Fosfataza kwaśna

 

Fosfataza kwaśna, ACP (ang. acid phosphatase)  jest enzymem obecnym w krwi, z optimum działania  w środowisku kwaśnym (pH: 3,4 do 6,2). Produkowana jest głównie przez komórki kościogubne (osteoklasty) –  tzw. frakcja kostna, gruczoł krokowy – tzw. frakcja sterczowa (PAP, ang. prostatic acid phosphatase), trzustkę, jelita i nerki oraz erytrocyty i płytki krwi. Ocena aktywności całkowitej fosfatazy kwaśnej ma zastosowanie w diagnostyce chorób prostaty oraz tkanki kostnej.  Poziom ACP (PAP),  tzw. kwaśnej fosfatazy hamowanej przez winian,  wzrasta w przypadku raka prostaty  i  w przypadku masażu prostaty; ACP  w chorobach kości związanych z nadczynnością przytarczyc, w przerzutach nowotworowych do kości, osteoporozie i chorobie Pageta. Ogólnie,  fosfataza kwaśna produkowana przez komórki kości,  tzw. frakcja winiano-oporna,  jest markerem resorpcji kości.  Zwiększenie całkowitej aktywności kwaśnej fosfatazy związane jest z chorobami lub stanami gruczołu krokowego (rak, gruczolak, stany zapalne prostaty, masaż prostaty) oraz chorobami kości (nowotwory, osteoporoza, nadczynność przytarczyc). Fizjologicznie podniesione stężenia  występują u dzieci w trakcie szybkiego wzrostu.