Koronawirus a ciąża – najważniejsze informacje

COVID-19 to nowa choroba, wywoływana przez koronawirusa SARS-CoV-2. Pierwsze przypadki zachorowań zanotowano pod koniec 2019 roku, więc nadal – mimo intensywnie prowadzonych badań – wiele kwestii dotyczących COVID-19 pozostaje niejasnych. Prawdopodobnie kobiety ciężarne nie są narażone na cięższy przebieg choroby niż ogólna populacja, a wirus przypuszczalnie nie jest przenoszony drogą przezłożyskową z matki na płód. Warto pamiętać jednak, że dotychczasowe obserwacje obejmują  stosunkowo małą grupę kobiet, więc trudno wyciągać długofalowe i pewne wnioski. Koronawirus a ciąża – co warto wiedzieć?

Koronawirus a ciąża – czy jest się czego obawiać?

Według informatora RCOG-Coronavirus (COVID-19) Infection in Pregnancy, opublikowanego 19 czerwca 2020 roku, kobiety w ciąży nie wydają się być w grupie zwiększonego ryzyka zachorowania na COVID-19. Należy jednakże pamiętać, że w organizmie ciężarnej zachodzą pewne zmiany w funkcjonowaniu układu immunologicznego, co może predysponować kobiety w ciąży do cięższego przebiegu wirusowych infekcji. Dotychczas nie zaobserwowano takiej zależności dla kobiet w ciąży chorych na COVID-19, lecz nie można jej wykluczyć.

Pamiętaj także, że kobiety ciężarne mogą cierpieć na choroby przewlekłe: sercowo-naczyniowe, układu oddechowego czy cukrzycę, schorzenia, których obecność plasuje je w grupie osób narażonych na zwiększone ryzyko powikłań choroby. Istnieją sugestie, że nadwaga, otyłość oraz wiek ciężarnej powyżej 35 lat,  wpływają na wzrost ryzyka hospitalizacji w przebiegu COVID-19.

Koronawirus a ciąża – wpływ na płód

Jak dotąd nie ma danych, które sugerowałyby zwiększone ryzyko poronienia w związku z zakażeniem koronawirusem SARS-CoV-2. Miej jednak na uwadze, że infekcje i gorączka podczas ciąży wiążą się z pewnym ryzykiem powikłań. Istnieje więc niebezpieczeństwo, że infekcja SARS-CoV-2w ciąży może doprowadzić do poronienia, przedwczesnego porodu, niskiej masy urodzeniowej dziecka, niewydolności nerek, zespołu rozsianego krzepnięcia wewnątrznaczyniowego czy wystąpienia wad wrodzonych w pierwszym trymestrze.

Wstępne wyniki badań sugerują, że kobiety chore na COVID-19 nie przekazują infekcji swoim dzieciom prenatalnie (drogą przezłożyskową) ani okołoporodowo. W ostatnim czasie pojawiły się jednak pojedyncze doniesienia o możliwej transmisji wertykalnej. Niewątpliwie to zagadnienie wymaga dalszych badań klinicznych i wnikliwej analizy dużej grupy przypadków.

Co istotne, badania łożyska, płynu owodniowego, krwi pępowinowej oraz próbek mleka nie wykazały obecności koronawirusa SARS-CoV-2. Karmienie piersią nie stanowi zagrożenia dla noworodka w tym sensie, że  noworodek nie zarazi się pijąc mleko chorej matki, jednakże warto przy tym pamiętać o ryzyku zakażenia związanego z bliskim kontaktem matki karmiącej z dzieckiem. Zaleca się analizę bilansu korzyści płynących z karmienia piersią oraz ryzyka infekcji noworodka drogą kropelkową od matki.

Poród – koronawirus

Optymalna droga porodu przez matki chore na COVID-19 (drogami natury versus cięcie cesarskie) nie została jak dotąd jednoznacznie określona. WHO zaleca podejmowanie decyzji odnośnie drogi porodu w oparciu o stan kliniczny matki i wskazania położnicze, a każda decyzja powinna być podejmowana indywidualnie. Chińscy naukowcy sugerują izolację nowonarodzonego dziecka od chorej matki i rezygnację z karmienie piersią. WHO podkreśla natomiast, jak ważna jest możliwość karmienia piersią i kontakt matki z noworodkiem z zachowaniem odpowiednich środków ostrożności.

Koronawirus a ciąża – o tym pamiętaj

Jeśli jesteś teraz w ciąży, nie wpadaj w panikę. Zachowanie równowagi psychicznej jest dla Ciebie równie istotne, co unikanie chorób. Wyniki opublikowanych dotychczas badań mogą nastrajać pozytywnie – przypuszcza się, że kobiety ciężarne nie są w grupie zwiększonego ryzyka cięższego przebiegu COVID-19, a badania płynu owodniowego, krwi pępowinej oraz mleka nie wykazały obecności wirusa. Infekcja COVID-19 może jednak stanowić niebezpieczeństwo, zarówno dla ciężarnej jak i dla płodu, na każdym etapie ciąży.

Najrozsądniejsze wydaje się więc unikanie wychodzenia z domu i kontaktu z ludźmi do czasu zakończenia epidemii. Jeśli jednak musisz wyjść, szczególnie zwracaj uwagę na zachowanie wszelkich środków ostrożności – dystansu społecznego, zasad higieny czy noszenia maseczek. Gdy zaobserwujesz u siebie niepokojące objawy lub podejrzewasz, że mogłaś mieć kontakt z osobą zakażoną, niezwłocznie skontaktuj się ze swoim lekarzem prowadzącym ciążę lub zadzwoń na infolinię NFZ w celu uzyskania rzetelnych informacji.

Ciąża, koronawirus, poród – podsumowanie

Koronawirus SARS-CoV-2 jest niedawno zidentyfikowanym wirusem i przeprowadzono dotychczas zbyt mało badań lub grupy badawcze były za małe, by móc wysunąć ostateczne i pewne wnioski. Znajomość wpływu COVID-19 na ciężarne oraz płody w pierwszym i drugim trymestrze ciąży jest dodatkowo ograniczona. Badania kliniczne i obserwacje kobiet ciężarnych i noworodków są stale prowadzone i pozwolą na wypracowanie najbardziej adekwatnych standardów postępowania w przyszłości.

Stan pandemii jest trudnym czasem dla wielu osób, a dla ciężarnych może stanowić źródło ogromnego stresu. Wiele emocji i strachu wzbudza sam w sobie koronawirus, ciąża jest dodatkowo szczególnym stanem i ten strach może być pogłębiony. Jeśli czujesz lęk lub zagubienie, nie wahaj się prosić o pomoc i wsparcie bliskich. Gdy Twój stres nasila się, poszukaj specjalistycznej pomocy – u psychologa lub psychiatry. Pamiętaj, że zdrowie psychiczne także jest ważne. Jeśli jesteś zainteresowana pakietem badań dedykowanym kobietom ciężarnym, możesz wykonać takie badania w DIAGNOSTYCE.

Bibliografia:

• „COVID-19 w ciąży zalecenia” – J. Tulimowski
• WHO „Coronavirus (COVID-19) Infection in Pregnancy” – Royal College of Obstetricians & Gynaecologists
• „Evidence for and against vertical transmission for severe acute respiratory syndrome coronavirus 2” – A. Lamouroux, T. Attie-Bitach, J. Martinovic, M. Leruez-Ville, Y. Ville