Czym jest zespół Weavera? Charakterystyka, objawy i diagnostyka choroby

Marta Skrzypek


Udostępnij

Zespół Weavera to rzadka choroba genetyczna, wpływająca na rozwój fizyczny i umysłowy. Charakteryzuje się ona wieloma specyficznymi objawami, które mogą być wyzwaniem w diagnostyce. Odkryj główne cechy zespołu Weavera, jego symptomy oraz metody diagnostyczne.

zespół weavera choroba genetyczna

Czym jest zespół Weavera?

Zespół Weavera jest rzadką chorobą genetyczną, zazwyczaj spowodowaną mutacją w genie EZH2, odpowiedzialnym za regulację wzrostu komórek. To schorzenie, które manifestuje się różnorodnymi cechami fizycznymi i umysłowymi, z których niektóre są znaczące dla codziennego funkcjonowania pacjenta. Jedną z charakterystycznych cech zespołu Weavera jest nadmierny wzrost, który może być widoczny już we wczesnym dzieciństwie. Dodatkowo pacjenci z tym zespołem mają nietypową budowę czaszki, co może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, w tym do opóźnienia rozwoju umysłowego. Powszechne są również problemy związane z mową. Oprócz tego zespół Weavera objawia się różnymi wadami wrodzonymi, w tym serca czy nerek. W niektórych przypadkach pacjenci mogą mieć trudności z utrzymaniem równowagi i z koordynacją ruchową. Ze względu na rzadkość tego schorzenia diagnoza zespołu Weavera jest wyzwaniem, wymagającym skrupulatnej analizy objawów i stosowania odpowiednich testów genetycznych.

Zespół Weavera – objawy

Objawy zespołu Weavera mogą być zróżnicowane i obejmować różne aspekty fizyczne i umysłowe. Oto główne z nich:

  1. Nadmierny wzrost: pacjenci z zespołem Weavera często charakteryzują się szybkim i nadmiernym wzrostem, który może być widoczny już od wczesnego dzieciństwa.
  2. Nietypowa budowa czaszki: może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych.
  3. Opóźnienie rozwoju umysłowego: osoby z zespołem Weavera doświadczają opóźnień w rozwoju umysłowym, co wpływa na ich zdolność do nauki i adaptacji społecznej.
  4. Problemy z mową: wady w mowie, takie jak trudności w artykulacji lub opóźnienia w rozwoju mowy, są częstym objawem zespołu Weavera.
  5. Wady wrodzone: m.in. wady serca, nerek lub układu pokarmowego.
  6. Problemy z równowagą i koordynacją ruchową.

Zrozumienie tych objawów jest kluczowe dla szybkiej diagnozy i wdrożenia odpowiedniego leczenia oraz dla wsparcia pacjentów i ich rodzin.

Zespół Weavera – przyczyny

Zespół Weavera jest spowodowany mutacją w genie EZH2, który koduje enzym zwany metylotransferazą. Ten enzym jest zaangażowany w regulację ekspresji genów poprzez modyfikację histonów, co z kolei wpływa na różne procesy komórkowe, w tym na wzrost komórek.

Mutacja w genie EZH2 prowadzi do nadmiernego wzrostu komórek, co z kolei manifestuje się nadmiernym wzrostem ciała. Pojawia się ona zazwyczaj spontanicznie i nie jest dziedziczona od rodziców. Występuje sporadycznie, choć może być dziedziczona w sposób autosomalny dominujący, co oznacza, że do odziedziczenia choroby wystarczy, aby tylko jeden z rodziców przeniósł mutację.

Diagnostyka zespołu Weavera

Diagnostyka zespołu Weavera jest zwykle skomplikowanym procesem, który wymaga zintegrowanego podejścia klinicznego, laboratoryjnego i genetycznego. Ze względu na rzadkość tej choroby oraz różnorodność jej objawów diagnoza bywa wyzwaniem. Kluczowym krokiem jest dokładne zebranie wywiadu medycznego oraz szczegółowe badanie fizykalne pacjenta, obejmujące ocenę wzrostu, budowy czaszki, rozwoju umysłowego oraz ewentualnych innych wad wrodzonych. Dodatkowo istotne jest przeprowadzenie badań laboratoryjnych, w tym badań obrazowych (np. rentgenowskich, tomografii komputerowej), które mogą pomóc w identyfikacji ewentualnych wad wewnętrznych, takich jak wady serca czy nerek.

Istotnym narzędziem w diagnozie zespołu Weavera jest badanie genetyczne, które pozwala zidentyfikować mutacje w genie EZH2. Wykrycie tej mutacji potwierdza diagnozę choroby. Z uwagi na złożoność procesu diagnostycznego oraz konieczność wykluczenia innych schorzeń o podobnych objawach diagnozę zespołu Weavera zazwyczaj ustala zespół specjalistów, takich jak: genetyk, pediatra, neurolog oraz kardiochirurg, działający interdyscyplinarnie. Dzięki współpracy różnych specjalistów możliwe jest zapewnienie kompleksowej opieki medycznej pacjentowi i odpowiednie zarządzanie chorobą.

Czy można leczyć chorobę?

Niestety, zespół Weavera jest nieuleczalny. Ponieważ chorobę powoduje mutacja genetyczna, leczenie skupia się głównie na zarządzaniu objawami oraz na zapewnieniu wsparcia pacjentowi i jego rodzinie. W przypadku pacjentów z wadami wrodzonymi, takimi jak wady serca czy nerek, konieczne może być leczenie chirurgiczne lub farmakologiczne w celu zapobiegania powikłaniom. Terapia zajęciowa, fizjoterapia i logopedia również są pomocne we wspieraniu rozwoju pacjenta oraz w poprawie jakości życia. Na kompleksową opiekę składa się regularna opieka lekarska, monitorowanie stanu zdrowia oraz odpowiednie wsparcie psychologiczne pacjenta i jego rodziny. Badania nad terapiami genowymi i inne podejścia innowacyjne są w toku, ale na obecną chwilę nie ma dostępnych, powszechnie akceptowanych, metod leczenia, które mogłyby odwrócić lub zahamować postęp choroby. W związku z tym leczenie zespołu Weavera opiera się głównie na łagodzeniu objawów oraz na poprawie jakości życia pacjenta.

Autor: Marta Skrzypek

Weryfikacja merytoryczna: lek. Agnieszka Żędzian

Bibliografia

  • C.B. Graham, I.T. Thomas, D.W., A new overgrowth syndrome with accelerated skeletal maturation, unusual facies, and camptodactyly, “The Journal of Pediatrics”, 84, 4, p. 547–552, 1974.
  • J. Douglas, S. Hanks, NSD1 mutations are the major cause of Sotos syndrome and occur in some cases of Weaver syndrome but are rare in other overgrowth phenotypes, “American Journal of Human Genetics”, 72, 1, p. 132–143, 2003.