Anhedonia

Anhedonia pochodzi z języka greckiego od słów an-, co oznacza ‘bez’ i hēdonē, czyli ‘przyjemność’. Definiowana jest jako utrata zdolności odczuwania radości i przyjemności duchowej, emocjonalnej, intelektualnej, zmysłowej, cielesnej. Anhedonia znacząco zaburza codzienne funkcjonowanie, zwłaszcza relacje międzyludzkie. Otoczenie osoby dotkniętej anhedonią nie są w stanie rozpoznać stanu emocjonalnego osoby zmagającej się z tym zaburzeniem. Wydaje się stale przygnębiona, smutna. Jest mało ekspresyjna, spontaniczna, trudną ją zadowolić. Anhedonii może towarzyszyć spłycenie afektu, czyli mniejsza wrażliwość na bodźce fizyczne i psychiczne. Dodatkowo spadek motywacji, poczucie apatii, stępienie emocjonalne, nadmierna konkretność myślenia oraz przewlekłe zmęczenie. 

Anhedonia kojarzona jest przede wszystkim z depresją. Wymieniana jest jako jeden z głównych objawów tego schorzenia. Bywa jednak elementem obrazu klinicznego wielu innych zaburzeń. Może wystąpić w przebiegu:

• zaburzeń lękowych,
• patologicznego objadania się,
• zaburzeń adaptacyjnych,
• schizofrenii,
• zaburzeń osobowości,
• uzależnienia od substancji psychoaktywnych,
• choroby Parkinsona i innych chorób neurologicznych.

Anhedonia może być też skutkiem ubocznym zażywania antydopaminergicznych leków przeciwdepresyjnych.

Do oceny nasilenia anhedonii korzysta się z kwestionariuszy. Jednym z częściej stosowanych jest Skala Odczuwania Przyjemności SHAPS, (ang. Snaith-Hamilton Pleasure Scale). Anhedonia wymaga leczenia. Kluczowa jest terapia choroby, która ją wywołała. W zwalczaniu anhedonii stosowane mogą być farmakoterapia lub psychoterapia, w tym metody integracyjne bądź poznawczo-behawioralne.