Hematologia
„Hematologia” to określenie pochodzące z języka greckiego od słów haima – ‘krew’ oraz lógos, czyli ‘słowo, nauka’. Hematologia to zatem nauka o składzie, funkcjach, badaniach krwi i układu krwiotwórczego w stanach zdrowia i choroby. To dziedzina medycyny zajmująca się badaniem przyczyn, profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem chorób krwi i układu krwiotwórczego. Obejmuje choroby dotykające wytwarzania krwi i jej składników, takich jak: krwinki, ich barwnik – hemoglobina, płytki krwi; białka krwi; szpiku kostnego; naczyń krwionośnych; śledziony i mechanizmu krzepnięcia.
Hematologia ukształtowała się w drugiej połowie XX wieku. Wraz z rozwojem medycyny z hematologii wyodrębniły się transfuzjologia (przetaczanie krwi i preparatów krwiopochodnych) oraz immunologia i serologia, zajmujące się odpornością i chorobami układu immunologicznego.
Hematologia opiera się przede wszystkim na badaniach laboratoryjnych z krwi. Nawet to najbardziej podstawowe, którym jest morfologia, dostarcza wielu informacji o stanie zdrowia. W morfologii oceniany jest bowiem układ krwinek białych, czerwonych i płytek krwi. To na podstawie wyników morfologii planowana jest dalsza diagnostyka. Pamiętaj, że badanie to powinno się wykonywać regularnie w celach profilaktycznych. Osobom dorosłym zalecane jest raz na rok.
Do konsultacji u hematologa skłonić powinny:
- niezadowalające wyniki badań krwi,
- częste tworzenie się siniaków bez wyraźnej przyczyny,
- blada skóra i błony śluzowe,
- przedłużające się krwawienia, nawet po niewielkich urazach,
- krwawienia z nosa,
- suche, łamliwe włosy i zniszczone paznokcie,
- męczliwość, słaba tolerancja wysiłku,
- nadżerki, pleśniawki w jamie ustnej.
Choroby krwi i układu krwiotwórczego, czyli choroby hematologiczne, to szeroka grupa schorzeń. Do częstszych eksperci zaliczają: niedokrwistość (anemię), mastocytozę, granulocytopenię, agranulocytozę, ostrą białaczkę limfatyczną, zespół mielodysplastyczny, ostrą białaczkę szpikową, chłoniaki nieziarnicze, chłoniaka Hodgkina, zespół hamofagocytowy, szpiczaki plazmocytowe (szpiczaka mnogiego).
W zainteresowaniu hematologii pozostają również hemofilia, anemia sierpowatokrwinkowa, zakrzepica i zaburzenia krzepnięcia.
