Aktualnie dostępnych jest wiele metod antykoncepcyjnych. Od metod naturalnych po mechaniczne, chemiczne i hormonalne. Mają one zarówno swoje zalety, jak i wady. Dlatego przed wyborem optymalnej dla siebie metody antykoncepcji, warto poznać wszystkie dostępne możliwości, a także poziom ich skuteczności. Nieoceniona jest w tej kwestii rola lekarza specjalisty z zakresu ginekologii, który pomoże w doborze metody antykoncepcji, a przede wszystkim wykluczy ewentualne ograniczenia zdrowotne, które mogłyby uniemożliwić stosowanie danych środków. Wysoce skuteczną, bezpieczną i długoterminową metodą antykoncepcji, mającą zastosowanie u wszystkich kobiet w wieku rozrodczym, jest implant antykoncepcyjny. W poniższym artykule przeczytasz o tym, jak działa implant antykoncepcyjny, jaka jest jego skuteczność, wady, ale też znajdziesz wiele innych przydatnych informacji, które pozwolą Ci się dowiedzieć, czy jest to rozwiązanie dla Ciebie.

Implant antykoncepcyjny – co to jest?

Implant antykoncepcyjny ma formę niewielkich rozmiarów pręcika, o długości około 4 cm i średnicy 2 mm. Jest metodą antykoncepcji hormonalnej o długotrwałym działaniu. Założenie implantu odbywa się w gabinecie ginekologicznym. Zabieg jest prosty i w zasadzie bezbolesny. Odczuwalny może być nieznaczny dyskomfort. Lekarz po zastosowaniu miejscowego znieczulenia oraz zdezynfekowaniu skóry, za pomocą specjalnego aplikatora umieszcza implant podskórnie po wewnętrznej stronie ramienia ręki niedominującej. Implant powinien znajdować się w odległości około 8-10 cm nad zgięciem łokcia. Celem zminimalizowania ryzyka wystąpienia zasinienia, na koniec procedury zakładany jest opatrunek uciskowy. Implant pozostaje niewidoczny, chociaż niekiedy może być wyczuwalny palcami.  Cała procedura wszczepiania implantu przebiega bardzo szybko. Usuwanie implantu również odbywa się w znieczuleniu miejscowym. Niezbędne jest niewielkie nacięcie skóry, a po wyjęcia implantu, zakładany jest opatrunek. Po usunięciu implantu możliwe staje się zajście w ciążę, zwykle już w następnym cyklu miesiączkowym.

Implant antykoncepcyjny – jak działa?

Po wszczepieniu implantu dochodzi do uwalniania etonogestrelu, czyli syntetycznego hormonu z grupy progestagenów. Hamuje on owulację, poprzez wiązanie się z receptorami dla progesteronu. Dochodzi też dodatkowo do zmian w śluzie szyjki macicy – zwiększa się jego gęstość, co utrudnia poruszanie się plemników. Implant zakładany jest zazwyczaj w pierwszych dniach cyklu menstruacyjnego, pomiędzy 1. a 5. dniem cyklu. Ze względu na to, że etonogestrel wchłania się bardzo szybko, to równie szybko można spodziewać się jego działania antykoncepcyjnego. Etonogestrel osiąga maksymalne stężenie po upływie 1-13 dni. W początkowych dniach po założeniu implantu może być konieczne zastosowanie dodatkowych środków antykoncepcyjnych. Działanie implantu antykoncepcyjnego jest odwracalne zaraz po jego usunięciu.

Nieco inaczej może wyglądać sytuacja, jeśli kobieta zmienia formę stosowanej antykoncepcji, na przykład rezygnuje z przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych na rzecz implantu. Implant jest wówczas wszczepiany w dniu, kiedy rozpoczynałby się kolejny cykl przyjmowania środków. 

Kobiety, które po urodzeniu dziecka decydują się na wszczepienie implantu antykoncepcyjnego, powinny poinformować lekarza kwalifikującego, czy karmią piersią. Jeśli tak, implant można wszczepić po upływie czterech tygodni od porodu.

Implant antykoncepcyjny – na ile lat jest wszczepiany?

Przed założeniem implantu antykoncepcyjnego ginekolog przeprowadza wywiad, a także może zalecić wykonie podstawowych badań, takich jak cytologia, USG dopochwowe, badanie piersi oraz podstawowych badań laboratoryjnych. Należy również wykluczyć ciążę. Implant antykoncepcyjny wszczepiany jest na okres 3 lat. Zawarty w nim hormon jest w sposób ciągły uwalniany do organizmu, spełniając swoją rolę. W przeciwieństwie do, na przykład, tabletek antykoncepcyjnych jest to przede wszystkim bardzo wygodne rozwiązanie, gdyż pacjentka nie musi pamiętać o przyjmowaniu kolejnych dawek leku. Jeśli pacjentka postanawia zakończyć stosowanie antykoncepcji, wystarczy wizyta u lekarza, który usuwa implant. Po upływie okresu 3 lat, jeśli kobieta zdecyduje się na dalsze stosowanie antykoncepcji w tej formie, lekarz wymienia implant na nowy, który może być wszczepiony w tym samym miejscu. 

Implant antykoncepcyjny – skuteczność

Do oceny skuteczności metod antykoncepcyjnych stosowany jest wskaźnik Pearla. Określa on liczbę ciąż na 100 kobiet, które stosują daną metodę antykoncepcji przez okres roku. Implant antykoncepcyjny jest jedną z najbardziej skutecznych form antykoncepcji. Cechuje się wskaźnikiem Pearla na poziomie 0,05. Zapewnia ponad 99% skuteczności w zapobieganiu ciąży. 

Implant antykoncepcyjny – cena

Wszczepienie implantu antykoncepcyjnego nie jest refundowane. Jest możliwe w prywatnych gabinetach ginekologicznych. Koszt takiej procedury to około 1400-1800 zł w zależności od miasta. Należy jednak pamiętać, że jest to wydatek jednorazowy na okres trzech lat. Koszt stosowania tabletek antykoncepcyjnych może być zbliżony, jednakże wygoda, jaką zapewnia zastosowanie implantu antykoncepcyjnego, jest nieporównywalna. 

Implant antykoncepcyjny – przeciwwskazania do stosowania  

Przeciwskazaniem do stosowania implantu antykoncepcyjnego jest:

• ciąża lub jej podejrzenie,
• nadwrażliwość na substancję czynną,
• nowotwory zależne od hormonów płciowych,
• choroba zakrzepowo-zatorowa,
• krwawienia z dróg rodnych o nieznanej etiologii,
• zaburzenia wątroby, np. guzy wątroby.

Implant antykoncepcyjny – wady i skutki uboczne

Pomimo wielu zalet, jak chociażby już wspomniany długi okres skuteczności oraz jej wysoki poziom, należy pamiętać, że implant antykoncepcyjny nie zapewnia ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Taką formę ochrony zapewniają środki mechaniczne – prezerwatywy. Kolejną możliwą wadą tej metody może być koszt założenia implantu. 

Chociaż implanty antykoncepcyjne są przebadanymi i bezpiecznymi produktami, to jednak, jak w przypadku stosowania jakichkolwiek substancji, może dojść w niektórych przypadkach do wystąpienia działań o niepożądanym charakterze. Najczęściej występującym skutkiem ubocznym jest zmiana w występowaniu krwawień miesięcznych i ich nieregularność. Inne występujące bardzo często działania niepożądane to:

• miejscowa reakcja skórna po aplikacji implantu,
• ból głowy,
• trądzik,
• tkliwość i bóle piersi,
• zakażenia pochwy,
• wzrost masy ciała. 

Może także wystąpić:

• nasilenie apetytu,
• ból brzucha, 
• nudności i wymioty,
• biegunka,
• wzdęcia,
• uczucie zmęczenia, 
• wypadanie włosów,
• osłabienie libido, 
• zespół objawów grypopodobnych,
• obniżenie nastroju,
• zmiany nastroju, 
• chwiejność emocjonalna,
• migrena,
• zakażenia układu moczowego,
• nadmierna wydzielina z dróg rodnych,
• świąd w okolicy narządów płciowych.

W razie wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów po wszczepieniu implantu antykoncepcyjnego należy je skonsultować ze swoim lekarzem ginekologiem. 

Mgr Aleksandra Wasilów