Infekcja intymna w ciąży – czy może być niebezpieczna dla dziecka?

Infekcje intymne to częste dolegliwości w ciąży, wywołane zakażeniem grzybiczym lub bakteryjnym. Wymagają leczenia, ponieważ mogą być niebezpieczne dla nienarodzonego dziecka. Ważne jest, aby wiedzieć, jakie objawy powinny niepokoić i jak warto zapobiegać infekcjom.

Infekcja intymna to zaburzenie mikroflory bakteryjnej pochwy. Około 90% jej naturalnego środowiska składa się z bakterii o nazwie Lactobacillus. Ich głównym zadaniem jest produkcja kwasu mlekowego, który utrzymuje odpowiednie pH pochwy i chroni ją przed infekcjami intymnymi. W ciąży, kiedy odporność organizmu jest zmieniona, a poziom hormonów gwałtownie wzrasta, produkcja kwasu mlekowego zostaje zaburzona i łatwiej dochodzi do infekcji intymnej.

Czym jest infekcja intymna w ciąży?

Infekcja intymna to określenie opisujące zakażenie dolnego odcinka narządów płciowych, czyli sromu, pochwy i szyjki macicy. Może zostać wywołana przez różnego rodzaju patogeny, takie jak: grzyby, bakterie, wirusy, a nawet pierwotniaki. Podczas ciąży kobiety są szczególnie narażone na infekcje intymne i związane z nimi powikłania. Wynika to z faktu, że w organizmie kobiecym zachodzi wiele zmian hormonalnych, które zaburzają pracę układu immunologicznego i prowadzą do zachwiania ekosystemu bakteryjnego oraz zmian pH pochwy.

Mikroflora bakteryjna pochwy zawiera pałeczki Lactobacillus, które produkują kwas mlekowy. Ten z kolei zapewnia pH, które w pochwie nie powinno przekraczać 4,5. Jeśli jest wyższe, mogą rozwijać się wysoce patogenne bakterie. Pałeczki z rodzaju Lactobacillus produkują kwas mlekowy z glikogenu, pobieranego z komórek nabłonka pochwy. Istotne jest zatem, aby nabłonek ten był jak najlepiej odżywiony. Na to wpływają z kolei żeńskie hormony estrogeny.

Najczęstszymi infekcjami intymnymi w ciąży są:

• bakteryjne zakażenie pochwy, zwane również waginozą bakteryjną,
• grzybicze zakażenie pochwy i sromu,
• zakażenie wirusem opryszczki,
• rzęsistkowica.

Ze względu na wysokie ryzyko występowania infekcji, w ciąży szczególnie ważne jest, abyś zadbała o odpowiednią higienę intymną.

Objawy infekcji intymnej w ciąży

Sama ciąża wiąże się ze zmianą charakteru wydzieliny pochwowej, której jest znacznie więcej. Często budzi to niepokój, jednak niesłusznie. Niemniej ciąża to okres, w którym dochodzi do powszechnych infekcji układu rozrodczego ze względu na zmiany hormonalne i zmodulowaną odporność. Najczęstszą infekcją intymną w ciąży jest zakażenie grzybem Candida, czyli drożdżyca. Charakteryzuje się ono wydzieliną o serowatej konsystencji, zaczerwienieniem warg sromowych i silnym świądem.

Kolejną częstą infekcją w ciąży jest bakteryjne zapalenie pochwy. Cechuje się ono wodnistą, szarą wydzieliną oraz nieprzyjemnym, rybim zapachem. Wówczas pH pochwy jest wyższe niż 5. Można ocenić je paskami dostępnymi w aptece.

Rzadszą, aczkolwiek nadal występującą chorobą układu rozrodczego w ciąży, jest infekcja rzęsistkiem pochwowym. Przenosi się ona drogą płciową i charakteryzuje się bardzo obfitą, wodnistą wydzieliną o nieprzyjemnym zapachu.

Infekcja intymna w ciąży a bezpieczeństwo dziecka

Każda infekcja intymna w ciąży powinna bezzwłocznie zostać skonsultowana z lekarzem ginekologiem, gdyż może prowadzić do groźnych powikłań. Infekcje grzybicze zwykle zwalczane są preparatami doustnymi lub globulkami dopochwowymi. Można je kupić w aptece, często bez recepty. Pomocne mogą być domowe sposoby, takie jak kąpiel z dodatkiem kory dębu lub dieta obfita w zioła przeciwgrzybicze. Najważniejsze, aby najpierw skonsultować się z lekarzem, ponieważ nieleczona grzybica pochwy może nawracać i powodować trudne do wyleczenia powikłania, które mogą być również niebezpieczne dla dziecka. Jeśli w drogach rodnych występuje stan zapalny, dziecko przechodzące przez kanał rodny będzie miało kontakt z drobnoustrojami, a to z kolei może doprowadzić do niechcianej choroby, takiej jak zapalenie płuc u nowo narodzonego malucha.

Najbardziej niebezpieczne dla dziecka jest bakteryjne zapalenie pochwy. W tym wypadku konieczne jest celowane leczenie lekami na receptę. Nieleczone zapalenie bakteryjne pochwy może być przyczyną poronienia, przedwczesnego porodu, zapalenia błony śluzowej macicy i nawracającym zapaleniem dróg moczowych.

Jak należy dbać o higienę intymną w ciąży?

W tak wyjątkowym czasie, jakim jest ciąża, należy szczególną uwagę zwracać na higienę miejsc intymnych. Odpowiednie postępowanie nie daje gwarancji uniknięcia infekcji, ale pomoże zmniejszyć jej ryzyko.

Bielizna

Przede wszystkim powinnaś nosić bawełnianą bieliznę. Warto również odstawić do szafy obcisłe spodnie. Tutaj liczy się nie tylko wygoda: nosząc przewiewne ubrania, zapobiegasz wilgoci, którą patogeny uwielbiają.

Kosmetyki

W trakcie mycia ważne jest, abyś sięgała po odpowiednie kosmetyki skierowane do pań w ciąży. Zawierają one dodatki w postaci probiotyków i prebiotyków. Wybieraj te z kwasem mlekowym, który wspiera utrzymanie odpowiedniej flory bakteryjnej.

Wkładki higieniczne

W ciąży kobiety miewają upławy o różnej częstotliwości i nasileniu, które są siedliskiem bakterii. Dlatego dla własnego komfortu powinnaś nosić wkładki higieniczne. Wymieniaj je podczas każdej wizyty w toalecie, dzięki czemu skrócisz czas kontaktu bakterii z ciałem.

Domowe sposoby na infekcje intymne

Pamiętaj, aby każdy niepokojący objaw skonsultować z ginekologiem. Ważna jest obserwacja własnego ciała i szybkie działanie. Istnieje również kilka domowych sposobów, dzięki którym możesz zarówno zapobiec infekcjom intymnym, jak i ulżyć sobie w ich objawach.

Na rozwój infekcji intymnych, również w ciąży, duży wpływ ma zła dieta. Zbyt duża ilość cukru i węglowodanów stanowi idealną pożywkę dla grzybów i bakterii. Musisz ograniczyć słodycze, pizzę czy słodkie bułki. Ponadto powinnaś wzbogacić dietę o duże ilości błonnika, świeżych warzyw i produktów kiszonych, które mają działania przeciwzapalne i zmniejszają ryzyko rozwoju infekcji.

Jeśli zapalenie już się pojawi, możesz stosować kilka sprawdzonych sposobów, które przyniosą ulgę w objawach. Pamiętaj jednak, że nie mogą one zastąpić leków przepisanych przez lekarza, a jedynie ulżą Ci w cierpieniu. Doskonałym sposobem jest kąpiel z dodatkiem sody oczyszczonej. Jest ona bezpieczna, ma właściwości przeciwgrzybicze, antyseptyczne i ściągające. Wystarczy, że wsypiesz 1 łyżkę sody oczyszczonej na 1 litr wody.

Kolejnym dobrym sposobem na dolegliwości intymne są nasiadówki ziołowe. To najstarsza metoda domowego leczenia zakażenia narządów płciowych. Najskuteczniejszymi ziołami są: rumianek, kora dębu, szałwia i krwawnik. Wystarczy zaparzyć 4 łyżki wybranego ziela w 2 litrach wrzątku i usiąść tak, aby parująca woda ogrzewała miejsca intymne.

A: Marta Skrzypek

Z: lek. Agnieszka Żędzian

Bibliografia

1. M. Gałęcka, Nawracające infekcje,Wydawnictwo Galaktyka, Łódź 2019.
2. E. Wiełowicz, Infekcje intymne w ciąży – jak sobie z nimi radzić?, „Dobra Mama” 2019, nr 24, s. 6.
3. G. Allain, Mikrobiom skóry, tłum. A. Weksej, Wydawnictwo Znak, Kraków 2021.