Erytrocyt

Termin erytrocyt jest połączeniem dwóch greckich słów: erythros, co znaczy ‘czerwony’ i kytos, co znaczy ‘komórka’. Oznacza czerwoną krwinkę, będącą obok leukocytów (białych krwinek) i trombocytów (płytek krwi) podstawowym składnikiem krwi (jej elementem morfotycznym).

Erytrocyty (ang. RBC) są funkcjonalnym składnikiem krwi odpowiedzialnym za transport gazów w organizmie człowieka. Posiadają unikalny kształt i skład chemiczny pozwalający na wykonywanie tych ściśle wyspecjalizowanych funkcji. Określanie liczby, wymiarów, struktury mikroskopowej i zawartości erytrocytów ma kluczowe znaczenie w określaniu stanu zdrowia i rozpoznawaniu procesów chorobowych dotykających różne układy organizmu. 

Erytrocyty wytwarzane są w szpiku kostnym. W każdej sekundzie powstaje ich 2 500 000 i tyle samo ulega rozpadowi. To tak, jakby co sekundę cała ludność zamieszkująca województwo dolnośląskie była wymieniana na nową!

Liczba erytrocytów jest zmienna w zależności od płci (a także wieku). Wg uśrednionych danych podręcznikowych przyjmuje się, że u mężczyzn jest ich 4,50-5,90 mln/mm³, a u kobiet – 4,10-5,10 mln/mm³.

Erytrocyt ludzki pod względem budowy jest komórką wyjątkową, ponieważ nie ma jądra. Do tego ma okrągły kształt, wklęsły po obu stronach. Przypomina nieco pastylkę do ssania.

Przeciętna długość komórek wynosi 7,5 μm, a grubość 2 μm. Dla porównania – 1 μm to zaledwie jedna tysięczna milimetra. Ziarno piasku ma średnicę około 50 μm.

Erytrocyt wypełniony jest hemoglobiną (białkiem związanym z jonami żelaza transportującym tlen). To właśnie jej obecność nadaje komórce czerwony kolor.

Podstawową rolą erytrocytu jest transportowanie tlenu do wszystkich tkanek organizmu. Dzięki dwuwklęsłemu kształtowi powierzchnia komórki, przez którą może być oddawany tlen, jest większa. Do tego dzięki niewielkim rozmiarom i elastycznej strukturze, erytrocyt może odkształcać się i przepływać nawet przez drobne naczynia krwionośne (w tym naczynia włosowate).

Po dostarczeniu tlenu do tkanek erytrocyt nie staje się mniej przydatny. Odbiera bowiem z komórek dwutlenek węgla, który wiąże się z hemoglobiną i jest transportowany zwrotnie do płuc. I cykl się zamyka.

Czerwone krwinki odgrywają również pewną rolę w odpowiedzi immunologicznej organizmu. Ich hemoglobina wydostająca się z uszkodzonych przez patogeny (np. bakterie) krwinek uwalnia wolne rodniki, rozkładające ścianę i błonę komórkową patogenu.

Każdy erytrocyt wypełnia swoje zadania przez około 120 dni. Wraz z wiekiem coraz mniej jest w nim hemoglobiny związanej z tlenem. Takie erytrocyty są wychwytywane przez organizm oraz rozkładane w śledzionie i wątrobie.