja moczu rozpoczynająca zbiórkę. Gdy zebrana objętość moczu przekracza 1 l, do naczynia wlewana jest kolejna 10 ml porcja stabilizatora. Oczekiwane pH stabilizowanego moczu wynosi około 2. Mocz zbierany jest przez 24 h. Ostatnią porcję zbiórki stanowi pierwsza porcja porannego moczu z dnia następnego. Zbierany mocz przechowywać w chłodnym miejscu. Po zakończeniu zbiórki zmierzyć całkowitą objętość zebranego moczu. Po dokładnym wymieszaniu całości odlać porcję moczu do jednorazowego Pojemnika na mocz z nakrętką. W opisie pojemnika uwzględnić: imię i nazwisko badanego; czas rozpoczęcia i zakończenia zbiórki; całkowitą objętość zebranego moczu. Istotne jest odnotowanie użycia stabilizatora moczu: DZM + HCl. Próbkę dostarczać do laboratorium w możliwie najkrótszym czasie.
Uwaga! Jedna probówka stabilizatora HCl (10 ml) przeznaczona jest na 1 litr moczu. W przypadku badania u dziecka lub w innej sytuacji, w której spodziewana jest mniejsza niż 1 litr objętość dobowej zbiórki moczu, otrzymany HCl należy użyć proporcjonalnie. Roztwór HCl jest stężony, należy postępować ostrożnie przy jego rozlewaniu.
Wysiłek i stres
Należy ograniczyć stres, aktywność fizyczną, przebywanie w hałasie oraz w mirę możliwości wysypiać się.
Kontakt
Przed badaniem konieczny kontakt z punktem pobrań
Pomiar stężenia kwasu 5-hydroksyindolooctowego (5-HIAA) w moczu z dobowej zbiórki, wykonywany w diagnostyce i monitorowaniu leczenia rakowiaka – czynnego hormonalnie nowotworu przewodu pokarmowego oraz w diagnostyce systemowej mastocytozy i innych nowotworów neuroendokrynnych. Kwas 5-hydroksyindolooctowy, końcowy produkt przemiany tryptofanu, jest metabolitem powstałym z dezaminacji serotoniny, hormonu wytwarzanego w mózgu i w komórkach enterochromafinowych EC (z ang. enterochromaffin cells) układu nerwowego, przewodu pokarmowego oraz płuc. Serotonina pełni rolę neurotransmitera, uczestniczy w skurczu naczyń krwionośnych, w regulacji czuwania, wpływa na nastrój, wydzielana lokalnie reguluje funkcje przewodu pokarmowego: perystaltykę i funkcje wydzielnicze. Jest metabolizowana w wątrobie z wytworzeniem m.in. 5-HIAA, który jest wydalany z moczem. Fizjologicznie w moczu występują niewielkie ilości 5-HIAA. Zwiększone stężenia wykrywane są przede wszystkim w przypadku nowotworu hormonalnie czynnego – rakowiaka, wywodzącego się z układu neuroendokrynnego przewodu pokarmowego (rzadziej trzustki i płuc). Nowotwór produkuje wiele substancji o działaniu hormonalnym, ale jednym z głównych związków jest serotonina oraz 5-hydroksytryptofan, przekształcany również do serotoniny w nerkach. Około 10% rakowiaków produkuje serotoninę w ilości wystarczającej do wywołania zespołu rakowiaka (szczególnie w stadium zaawansowanym z przerzutami), objawiającego się: przekrwieniem skóry twarzy, biegunką, szybkim tętnem, potami, napadami skurczu oskrzeli lub bólami brzucha. Zwiększona produkcja serotoniny wiąże się ze zwiększonym wydalaniem z moczem 5-HIAA. Wydzielanie serotoniny przez rakowiaki może mieć charakter ciągły lub okresowy. U części chorych, mimo obecności nowotworu, stężenia 5-HIAA mogą pozostawać w normie. U chorych bez objawów i z prawidłowym stężeniem metabolitu, prawdopodobieństwo obecności nowotworu wytwarzającego serotoninę jest niskie. Przed przystąpieniem do 24 h zbiórki moczu, należy zgłosić się do Punktu Pobrań po odbiór stabilizatora.
Wzrost stężenia: rakowiaki, guzy neuroendokrynne, mastocytoza, leki: acetanilid, fenacetyna, guaifenezyna, metokarbamol, rezerpina, pokarmy: banany, ananas, czekolada, orzech włoski, orzeszki pikan, owoce kiwi, śliwki, awokado;
Obniżone stężenie: leki: chloropromazyna, heparyna, imipramina, izoniazyd, levodopa, inhibitory MAO, metenamina, metylodopa, fenotiazyna, prometazyna, trójcykliczne antydepresanty, aspiryna, alkohol.
Unikać ekspozycji moczu na światło słoneczne. Mocz DZM zakwaszony 6N HCL.
Dieta, stres, wysiłek fizyczny, przebywanie w hałasie, używki, leki.
Opis badania
Przygotowanie do badania
Więcej informacji
Badania powiązane
Artykuły powiązane z badaniem
