Artroza

Artroza (z łac. artros – ‘stawy’) to choroba zwyrodnieniowa stawów. Jest wynikiem uszkodzenia chrząstki stawowej i innych struktur stawu. Do jej powstania dochodzi w wyniku działania czynników biologicznych i mechanicznych, które zaburzają przebieg procesów degradacji i syntezy chrząstki stawowej. W przebiegu artrozy chrząstka ulega ścieraniu i dochodzi do odsłonięcia powierzchni stawowych, które stają się szorstkie i ocierają o siebie. Jednocześnie rozwijają się narośla kostne, czyli tzw. osteofity.

Wśród przyczyn artrozy wymienia się m.in.:

• zmiany w układzie ruchu towarzyszące starzeniu się organizmu,
• wpływ czynników genetycznych na metabolizm chrząstki stawowej,
• mikrourazy i przeciążenia elementów kostno-mięśniowych,
• wady wrodzone i rozwojowe, m.in. wzmożoną ruchomość stawów, kończyny różnej długości,
• choroby ogólnoustrojowe, m.in. dnę moczanową, zaburzenia metaboliczne, cukrzycę i inne choroby endokrynologiczne,
• zakażenia,
• urazy i odmrożenia.

Artroza atakuje przede wszystkim kręgosłup. Patologiczne zmiany rozwijają się często w obrębie stawów kolanowych, biodrowych oraz w nadgarstkach. Uważa się jednak, że do zwyrodnienia może dojść w każdym stawie. Zmiany w obrębie odsłoniętych powierzchni stawowych powodują proces zapalny błony maziowej i tkanek okołostawowych oraz zwłóknienie torebki stawowej. Towarzyszą temu takie objawy jak: ból i sztywność stawów, ograniczenie ich ruchomości, odczuwalne trzeszczenie, tarcie w stawie podczas ruchu, unikanie aktywności ruchowej i związany z tym z czasem zanik mięśni oraz przykurcze mięśniowe.

Rozpoznanie artrozy lekarz stawia na podstawie obrazu klinicznego i charakterystycznych zmian na zdjęciach radiologicznych. Niekiedy dodatkowo w oparciu o USG stawów, rezonans magnetyczny, tomografię komputerową, badania laboratoryjne, punkcję stawu i badanie płynu stawowego. Leczenie polega na edukacji chorego, prowadzeniu prozdrowotnego stylu życia, farmakoterapii, rehabilitacji, stosowaniu zaopatrzenia ortopedycznego, a w ciężkich przypadkach związane jest z zabiegiem chirurgicznym.