Przewlekła chrypka - skąd się bierze? Przyczyny i diagnostyka
Problem przewlekłej chrypki jest jedną z przyczyn wizyt u laryngologa. Powodów pojawienia się takiego schorzenia może być bardzo wiele. Począwszy od przewlekłego zapalenia krtani, naturalnego procesu starzenia się organizmu, do nowotworu krtani. Ze względu na rozległy wachlarz przyczyn występowania chrypki, należy w pierwszej kolejności zasięgnąć rady lekarza specjalisty.
Czym regulowany jest głos?
Udział w wytwarzaniu głosu ma głośnia, czyli środkowa część krtani. Regulacją głosu sterują napięte więzadła głosowe oraz mięśnie znajdujące się dookoła. Powstawanie głosu ma związek ze strumieniem powietrza, przepływającym przez drogi oddechowe. W związku z tym na wytwarzanie głosu wpływ ma stan całego układu oddechowego, nie tylko głośni. Kluczową rolę w tym procesie odgrywa krtań, więc to od diagnostyki tej części rozpoczyna się badanie w kierunku zaburzeń głosu.
Przewlekła chrypa − przyczyny
Przyczyn przewlekłej chrypki jest wiele. Nigdy nie należy bagatelizować jej występowania, ponieważ nie jest to naturalnie występujący stan. Należy obserwować swoje ciało i zapamiętywać dodatkowo występujące objawy. Każdy z nich powinno się zgłosić lekarzowi, bo znacznie ułatwi to prawidłową diagnozę schorzenia. Tylko poprawne ustalenie przyczyn ciągłej chrypy pozwoli na wyleczenie przypadłości.
Wśród przyczyn przewlekłej chrypki znajdują się:
1. Zapalenie krtani
Zapalenie krtani powstaje w wyniku rozwijającej się infekcji bakteryjnej lub wirusowej. Początkowo ma nieswoiste objawy przypominające przeziębienie. Z czasem pojawia się chrypka, kaszel i duszności. Nieleczone lub leczone w nieprawidłowy sposób zapalenie krtani może powodować uszkodzenia poszczególnych elementów głośni. W związku z powyższym przewlekła chrypa może być powikłaniem po zapaleniu. Aby zapobiec powikłaniom zapalenia krtani, należy konsultować swój stan z lekarzem i nie leczyć się na własną rękę. Tylko dobór prawidłowej terapii może pomóc w prewencji powikłań.
2. Infekcje dróg oddechowych
Oprócz zapalenia krtani udział w powstawaniu chrypki mogą mieć inne infekcje dróg oddechowych. Są one najczęstszym powodem występowania objawu u najmłodszych. Chrypa u dziecka może być spowodowana wodnistym katarem, spływającym do dalszych odcinków układu oddechowego. Zwłaszcza w tej grupie wiekowej należy zwrócić szczególną uwagę na poprawną diagnostykę. Nieodpowiednio leczone infekcje mogą rozwinąć się nawet w zapalenie płuc.
3. Guzy krtani
Jednym z pierwszych objawów pojawiających się guzów krtani jest chrypka. Powstaje ona w wyniku ucisku guza na głośnię, przez co powstający głos ulega zniekształceniu. Objawy, jakie mogą wskazywać na obecność guza to przede wszystkim ciągła chrypa, trwająca minimum 2-3 tygodnie, ale także uczucie ciała obcego w gardle, ból gardła, ucha, duszność, kaszel, krew w plwocinie, czy powiększenie węzłów chłonnych. Bardzo często powstające guzy mają podłoże nowotworowe. W celu diagnozy można wykonać z przepisu lekarza badanie krwi na obecność markerów nowotworowych.
4. Alergia
W przebiegu reakcji alergicznej może dojść do obrzęku krtani, czego skutkiem jest chrypka. Najczęściej razem z chrypką pojawia się charakterystyczny świszczący oddech oraz duszność. Takie symptomy powinny być dla każdego niepokojące, ze względu na to, że mogą przerodzić się we wstrząs anafilaktyczny, co może skutkować nawet śmiercią. Alergicy, u których w przeszłości doszło do ataku astmy, powinni mieć przy sobie adrenalinę oraz preparaty wziewne, powodujące rozszerzenie dróg oddechowych. W momencie wystąpienia duszności należy jak najszybciej odseparować się od alergenu, opłukać czystą wodą miejsce kontaktu z alergenem, a następnie zażyć odpowiednie leki. Jeśli nie wiadomo, na jaki czynnik wystąpiło uczulenie, można wykonać testy alergiczne.
5. Refluks
Chrypa nie jest wyłącznie objawem ze strony układu oddechowego. Czasem może być wynikiem refluksu, czyli schorzenia układu pokarmowego. Polega ono na zarzucaniu kwaśnej treści żołądkowej do górnych odcinków przewodu pokarmowego. Najczęściej powoduje to podrażnienie przełyku, aczkolwiek treść może się cofać do aż do jamy ustnej i tą drogą przechodzić do układu oddechowego, w tym krtani. Kwaśny odczyn płynu powoduje podrażnienie błon śluzowych, co sprzyja uszkodzeniu głośni prowadzącemu do rozwoju chrypki.
Pojawienie się refluksu wymaga konsultacji z lekarzem i dodatkowych badań. Lekarz może zlecić Ci badanie w kierunku Helicobacter pylori. Leczenie najczęściej polega na zażywaniu leków zobojętniających kwaśną treść żołądkową oraz inhibitorów pompy protonowej w żołądku.
Przewlekła chrypka − jak postępować?
Problem przewlekłej chrypki jest bardzo często spotykany. Przyczyn jego powstawania jest wiele, a niektóre z nich mogą być bardzo poważne. W związku z tym nie warto na własną rękę zastanawiać się nad wdrożeniem odpowiedniego leczenia. W przypadku chrypki występującej powyżej 3 tygodni odwiedź lekarza specjalistę. Lekarz może zlecić badania, które ułatwią mu diagnozę. Badania możesz wykonać w laboratoriach DIAGNOSTYKI.
Bibliografia:
- Kotby MN, Kamal E, El-Makhzangy A, Nabil Khattab A, Milad P. The posterior glottis: structural and clinical considerations. Eur Arch Otorhinolaryngol. 2012 Nov;269(11):2373-9. doi: 10.1007/s00405-012-2053-0. Epub 2012 May 22. PMID: 22614807.
- Reiter R, Hoffmann TK, Pickhard A, Brosch S. Hoarseness-causes and treatments. Dtsch Arztebl Int. 2015;112(19):329-337. doi:10.3238/arztebl.2015.0329
- Ostre podgłośniowe zapalenie krtani. Etiologia, epidemiologia, patogeneza i obraz kliniczny. H. Mazurek, A. Bręborowicz, Z.Doniec, A. Emeryk, K. Krenke, M. Kulus, B. Zielnik-Jurkiewicz, Pneum Pol 2020;1(2):117-126
- Roth DF, Ferguson BJ. Vocal allergy: recent advances in understanding the role of allergy in dysphonia. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg. 2010 Jun;18(3):176-81. doi: 10.1097/MOO.0b013e32833952af. PMID: 20386448.
- Ozturk, O., Oz, F., Karakullukcu, B. et al. Hoarseness and laryngopharyngeal reflux: a cause and effect relationship or coincidence?. Eur Arch Otorhinolaryngol 263, 935–939 (2006). https://doi.org/10.1007/s00405-006-0097-8