nazwa badania
Płytki krwi (manualnie)
kod oferty
86
kod ICD
C66
kategoria badań
Hematologia, Układ krzepnięcia
Płytki krwi (manualnie) - Krótko o badaniu
Płytki krwi (manualnie) - Więcej informacji
Płytki krwi (manualnie). Badanie wykonywane jest w rozpoznawaniu chorób układu płytkowego. Wskazaniami są: nadmierna skłonność do krwawień (skaza krwotoczna) lub przedłużone krwawienia z ran, schorzenia szpiku kostnego, monitorowanie chemio- lub radioterapii, kontrola leczenia heparyną, zaburzenia krzepnięcia (np. powikłania zakrzepowo-zatorowe), DIC. Podstawowe badanie polega na ocenie liczby płytek, a mikroskopowa analiza preparatu pozwala na ocenę morfologii płytek i obecności ich agregatów. Płytki krwi (krwinki płytkowe, trombocyty) są pozbawionymi jądra fragmentami cytoplazmy megakariocytów. Podstawową funkcją płytek jest utrzymanie hemostazy i integralności naczyń. Ok. 30% dostępnej puli płytek znajduje się w śledzionie, z której są uwalniane w wyniku urazu lub zakażenia. Krwinki płytkowe pełnią istotną rolę w hemostazie pierwotnej i wtórnej. Na powierzchni aktywowanych płytek krwi dochodzi do wiązania i aktywacji czynników krzepnięcia, w efekcie powstaje trombina, a substancje zawarte w ziarnistościach płytek opróżnianych w trakcie aktywacji, wpływają pobudzająco na inne płytki i układ krzepnięcia, na śródbłonek naczyń i fibrynolizę.
Zaburzenia płytkowe dzieli się na:
Ilościowe:
Nadpłytkowości – nadmierne płytkotworzenie powodujące nawet 10-krotny wzrost liczby płytek posiadających nieprawidłową budowę i zaburzoną funkcjonalność.
Trombocytopenie - małopłytkowości, niedobory płytek.
Funkcji:
Wrodzone – np. zespół Bernarda-Souliera, trombastenia Glanzmanna Nabyte – np. zespoły mieloproliferacyjne, DIC.
Przygotowanie do badania
Brak szczególnych wskazań.
Czynniki mogące mieć wpływ na wynik badania
Pseudotrombocytopenia (Trombocytopenia indukowana przez EDTA). Krew pobierać na heparynę lub cytrynian.
Możliwe przyczyny odchyleń od normy
Przyczyny zmniejszonej liczby płytek (trombocytopenia): upośledzenie produkcji płytek (amegakariocytarna trombocytopenia, zespoły: Wiskott-Aldricha (ang. WAS), Chediaka-Higashiego (ang. CHS), Alporta, anomalia Maya-Hegglina, zespół Bernarda-Souliera, zespół Bernarda-Souliera (ang. BSS), zespół szarych płytek (ang. GPS), przerzuty nowotworowe do szpiku, chemio- i radioterapia, nasilone zużycie płytek (m.in. DIC), niszczenie płytek np. zakażenia (VZV, różyczką, CMV, EBV), autoprzeciwciała, alloprzeciwciała, indukowana lekami np. heparyną (HIT I, HIT II), chininą, chinidyną, karbamazepiną; sekwestracja płytek w hipersplenizmie, utrata w krwawieniach, zabiegi chirurgiczne, przetaczanie preparatów krwiopochodnych,
Przyczyny zwiększonej liczby płytek (nadpłytkowość): zespoły mieloproliferacyjne, przewlekłe zapalenia, zakażenia, choroby nowotworowe, kortykosteroidoterapia, niedokrwistość z niedoboru żelaza, niedokrwistość pokrwotoczna, zespół HELLP (skrót ang. od trzech typów objawów Hemolysis (Hemoliza), Elevated Liver enzymes (podniesione aktywność enzymów wątrobowych), Low Platelet count (obniżona liczba płytek)
Zmiany jakościowe: obecność dużych i młodych płytek: zwiększony obrót, skrócenie czasu dojrzewania w szpiku; obecność olbrzymich płytek: choroby mieloproliferacyjne, zespół mielodysplastyczny, anomalia May-Hegglina; obecność szarych płytek: zespół Bernarda-Souliera (ang. BSS), zespół szarych płytek; obecność aglutynatów płytkowych: pseudotrombocytopenia (indukowana EDTA obecność zimnych przeciwciał); satelityzm płytkowy: pseudotrombocytopenia.