Tryptaza - Krótko o badaniu
Tryptaza w krwi. Ilościowe oznaczanie trypatazy w krwi, przydatne w diagnostyce reakcji anafilaktycznych i mastocytozy.
Tryptaza - Więcej informacji
Tryptaza, biochemicznie będąca obojętną proteinazą, jest jednym ze wskaźników aktywacji komórek tucznych-mastocytów. Jest uwalniana wraz z szeregiem innych mediatorów (w tym histaminą i heparyną) w wyniku degranulacji mastocytów. Do aktywacji mastocytów dochodzi za pośrednictwem układu odpornościowego: na drodze swoistej, zależnej od IgE oraz nieswoiście, pod wpływem bodźców fizycznych (np. ciepło, światło, wibracje), związków chemicznych (leki, w tym znieczulające) i substancji biologicznych, w tym najistotniejszych: jadów owadów błonkoskrzydłych i węży. Mastocyty są komórkami efektorowymi reakcji alergicznych, znajdującymi się w miejscu pierwszego kontaktu z obcymi alergenami: w skórze i błonach śluzowych przewodu pokarmowego i dróg oddechowych. Trypataza preformowana w mastocytach uwalniana jest po ich aktywacji spowodowanej oddziaływaniem alergenu i cząsteczki alergenowo-swoistej IgE związanej z mastocytem. W przypadku diagnostyki chorób alergicznych oznaczenie poziomu tryptazy w surowicy (wzrost stężenia) jest wykonywane obok oznaczania IgE całkowitej i IgE alergenowo-swoistej.
Wzrost stężenia tryptazy obserwowany jest w mastocytozie, heterogennej grupie chorób charakteryzujących się wzrostem liczby mastocytów i ich gromadzeniem w różnych narządach (skórze - cutaneous mastocytosis, CM; przewodzie pokarmowym - systemic mastocytosis, SM; wątrobie, śledzionie). W przypadku mastocytozy pomiar stężenia tryptazy jest przydatny w rozpoznawaniu, ocenie progresji i skuteczności leczenia.
Gwałtowna degranulacja dużej ilości mastocytów prowadzi do ogólnoustrojowych reakcji anafilaktycznych. Objawy anafilaksji są różnorodne, zależne od efektów działania uwolnionych mediatorów: wysypka, obrzęk górnych dróg oddechowych, spadek ciśnienia, zapaść. Częstymi przyczynami wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego są: ukąszenia owadów, alergeny pokarmowe i leki. Prawdopodobieństwo wystąpienia reakcji anafilaktycznej jest wysokie w przypadku chorych na mastocytozę z podniesionym poziomem tryptazy i zwiększoną liczbą mastocytów. Chorych takich należy izolować od czynników mogących aktywować mastocyty.
Przygotowanie do badania
Brak szczególnych wskazań.
Czynniki mogące mieć wpływ na wynik badania
Możliwe przyczyny odchyleń od normy
Wzrost stężenia: mastocytoza, reakcje anafilaktyczne o podłożu immunologicznym i nieimmunologicznym, stany zapalne.