Badanie poziomu leku we krwi - cena, oznaczenie
Wśród laboratoryjnych badań diagnostycznych znajdują się oznaczenia poziomu stężenia leków, substancji psychoaktywnych i trucizn we krwi i w moczu. Ta szczególna grupa badań ma bardzo duże znaczenie kliniczne.
Zleca się je najczęściej w dwóch przypadkach: po pierwsze w sytuacji, gdy lekarz prowadzący pacjenta chce dobrać optymalną dawkę leku, po drugie w przypadku zatrucia, kiedy trzeba zidentyfikować przyjętą przez pacjenta substancję i oszacować jej dawkę.
Z punktu widzenia skuteczności terapii ważne jest nie tylko to, jaką dawkę leku przyjmie pacjent, ale także to, jakie stężenie osiąga lek we krwi. Jeśli jest go zbyt mało, leczenie nie będzie skuteczne. Zbyt wysokie stężenie może zwiększyć ryzyko wystąpienia niepożądanych objawów, a dodatkowo niepotrzebnie obciąża narządy metabolizujące lek (wątrobę i nerki) i podnosi próg wrażliwości organizmu, a więc wymusza stosowanie coraz większych dawek leku. Oznaczenie poziomu leku we krwi pozwala więc dostosować i zoptymalizować odpowiednią dawkę dla danego pacjenta, która nie tylko zapewni lepszą skuteczność działania leku, ale równocześnie zwiększy bezpieczeństwo jego stosowania.
Stężenie leku we krwi – kiedy się je sprawdza?
Wiele leków nie wymaga monitorowania ich stężenia we krwi. Badanie poziomu leku we krwi jest szczególnie przydatne, w przypadku silnie działających preparatów, cechujących się niewielką rozpiętością między ich stężeniem leczniczym, a toksycznym, leków, które wchodzą w liczne interakcje z innymi farmaceutykami, leków, w przypadku których poziom leku we krwi wykazuje duże zróżnicowanie u innych ludzi po podaniu tej samej dawki czy leków, które cechują się nieliniową farmakokinetyką. Najczęściej kontroluje się stężenie następujących grup leków: przeciwpadaczkowych, immunosupresyjnych, antyarytmicznych, niektórych antybiotyków, litu, β-adrenolityków, leków uspokajająco-nasennych, psychotropowych, a także inhibitorów kanałów wapniowych. W sumie możliwe jest oznaczenie stężenia około 50 różnych leków.
Oznaczenie stężenia leku we krwi powinno być zlecone przez lekarza prowadzącego, najlepiej tego, który przepisał dany lek. Lekarz określi warunki wykonania badania, a przede wszystkim czas, który powinien upłynąć między przyjęciem leku a pobraniem krwi lub moczu; wskaże też, ile razy i w jakich odstępach czasu należy powtórzyć badanie. Jeśli pacjent przyjmuje wiele leków, lekarz zdecyduje, czy któreś z nich powinny być odstawione przed badaniem.
Poziom leku we krwi – jak wykonać badanie?
Z technicznego punktu widzenia sprawa jest prosta, gdyż do wykonania badania wystarczy pobranie niewielkiej ilości krwi z żyły. Jeśli zlecono dodatkowo także badanie moczu, jego próbka powinna być dostarczona do laboratorium w sterylnym pojemniku, który można kupić w aptece.
Wyniki badań zawsze interpretuje lekarz, który na ich podstawie podejmuje decyzję o utrzymaniu albo zmianie przyjmowanej dawki leku. Podczas wizyty lekarz może zadać dodatkowe pytania: o posiłki spożywane w czasie poprzedzającym badanie, aktywność fizyczną, samopoczucie czy zaobserwowane niepokojące objawy.
Badania stężenia leków we krwi i w moczu mogą służyć także do kontroli pacjenta. Niektóre osoby, szczególnie w podeszłym wieku, ciężko chore albo leczone psychiatrycznie, mają problem z regularnym przyjmowaniem leków. Pomijają dawki albo przyjmują dawki dodatkowe, czasem zupełnie nieświadomie. W takim przypadku wyniki oznaczeń mogą wyjaśnić nagłą zmianę stanu zdrowia czy nawrót od dawna nieobserwowanych objawów.
Lekarze nie zawsze zlecają badanie poziomu stężenia leku, ponieważ nie w każdym przypadku są one refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Przy okazji wizyty kontrolnej warto omówić ten temat i zapytać, czy istnieją wskazania do odpłatnego wykonania takich badań. Spodziewane korzyści zdrowotne mogą uzasadniać opłacenie badań z własnej kieszeni.
Badanie poziomu leku we krwi – cena
Ile kosztuje badanie poziomu leku we krwi? Cena różni się w zależności od konkretnego preparatu oraz placówki. W razie wątpliwości, zadzwoń do laboratorium, gdzie uzyskasz niezbędne informacje i poznasz koszt danego badania.
