Krwinki pod obserwacją

Rozmaz krwi obwodowej pozwala na ocenę białych krwinek pod kątem ich wielkości, ilości i morfologii. Za pomocą tego testu diagnostycznego można rozpoznać wiele stanów chorobowych, które związane są z nieprawidłowymi reakcjami układu odpornościowego.

Rozmaz ręczny czy automatyczny?

Najpowszechniejszą techniką wykonywania rozmazu krwi jest metoda automatyczna (dostępny najczęściej w morfologii krwi pełnej). W celu wykonania diagnostyki umieszcza się próbkę krwi w specjalnym urządzeniu, które liczy poszczególne jej komórki. Rozmaz automatyczny wykonywany jest każdorazowo przy badaniu morfologii.

Drugą metodą jest rozmaz ręczny (rozmaz Schillinga), który służy dokładniejszemu zbadaniu krwinek i jest wykonywany przez laboranta. Na szkiełko laboratoryjne nanoszona jest kropla krwi, która następnie jest rozmazywana przy pomocy drugiego szkiełka. Próbka oglądana jest pod mikroskopem, co pozwala na dokładnie zbadanie i policzenie wszystkich komórek.

Co widać w rozmazie?

Podczas ręcznego rozmazu krwi poszczególne białe krwinki dzielą się na określone populacje. Mają one odmienną barwę, wielkość, kształt, a także zawartość struktur komórkowych. Wyróżnia się: granulocyty kwasochłonne (eozynofile), obojętnochłonne (neutrofile), zasadochłonne (bazofile), monocyty oraz limfocyty. Każda z tych struktur pełni jakąś rolę, a nieprawidłowości w ich liczbie lub proporcjach mogą być oznaką choroby.

W rozmazie krwi, poza białymi krwinkami, obejrzeć można też erytrocyty (czerwone krwinki), co pozwala zdiagnozować ewentualne nieprawidłowości w ich wielkości i kształcie. Podobnej analizie podlegają płytki krwi. Obserwacje te pozwalają rozpoznać poważne stany chorobowe w obrębie układu krwiotwórczego.

Ręczny rozmaz krwi najczęściej zlecany jest u dzieci przy podejrzeniu chorób nowotworowych (np. białaczki), a także po to, aby potwierdzić choroby infekcyjne typowe dla wieku dziecięcego, ale przebiegające w nietypowy sposób (szczególnie wtedy, gdy wymagają leczenia szpitalnego). U osób dorosłych rozmaz wykonuje się najczęściej metodą automatyczną, a dopiero w razie konieczności poszerzonej diagnostyki chorób układu krwiotwórczego zalecane jest badanie szpiku kostnego.

Z czego składają się białe krwinki?

Białe ciałka krwi dzielą się na granulocyty (kwasochłonne – eozynocyty, zasadochłonne – bazocyty, obojętnochłonne – neutrocyty), monocyty oraz limfocyty. Dla naszego stanu zdrowia istotne są ich proporcje, które w prawidłowym obrazie kształtują się następująco:

• limfocyty (LYMPH) – 20–45%,
• monocyty (MONO) – 3–8%,
• granulocyty zasadochłonne, czyli bazocyty lub bazofile (BASO) – nie więcej niż 1%,
• granulocyty kwasochłonne, czyli eozynocyty lub eozynofile (EOS) – 1–5%,
• granulocyty obojętnochłonne, czyli inaczej neutrocyty lub neutrofile (NEUT) – pałeczkowate 1–5% i segmentowe 40–70%.