Aspergillus – antygen krążący

Diagnostyka zakażenia grzybem Aspergillus fumigatus. Wykrywanie krążących antygenów komórek grzyba w surowicy, w diagnostyce układowego zakażenia grzybem, przebiegającego z zajęciem narządów wewnętrznych. Aspergillus fumigatus odpowiada za 90% zakażeń wywołanych przez grzyby pleśniowe z rodzaju Aspergillus (Kropidlak) u ludzi. Aspergillus jest rozpowszechniony na całym świecie, występuje w glebie i wzrasta w wilgotnych miejscach na szczątkach organicznych – roślin, pożywieniu, a także w przewodach wentylacyjnych, przede wszystkim szpitali. Kropidlaki rozmnażają się za pomocą zarodników – konidiów, obecnych w powietrzu i ze względu na wielkość zakażających dolne drogi oddechowe człowieka. Do rozwoju zakażenia u ludzi  dochodzi zwykle w przypadku współistniejących zaburzeń układu odpornościowego. Czynnikami ryzyka są: granulocytopenia, zaburzenia funkcji granulocytów, kortykosterydoterapia, cytotoksyczna chemioterapia, ilościowe niedobory układu odpornościowego, zaawansowane stadium AIDS, przeszczep szpiku i organów wewnętrznych, odrzucanie przeszczepu, reakcja przeszczep przeciwko gospodarzowi (ang. host versus graft), mukowiscydoza i astma oskrzelowa (w przypadku alergicznej aspergilozy oskrzelowo-płucnej, ABPA, ang. Allergic bronchopulmonary aspergillosis). Głównymi wrotami zakażenia Aspergillus są drogi oddechowe. Zwykle zakażenie przez A.fumigatus przebiega w postaci alergicznego zapalenia zatok przynosowych i alergicznej aspergilozy oskrzelowo-płucnej, związanej z reakcją alergiczną na A.fumigatus. U chorych na przewlekłe schorzenia płuc, jak mukowiscydoza  lub astma,  może dochodzić do gromadzenia się grzyba w zalegających wydzielinach, silnej odpowiedzi odpornościowej i zaostrzenia objawów istniejącej choroby. Przewlekła kolonizacja przez grzyb błony śluzowej prowadzi do wzrostu ilości przeciwciał IgG i IgE, co powoduje nawracające skurcze oskrzeli. Niewywołujące reakcji alergicznych zasiedlenie przez grzyb naturalnych jam ciała lub jam powstałych po wyleczeniu chorób płucnych, nosi nazwę  aspergilloma (grzybniak kropidlakowaty). Zasiedlane są m.in. jamy powstałe w wyniku przebytej gruźlicy, sarkoidozy, a także zmienione przez  przewlekłą niedrożność zatoki przynosowe. Inwazyjna aspergiloza, jest układowym zakażeniem grzybem, występującym przede wszystkim u chorych z niedoborami układu odpornościowego. Może obejmować m.in. zatoki, oskrzela, płuca, mózg, oczy i skórę. W przypadku inwazyjnej postaci aspergilozy, ostra inwazja płuc stanowi 80-90% wszystkich przypadków, a do objawów choroby należą gorączka, duszność, nieproduktywny kaszel, krwioplucie, ból opłucnowy w klatce piersiowej. Zmiany skórne obserwowane w aspergilozie są najczęściej wtórne do zakażenia płuc i powstają na skutek przeniesienia komórek grzyba poprzez układ krwionośny. Objawy chorobowe postaci inwazyjnej są uzależnione od zajętego narządu. Badanie polega na oznaczeniu w surowicy krążącego antygenu komórek grzyba: antygenu galaktomannowego (ASPAG), polisacharydu uwalnianego z grzybni w fazie intensywnego wzrostu. Oznaczenie wykonywane jest w diagnostyce zakażenia inwazyjnego. Antygen pojawia się w surowicy przejściowo i jest szybko usuwany z moczem w postaci kompleksów immunologicznych i przez komórki fagocytujące. Kilkakrotne powtórzenie oznaczenia w okresie obserwacji choregu zmniejsza prawdopodobieństwo wyniku fałszywie ujemnego. Badanie można wykonywać w surowicy, a także w moczu, płynie mózgowo-rdzeniowym i w popłuczynach oskrzelikowo-pęcherzykowych – BAL.

Krótkotrwałe występowanie antygenu w surowicy krwi żylnej.

Wynik dodatni: inwazyjna aspergiloza.