Reakcje alergiczne na użądlenia

Redakcja Diagnostyki


Udostępnij

U około 20% populacji występują reakcje alergiczne po użądleniu przez owady błonkoskrzydłe (osy, pszczoły, szerszenie, trzmiele). Reakcje te dzielą się na miejscowe i uogólnione.

Reakcje alergiczne na użądlenia

Objawy miejscowe (obrzęk, rumień, świąd) występują najczęściej i choć bywają dolegliwe, najczęściej nie są niebezpieczne dla życia. Problemy mogą wystąpić w przypadku użądleń w okolice twarzy i górnych dróg oddechowych oraz powikłania w postaci zakażeń.
Objawy uogólnione są bardziej niebezpieczne i mogą mieć różne nasilenie: od pokrzywki, uczucia niepokoju, przez objawy ze strony układu pokarmowego, zamroczenie, duszności, obrzęki stawów aż po tzw. szok (wstrząs) anafilaktyczny, cechujący się przede wszystkim gwałtownym spadkiem ciśnienia krwi, utratą przytomności, a w krytycznych przypadkach prowadzący do zgonu. Reakcja uogólniona występuje jednak tylko u 0,4-5% populacji, a jej najbardziej dramatyczna postać, kończąca się zgonem jedynie u 0,09-0,45 na milion mieszkańców. Na wystąpienie reakcji uogólnionej bardziej narażone są dzieci, jednak u dorosłych ma ona z reguły cięższy przebieg.

Badania alergiczne

Istnieją sposoby ograniczenia ryzyka. Przede wszystkim trzeba mieć świadomość, czy jest się uczulonym. Aby to określić nie trzeba czekać na użądlenie. Dostępne są dwa rodzaje testów: skórne i badania krwi. Test skórny polega na wprowadzeniu alergenu (roztworu jadu) pod skórę. Jednak u około 2% testowanych mogą wystąpić powikłania, a u 0,4% ciężkie odczyny alergiczne, dlatego muszą być wykonywane w ośrodkach specjalistycznych, pod kontrolą lekarza.

Bezpieczną metodą diagnostyczną są badania krwi na obecność swoistych przeciwciał IgE, których występowanie świadczy o ryzyku wystąpienia reakcji alergicznej. Wykonywane są one w większości laboratoriów analitycznych, bez skierowania lekarza czy spełnienia innych warunków (np. nie ma potrzeby przychodzenia na czczo).

W przypadku stwierdzenia alergii na jad owadów należy pamiętać przede wszystkim o profilaktyce i przestrzeganiu zasad bezpieczeństwa, tak aby uniknąć użądlenia. Należy unikać jedzenia (zwłaszcza słodyczy) na świeżym powietrzu, nie odkrywać w miarę możliwości ciała, nie używać zbyt intensywnie pachnących kosmetyków, unikać samotnego przebywania w miejscach gdzie jest duża możliwość ukąszenia (np. wycieczki). Osoby uczulone mogą wyposażyć się w zestaw pierwszej pomocy: pęsetę, strzykawkę z adrenaliną, hydrokortizon, lek przeciwhistaminowy czy preparat beta-adrenergiczny w aerozolu. W przypadku ukąszenia w język, co grozi uduszeniem, pomóc może rozpuszczenie w ustach łyżeczki soli kuchennej oraz ssanie kawałka lodu lub szybkie przełykanie bardzo zimnych napojów.

Oczywiście w przypadku wystąpienia reakcji alergicznej należy jak najszybciej zgłosić się po pomoc lekarską.

Sprawdź również:

  1. Użądlenie osy i pszczoły – pierwsza pomoc
  2. Użądlenie osy i pszczoły – jak wygląda?

POBIERZ ULOTKĘ
Osoby pragnące dowiedzieć się więcej na temat możliwości przeprowadzenia badań dotyczących alergii mogą kontaktować się z najbliższym Oddziałem DIAGNOSTYKI (znajdź Oddział)