Cynk, ilościowo

Ilościowe oznaczanie cynku w krwi. Cynk jest pierwiastkiem śladowym o bardzo istotnych funkcjach w organizmie. Jest składnikiem i kofaktorem ponad 60 enzymów i fizjologicznie istotnych białek, w tym anhydrazy węglanowej, fosfatazy zasadowej, karboksypeptydazy, polimerazy RNA i DNA, dehydrogenazy alkoholowej. Związanie cynku wpływa na aktywację insuliny. Dzięki temu cynk wpływa na metabolizm węglowodanów i białek, mineralizację kości, układ odpornościowy, produkcję prostaglandyn, funkcje wątroby, gojenie się ran itd. Niedobory cynku prowadzą do karłowatości i hipogonadyzmu (szczególnie u dzieci: zespół Brandta -  akrodermatoza), niedoborów odporności, marskości wątroby itd. U dorosłych z niedoborem cynku wiążą się choroby skóry, wypadanie włosów i łamliwość paznokci, chroniczne zmęczenie i spadek libido. Nadmiar cynku nie stanowi problemu klinicznego, nawet, gdy cynk  jest przyjmowany w mega dawkach w preparatach witaminowych. Jedynym znanym efektem nadmiaru cynku jest możliwość obniżenia absorpcji miedzi, które prowadzi do hypokupremii i niedoboru żelaza, mogącego doprowadzić do anemii. Niezaabsorbowany w przewodzie pokarmowym cynk wydalany jest z kałem. Zaabsorbowany cynk wydalany jest z moczem, przy czy w warunkach fizjologicznych ilość cynku w moczu zależy od diurezy, podaży w diecie i przyswajalności. Niedobór cynku we krwi stanowi zagrożenie zdrowia, a poza tym, wiąże się z współistniejącymi stanami chorobowym jak marskość wątroby, zawał mięśnia sercowego (minimum w 2-3 dni po incydencie). Uaktywnienie się  procesu nowotworowego (raka płuca, czerniaka) wiąże się ze wzrostem stosunku miedzi do cynku. Zwiększenie stężenia cynku we krwi nie ma znaczenia diagnostycznego. Wskazaniami do oznaczenia cynku są zespół Brandta u niemowląt, odżywianie pozajelitowe, choroba Crohna, marskość wątroby, zespół nerczycowy, wolne gojenie się ran.

Nie stosować probówek z żelem separującym.

Spadek stężenia: zespół Brandta - akrodermatoza, alkoholizm, alkoholowa marskość wątroby, stan pozawałowy, aktywne procesy nowotworowe np. czerniak.