Uczulenie na trawy – jak rozpoznać? Z poradnika alergika

Alergia na trawy to coraz bardziej rozpowszechniona choroba, której pierwsze objawy pojawiają się zazwyczaj wczesną wiosną i mogą trwać do późnej jesieni. Jak podaje Polskie Towarzystwo Alergologiczne, alergia na pyłki traw i roślin to jedna z najczęstszych postaci alergii w naszym kraju, cierpi na nią ponad 12% populacji w Europie Północnej i Wschodniej, w Europie Zachodniej – nawet 20%. Alergia na pyłki traw – jak sobie radzić?

Alergia na pyłki traw – objawy

Alergia na określone alergeny może rozwinąć się w każdym wieku i nie zawsze dawać jednoznaczne objawy. Zgodnie z najnowszymi badaniami, w ostatnich kilku latach liczba chorujących z powodu alergii wzrosła niemal dwukrotnie. Naukowcy informują, że przyczyną nie jest zwiększenie ilości alergenów naturalnych, w tym pyłków traw, lecz zwiększenie liczby uczulających substancji chemicznych. Cząsteczki pyłu, zawieszone w powietrzu, sklejają się z pyłkami roślin i potęgują alergię. Badania epidemiologiczne ECAP pokazują, że z tego powodu  o wiele więcej przypadków alergii obserwuje się w miastach, niż na terenach wiejskich.

Jak odróżnić katar alergiczny od zwykłego? Alergia na trawy i inne alergeny naturalne objawia się najczęściej wodnistym, przezroczystym katarem, któremu mogą towarzyszyć kichanie, kaszel, suchość gardła i podrażnienie dróg oddechowych, łzawienie, zaczerwienienie i swędzenie oczu, a także wysypka na skórze, zaczerwienienie skóry i uogólniony świąd skóry. W określonych sytuacjach chory może uskarżać się na problemy z oddychaniem, duszność, osłabienie lub pogorszenie widzenia.

Na to, jak odróżnić katar alergiczny od zwykłego, jest kilka sposobów. Większość pacjentów uważa, że ropna, gęsta wydzielina o zielonym lub żółtym kolorze z nosa oznacza infekcję bakteryjną, jednak alergia również może przyczyniać się do zmiany konsystencji i koloru kataru.

Katarowi alergicznemu niezwykle rzadko towarzyszy podwyższona temperatura ciała. Większość objawów zmniejsza się lub zupełnie znika, gdy przebywasz w mieszkaniu, a obserwując kalendarz występowania alergii unikasz w określonych tygodniach lub miesiącach częstego wietrzenia mieszkania, długich spacerów wśród łąk i w lesie, a po powrocie do domu z pracy lub treningu bierzesz prysznic. Dzięki temu usuwasz ze swojego ciała potencjalne alergeny. Pomocne jest także płukanie nosa z wykorzystaniem roztworu soli fizjologicznej. Objawy alergii mogą wpływać na przebieg leczenia grypy i przeziębienia, intensyfikować objawy astmy, POChP i innych przewlekłych chorób układu oddechowego.

Alergia na pyłki traw – jak sobie radzić?

Gdy podejrzewasz, że dokucza Ci alergia na pyłki traw, objawy są podobne, jak te wymienione powyżej, warto skonsultować swoje obawy ze specjalistą i wykonać odpowiednie badania. Najważniejszym zalecanym badaniem są testy alergiczne z krwi. Pozwalają one wykryć we krwi pacjenta specyficzne przeciwciała klasy IgE, których stwierdzenie w zestawieniu z objawami klinicznymi potwierdza obecność alergii. Badanie to można przeprowadzić w postaci tzw. panelu i jednocześnie uzyskać informację na temat uczuleń na inne alergeny wziewne, a także alergeny zwierzęce i pokarmowe.

Alergia na trawy – które trawy uczulają?

Na pojawienie się objawów związanych z alergią bezpośredni wpływ ma czas kwitnienia i pylenia poszczególnych roślin, który precyzuje kalendarz występowania alergii. W Polsce szczyt nasilenia objawów przypada na okres od czerwca do sierpnia. Pierwsze objawy kliniczne występują zazwyczaj u chorego po osiągnięciu stężenia ok. 20 ziaren pyłku traw w 1 m³ powietrza.

Trawy to rośliny zielne, znanych jest ok. 10 tys. gatunków. W różnych obszarach geograficznych Europy występują różnice w długości sezonu pylenia. Wśród zbóż w powietrzu obecny jest wyłącznie pyłek żyta (przez maksymalnie dwa tygodnie). Do najpopularniejszych traw należy pyłek tymotki łąkowej.

Poszczególne gatunki traw są tak mocno ze sobą spokrewnione, że ich alergeny mają niemal identyczną budowę, przez co badania obejmują zwykle całą grupę traw. W związku z tym nie ma dużego znaczenia, którą trawę wykorzystamy do obsadzenia trawnika, liczy się częste koszenie i regularna pielęgnacja, by zapobiec lub ograniczyć kwitnienie roślin.

Panele testów alergicznych uwzględniają zazwyczaj również badania pod kątem alergii na zboża, których pyłki zwykle nie unoszą się w powietrzu, takie jak owies lub kukurydza, a mimo to u pacjenta i tak uzyskuje się na nie silny odczyn dodatni. Jest to spowodowane obecnością zbliżonych alergenów u wszystkich gatunków traw.

Jak chronić się przed alergenami?

W przypadku występowania alergii wziewnej kluczowe jest rozpoznanie przyczyny choroby i unikanie alergenów. W okresie intensywnego pylenia warto ograniczyć spacery, często się kąpać i zmieniać ubranie po powrocie do domu. Powinniśmy unikać pocierania oczu i okolic twarzy oraz regularnie nawilżać śluzówkę nosa. Alergicy nie powinni samodzielnie kosić trawnika i mieć długiego kontaktu z sianem, nawet gdy jest ono zupełnie suche. Wykonanie odpowiednich tekstów alergicznych pomoże w walce z chorobą i pozwoli na komfortowe codzienne funkcjonowanie w okresie najintensywniejszego pylenia traw.

Bibliografia:

1. Alergolog: rośnie liczba osób cierpiących na alergie, Nauka w Polsce, http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C409128%2Calergolog-rosnie-liczba-osob-cierpiacych-na-alergie.html
2. Piotr Rapiejko, Alergia na pyłek traw, Medycyna Praktyczna – Portal dla Pacjenta, https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/alergeny/wziewne/61715,alergia-na-pylek-traw