Parwowirus B19 – objawy i diagnostyka zakażenia

Marta Skrzypek


Udostępnij

Zakażenie parwowirusem B19 może skutkować różnorodnymi objawami. Ta potencjalnie groźna infekcja może dotyczyć osób w różnym wieku, m.in. dzieci i osób starszych. Warto zrozumieć, czym jest oraz jakie są jej charakterystyczne symptomy. Dowiedz się, jak zdiagnozować zakażenie.

Zakażenie parwowirusem B19 - zdjęcie kobiety w gabinecie lekarskim, która pokazuje ramię specjalistce

Co to jest parwowirus B19?

Parwowirus B19 to wirus atakujący ludzi, należący do rodziny Parvoviridae. Jego infekcje najczęściej występują u dzieci, jednak mogą również dotyczyć dorosłych. 

Parwowirusy to grupa wirusów zdolnych do infekowania ludzi i innych ssaków. Wirusy te są szczególnie groźne dla osób o obniżonej odporności, takich jak niemowlęta, osoby starsze czy z osłabionym układem immunologicznym.

Objawy zakażenia parwowirusem B19

Zakażenie parwowirusem B19 może wywołać różnorodne reakcje w organizmie człowieka. Jest szczególnie niebezpieczne dla osób o osłabionym systemie immunologicznym, takich jak niemowlęta, osoby starsze czy osoby z zaburzeniami odporności.

Ludzki parwowirus B19 jest odpowiedzialny za kilka chorób, w tym rumień zakaźny, znany również jako „choroba piąta”. Schorzenie to charakteryzuje się m.in. wysypką na skórze, często w postaci czerwonych plam w kształcie obrączek.

Kolejną chorobą związaną z parwowirusem B19 jest zespół grudkowo-krwotoczny: zespół rękawiczek i skarpetek, który manifestuje się m.in. obrzękiem i wybroczynami na skórze w obrębie dłoni i stóp.

W przypadkach rzadkich zakażenie parwowirusem B19 może prowadzić do poważnej komplikacji, jaką jest niedokrwistość aplastyczna. Wynika to z faktu, że parwowirus B19 ma zdolność uszkadzania komórek prekursorowych układu czerwonokrwinkowego. Niedokrwistość objawia się osłabieniem, bladością skóry, zawrotami głowy oraz przyspieszonym biciem serca. W przypadku podejrzenia anemii spowodowanej zakażeniem parwowirusem konieczne jest przeprowadzenie odpowiednich badań krwi i wdrożenie leczenia wspomagającego. 

Warto zaznaczyć, że większość zakażeń parwowirusem B19 przebiega łagodnie lub bezobjawowo, a poważne komplikacje są stosunkowo rzadkie. Jednakże, osoby z obniżoną odpornością, kobiety w ciąży oraz osoby z pewnymi schorzeniami krwi mogą być bardziej podatne na poważne konsekwencje zakażenia.

Kolejnym powszechnym objawem zakażenia parwowirusem jest gorączka, której mogą towarzyszyć ogólne osłabienie, utrata apetytu i bóle mięśni. Ważne jest monitorowanie temperatury ciała, zwłaszcza u osób w grupach ryzyka, aby uniknąć ewentualnych powikłań z nią związanych. W przypadku niemowląt i małych dzieci, u których gorączka może szybko prowadzić do odwodnienia, konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem w celu omówienia odpowiedniego postępowania.

Należy także zwrócić uwagę na możliwość wystąpienia objawów związanych z układem oddechowym. W przebiegu zakażenia parwowirusem B19 może wystąpić katar, kaszel oraz ból gardła. U osób z już istniejącymi schorzeniami układu oddechowego, takimi jak astma, zakażenie parwowirusem może nasilić objawy.

U części pacjentów zakażenie parwowirusem B19 wywołuje ból stawów i mięśni. Ten rodzaj objawu może być szczególnie uciążliwy, utrudnia bowiem codzienne funkcjonowanie i prowadzi do dyskomfortu fizycznego.

Zobacz również: Astma – objawy, przyczyny, leczenie. Co musisz wiedzieć na temat astmy?

Jak dochodzi do zakażenia?

Do zakażenia parwowirusem B19 może dojść na kilka sposobów. Wirus może dostać się do organizmu człowieka poprzez:

  • kontakt bezpośredni z zakażoną osobą; wirus występuje w ślinie, wydzielinach z dróg oddechowych oraz we krwi zakażonych osób;
  • zakażenie drogą krwiopochodną, na przykład poprzez współdzielenie igieł do zastrzyków, narzędzi medycznych lub innych przyrządów medycznych, kosmetycznych etc.;
  • zakażenie wertykalne – wirus może być przekazywany z matki na dziecko poprzez łożysko.

Warto zauważyć, że zakażenie parwowirusem B19 często występuje bezobjawowo lub z objawami łagodnymi, co sprawia, że osoba zakażona może nie zdawać sobie sprawy z przebiegu infekcji. Osoby znajdujące się w grupie ryzyka wystąpienia powikłań związanych z zakażeniem powinny unikać kontaktu z osobami chorymi.

Diagnostyka 

Diagnostyka zakażenia parwowirusem B19 ma na celu potwierdzenie jego obecności w organizmie oraz wykrycie ewentualnych powikłań. Wstępne rozpoznanie jest często stawiane na podstawie obecności charakterystycznych objawów choroby, przede wszystkim wysypki. Podstawową metodą diagnostyczną jest badanie laboratoryjne, czyli analiza krwi w kierunku obecności przeciwciał swoistych dla antygenów parwowirusa B19, w razie konieczności, w płynach ustrojowych osoby podejrzanej o infekcję można poszukiwać DNA parwowirusa metodą PCR.

W przypadku podejrzenia powikłań, takich jak zapalenie stawów czy serca, mogą być zalecane dodatkowe badania obrazowe, takie jak rezonans magnetyczny czy echokardiografia. Ważne jest szybkie rozpoznanie zakażenie parwowirusem B19, zwłaszcza u osób ze zwiększonym ryzykiem powikłań, i monitorowanie postępu choroby.

Parwowirus B19 – powikłania dla płodu

Parwowirus B19 u kobiety w ciąży może prowadzić do potencjalnie poważnych powikłań dla płodu. Wirus ma zdolność przenikania przez łożysko, co niesie ryzyko zakażenia płodu. W przypadku zakażenia w pierwszym trymestrze ciąży istnieje ryzyko wystąpienia wad wrodzonych u dziecka, w tym uszkodzenia narządów wewnętrznych. Zakażenie w późniejszych etapach ciąży może prowadzić do niedokrwistości u płodu, co z kolei skutkuje niedotlenieniem i opóźnieniem rozwoju. Jednak nie każde zakażenie parwowirusem B19 u kobiety w ciąży wiąże się z wystąpieniem powikłań u dziecka. Warto jednak wykonywać profilaktyczne badania w kierunku infekcji. W przypadku zakażenia parwowirusem B19 w ciąży istotne jest ścisłe monitorowanie stanu płodu.

Przeczytaj także: Włośnica: co warto wiedzieć o tej chorobie?

Autor: Marta Skrzypek

Weryfikacja merytoryczna: lek. Agnieszka Żędzian

Bibliografia

  • E. Torok, F. Moran, F.Cooke, Parvovirus B19, „Oxford Handbook of Infectious Diseases and Microbiology” 2017, s. 390–392.
  • R.F. Lamont, J.D. Sobel, J.P. Kusanovic, Parvovirus B19 infection in human pregnancy, „British Journal of Obstetrics and Gynaecology” 2011, nr 118, s. 175–186.
  • P. Marczyńska, P. Sawiec, Choroby wywołane przez parwowirusa B19, Interna Szczeklika 2020, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków 2020.