Parvowirus B19 IgG i IgM

Diagnostyka serologiczna zakażenia parvowirusem B19. Parwovirus B19 (B19V) jest jednoniciowym wirusem DNA  należącym do rodziny Parvoviridae, zakażającym  wyłącznie ludzi. Do zakażania dochodzi zazwyczaj w dzieciństwie. Swoiste przeciwciała skierowane przeciw antygenom wirusa wykrywane są w krwi u ponad połowy dorosłych. Okres inkubacji B19V wynosi 4 do 14 dni. B19V wykazuje szczególny tropizm do komórek układu czerwonokrwinkowego szpiku. B19V był traktowany jako wirus sierocy, dzisiaj wiadomo, że jest przyczyną szeregu, czasami groźnych chorób. Najczęściej  wywołuje wysypkę u dzieci – rumień zakaźny (piąta choroba), a także niedokrwistość aplastyczną, niedokrwistość noworodków, małopłytkowość i leukopenię. Powoduje zapalenie stawów, głównie małych stawów dłoni i nadgarstków, przede wszystkim u kobiet. Zakażenie podczas ciąży może skutkować poronieniem, nieimmunologicznym obrzękiem płodu, ostrą niedokrwistością płodu oraz małopłytkowością, wewnątrzmacicznym zapaleniem mięśnia sercowego, a także ryzykiem obumarcia wewnątrzmacicznego. Objawy prodromalne rumienia  są łagodne.  Należy do nich gorączka, zmęczenie, ból głowy, bóle mięśni, nudności i wodnisty katar. Czas inkubacji wynosi 5 – 7 dni. Po około 1 tygodniu pojawia się czerwona, plamkowa wysypka na policzkach, która po kolejnych 1 – 4 dniach zmienia się w rumieniowatą, plamkowo-grudkowatą wysypkę, stopniowo obejmującą tułów i kończyny. W kolejnej fazie trwającej 1 do 3 tygodni rumień blaknie, lecz może mieć okresy zanikania i nawrotu. Najczęstszą komplikacją choroby jest zapalenie stawów, które pojawia się 1 – 6 dni po wystąpieniu wysypki. W podstawowych badaniach laboratoryjnych w trakcie wiremii można obserwować spadek liczby retikulocytów we krwi,  z maksimum 10 – 14 dni od zakażenia. Występuje przy tym spadek stężenia hemoglobiny o 1g/l u osób nie obciążonych innymi chorobami. Do zakażenia B19V dochodzi zazwyczaj poprzez transfuzję krwiopochodnych produktów leczniczych, drogą wertykalną (zakażenie płodu), drogą kropelkową  przez wydzieliny dróg oddechowych i  poprzez kontakt skóry z zakażoną krwią. W diagnostyce serologicznej wykorzystuje się oznaczenie przeciwciał IgM i IgG specyficznych dla antygenów B19V. Przeciwciała IgM pojawiają się w krwi chorego 10 do 12 dni po zakażeniu, a przeciwciała IgG 14 po dniach. U 90% chorych przeciwciała IgM pojawiają się wraz z wysypką skórną. Przeciwciała IgM są wykrywalne przez kilka miesięcy, a IgG do końca życia. U osób chorych na anemię układu czerwonokrwinkowego (PRCA) przeciwciała mogą być niewykrywalne lub osiągać  bardzo niski poziom. W przypadku diagnostyki kobiet w ciąży, narażonych na kontakt z B19V, obecność przeciwciał IgG, przy ujemnym wyniku IgM, wskazuje na zakażenie wirusem w przeszłości i brak ryzyka dla płodu, wynik dodatni w obu klasach: IgG i IgM wskazuje na zakażenie w ostatnich 7-120 dniach i możliwe ryzyko dla płodu, wynik ujemny dla IgG i dodatni dla IgM wskazuje na ostre zakażenie i wysokie ryzyko dla płodu. Ujemne wyniki IgG i IgM  świadczą o dotychczasowym brak kontaktu z wirusem i wykluczają ostre zakażenie. W wypadku podejrzenia zakażenia badanie należy powtórzyć po 3 tygodniach.

Przeciwciała heterofilne.

Dodatnie IgG, ujemne IgM – zakażenie w przeszłości, brak ryzyka dla płodu; dodatnie IgG, dodatnie IgM –  zakażenie w ostatnich 7-120 dniach, możliwe ryzyko dla płodu; ujemne IgG, dodatnie IgM  –  ostre zakażenie i wysokie ryzyko dla płodu; ujemne IgG , ujemne IgM –  brak kontaktu z wirusem. W wypadku podejrzenia zakażenia badanie należy powtórzyć po 3 tygodniach.