Zonulina

Oznaczenie stężenia zonuliny w kale jest przydatne w ocenie funkcjonowania bariery jelitowej. Zonulina jest białkiem ścisłych połączeń (ang. tight junctions) pomiędzy komórkami nabłonka jelita cienkiego (enterocytami). Jej rolą jest modulowanie przepuszczalności bariery jelitowej. Wzrost poziomu zonuliny w kale uznawany jest za marker rozszczelnienia jelita (tzw. zespół jelita przesiąkliwego, ang. Leaky Gut Syndrome, zespół cieknącego jelita). W konsekwencji rozszczelnienia śluzówki jelita do krwi przenikają nie zdegradowane ostatecznie, zbyt duże i silnie immunogenne cząsteczki rozkładu enzymatycznego białek pokarmowych, toksyny i antygeny bakteryjne itd., co następczo prowadzi do aktywacji układu odpornościowego i jego nadreaktywności. Podwyższony poziom zonuliny obserwuje się u chorych na: aktywną chorobę trzewną (celiakia), cukrzycę typu 1, reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), stwardnienie rozsiane i inne  choroby autoimmunizacyjne. Wskazaniem do wykonania badania jest konieczność oceny uszkodzenia bariery jelita cienkiego w wyniku antybiotykoterapii, farmakoterapii, chorób zakaźnych jelit lub zabiegów chirurgicznych;  potrzeba monitorowania śluzówki jelita cienkiego przed i w przebiegu terapii itd.