Wylew w oku – co robić? Poznaj przyczyny wylewu krwi do oka

Wylew w oku powoduje niepokój wśród pacjentów, którzy poszukując pomocy, zgłaszają się do szpitalnych oddziałów ratunkowych lub poradni okulistycznych. Częstą przyczyną wylewu w oku jest krwotok podspojówkowy; w większość przypadków dolegliwość ta jest stosunkowo łagodna i ustępuje samoistnie po około dziesięciu dniach. Istnieją jednak sytuacje, w których krwotoki podspojówkowe, zwłaszcza nawracające, mogą być objawem poważniejszego problemu zdrowotnego. Czym spowodowany jest wylew w oku i jak postępować w jego przypadku?

Wylew w oku – obajwy

Charakterystycznym objawem wylewu do oka jest ostre zaczerwienienie oka, krwiak w oku, któremu zazwyczaj nie towarzyszy ból i nie wpływa negatywnie na jakość widzenia. Spojówka jest wolna od stanu zapalnego. Pacjent odczuwać może dyskomfort wynikający z lokalnego obrzęku tkanek.

Wylew w oku – przyczyny

Wylew w oku może powstawać samoistnie lub na skutek różnego rodzaju urazów wliczając w to mikrourazy, których pacjenci niejednokrotnie nie są świadomi. Urazy są najczęstszą przyczyną wylewu krwi do oka u dziecka. W obu przypadkach widoczne zaczerwienienie oka jest następstwem wynaczynienia krwi z drobnych naczyń krwionośnych na powierzchni oka.  Osoby noszące soczewki kontaktowe mają większe ryzyko występowania zapalenia spojówek i powierzchniowego zapalenia rogówki. Choroby te mogą powodować nasilenie stanu zapalnego poprzez zwiększenie tarcia między soczewkami, a samą spojówką, a także możliwe zakłócenie przepływu łez. Wady materiałowe i osady powierzchniowe w twardych soczewkach czy też długotrwałe użytkowanie soczewek jednorazowych mogą sprzyjać występowaniu wylewów w oku. Przebyte operacje okulistyczne, szczególnie gdy pacjent przyjmuje leki przeciwzakrzepowe mogą zwiększać ryzyko wystąpienia wylewu w oku.

Wylew w oku a udar

Wylew krwi w oku może występować w następstwie wielu chorób. Do najistotniejszych można zaliczyć: hiperlipidemię (podwyższone stężenie jednej lub kilku frakcji lipoprotein w surowicy krwi), cukrzycę czy nadciśnienie tętnicze. Choroby te przyczyniają się do zwiększenia kruchości ścian naczyń krwionośnych, co w konsekwencji może powodować ich samoistne pękanie. Nadciśnienie tętnicze, zwłaszcza nieregulowane, jest jednym z głównych czynników ryzyka wystąpienia wylewu w oku. Ponadto, występowanie samoistnych wylewów w obrębie oczu jest symptomem rozwoju nadciśnienia i wystąpienia epizodów sercowo-naczyniowych i mózgowo-naczyniowych, w tym udaru. W przypadku nadciśnieniem tętniczego często wylewowi krwi do oka towarzyszy ból głowy.

Wylew w oku a leki

Stosowane w terapii wielu chorób układu krążenia leki przeciwzakprzepowe mogą zwiększać ryzyko wylewu w oku nawet jeżeli oznaczany czas protrombinowy (INR) mieści się w zakresie normy. W przypadku wystąpienia wylewu należy skontaktować się z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej; nie należy samodzielnie podejmować decyzji o zmianie dawkowania przyjmowanych leków.

Wylew w oku może być spowodowany również  napadem ostrego kaszlu, wymiotami, podnoszeniem ciężarów czy forsownym wysiłkiem, kiedy to dochodzi do podwyższenia ciśnienia krwi. Niemniej jednak, w około połowie przypadków, wylew krwi do oka ma podłoże nieznane (idiopatyczne). 

Wylew w oku – co robić?

Wylew krwi w oku przez znaczną część pacjentów traktowany jest jako choroba okulistyczna, jednak najczęściej, poza podłożem idiopatycznym, jest to okulistyczny objaw  choroby nie dotyczącej bezpośrednio narządu wzroku. Obecnie nie ma postępowania leczniczego stosowanego w przypadku wylewu w oku. Wynaczyniona krew wchłania się samoistnie w okresie do dwóch tygodni. W celu ograniczenia obrzęku tkanek i odczuwanego dyskomfortu można stosować okłady z lodu lub kompresów chłodzących i zakropić oczy kroplami nawilżającymi.

W przypadku gdy czynnikiem powodującym wylew w oku był wzrost ciśnienia skurczowego krwi, lekarz wdroży terapię przeciwnadciśnieniową lub dokona korekty już stosowanej farmakoterapii. Jakiekolwiek zmiany dawkowania przyjmowanych leków bez konsultacji z lekarzem nie są dopuszczalne. Konsultacja okulistyczna wskazana jest gdy wylew krwi do oka powstał w wyniku urazu i istnieje podejrzenie urazu wewnątrzgałkowego lub uszkodzenia siatkówki.

Autor: dr n. o zdrowiu Piotr Choręza -specjalista w dziedzinie zdrowia publicznego

Bibliografia:

1. Subconjunctival Hemorrhage. Doshi R, Noohani T. StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing 2022
2. Subconjunctival hemorrhage: risk factors and potential indicators. Tarlan B, Kiratli H. Clin Ophthalmol. 2013; 7:1163-1170
3. Analysis of subconjunctival hemorrhage. Sahinoglu-Keskek N, Cevher S, Ergin A. Pak J Med Sci. 2013; 29(1): 132-134
4. The red eye. Leibowitz HM. N Engl J Med. 2000; 343 (5): 345-351