Koronawirus - zapobieganie. Najważniejsze zasady.

W związku z tym, że wirus SARS-CoV-2 posiada zdolność transmisji, czyli przenoszenia się od chorego na kolejne, podatne na zakażenie osoby, strategia zapobiegania rozprzestrzenianiu się pandemii COVID-19 polega na równoległym ograniczaniu możliwości przekazywania wirusa przez zakażonych i zapewnianiu ochrony przed wirusem osobom zdrowym. Taktyka taka jest bardzo stara i bardzo dobrze się sprawdza pod warunkiem, że działania są prowadzone konsekwentnie i obejmują odpowiednio duży procent społeczeństwa, idealnie dochodzący do 100%!

Jak dochodzi do zakażenia koronawirusem? 

Do zakażenia dochodzi przede wszystkim drogą kropelkową, zwłaszcza w ciasnych pomieszczeniach, stanowiących skupiska większej liczby osób. Uwalniany do otoczenia podczas kichania, kaszlu, głośnego mówienia, śpiewu itd. wirus przedostaje się do dróg oddechowych kolejnych osób. Epidemia rozszerza się tak długo, jak tzw. bazowy współczynnik reprodukcji zakażenia będzie większy niż 1 (obecnie znacznie przekracza 2 (ok. 2,5). Powtórzmy, trzeba więc powodować, by chorzy mieli możliwie najmniej sposobności przekazania wirusa, a zdrowi byli możliwie najlepiej przed wirusami zabezpieczeni.

Zapobieganie zakażeniu koronawirusem

W przypadku służb medycznych podejmowane profesjonalnie działania opierają się na stworzeniu oddzielnego pionu dedykowanemu wyłącznie COVID-19. Prowadzona jest dokładna rejestracja przypadków, kwarantanna ich kontaktów, izolacja chorych w wydzielonych jednostkach przystosowanych dla ich leczeniu. W pozostałych placówkach służby zdrowia przestrzegane są specjalne zasady kwalifikacji chorych i postępowania diagnostycznego, z naciskiem na rygorystyczne zasady higieny w oddziałach medycyny ratunkowej. Personel medyczny mający kontakt z chorymi na COVID-19 stosuje środki ochronne, łącznie z tymi znanymi szerszemu ogółowi z katastroficznych filmów poświęconych epidemiom przywleczonym z kosmosu.

Zasady dotyczące postępowania poszczególnych osób są szczegółowo regulowane przez krajowe organy sanitarne i epidemiologiczne, ogólnie spełniając postulaty WHO i amerykańskiej CDC (ang. Centers for Disease Control and Prevention). Tak wygląda profesjonalne spełnienie wymogów izolacji chorych i zabezpieczenia zdrowych.

Jakich zasad muszą przestrzegać tzw. zwykli obywatele aby zapobiec zakażeniu się koronawirusem? Zasady są identyczne, różna jest skala i forma działania. Tak więc należy:

• narzucić sobie możliwie najściślejszą izolację od otoczenia i zbiorowisk ludzkich. Krótko mówiąc: siedzieć w domu, nie szukając pretekstów dla wyjścia na zewnątrz;
• skrócić do minimum spacery na świeżym powietrzu ograniczając jest możliwie do terenów nieuczęszczanych i unikając innych spacerujących;
• wystrzegać się kontaktu z osobami wykazującymi objawy infekcji dróg oddechowych, obserwować bliskich i prowadzić samoobserwację. Nie zakłamywać rzeczywistości, wmawiając sobie, że „ktoś kaszlał od zawsze” czy „że ciągle mu było duszno”. W przypadku wątpliwości czy podejrzeń kontaktować się z dostępnymi infoliniami medycznymi;
• często myć i dezynfekować ręce oraz przedmioty domowe mające kontakt z wieloma osobami (telefony, piloty, klamki, zwłaszcza drzwi wejściowych), jeżeli to możliwe nie rozstawać się z przenośnym dozownikiem środka dezynfekcyjnego;
• izolować, nawet w warunkach domowych, osoby z obniżoną odpornością: osoby w podeszłym wieku, po długotrwałej kuracji antybiotykami, cierpiące na choroby chroniczne, zwłaszcza układu oddechowego i krążenia. Powinny one zachowywać dystans od innych domowników i stosować maseczki. Ograniczać do możliwego maksimum kontakty dzieci z osobami powyżej 60 roku życia – nie powierzać dzieci opiece dziadków;
• podczas kaszlu czy kichania zakrywać twarz ramieniem lub chusteczką, często myć i dezynfekować ręce posługując się przenośnym dozownikiem płynu dezynfekcyjnego;
• unikać kontaktu rąk z twarzą i ustami zawsze, a zwłaszcza, w środowisku potencjalnie narażonym na obecność wirusa: w instytucjach publicznych, sklepach, środkach transportu;
• przyniesione do domu tzw. bezpośrednie opakowania środków spożywczych: jogurtu, mleka, wędlin czy sera dezynfekować przed umieszczeniem w lodówce.

dr Tomasz Ochałek

Laboratoria Medyczne DIAGNOSTYKA