Pieczenie w klatce piersiowej - co może oznaczać?

Uczucie pieczenia w klatce piersiowej jest niecharakterystycznym objawem, który może towarzyszyć schorzeniom różnych narządów znajdujących się w jej obrębie. Źródłem pieczenia w klatce piersiowej mogą być wszystkie struktury, które się w niej znajdują (z wyjątkiem miąższu płucnego, który nie posiada unerwienia czuciowego), takie jak: opłucna, tchawica, oskrzela, przełyk, żołądek czy serce. Jakie schorzenia generują pieczenie w klatce piersiowej?

Uczucie pieczenia w klatce piersiowej – przyczyny

Przyczyny powstawania bólu i pieczenia w klatce piersiowej są różnorodne – może on pojawiać się w wyniku urazów kręgosłupa, występować jako nerwoból oraz być związany z przyczynami psychologicznymi takimi jak nerwica. Postępowanie podczas wystąpienia pieczenia w klatce piersiowej zależeć będzie od przyczyny jego wystąpienia. W artykule omówione są najczęstsze przyczyny wystąpienia pieczenia w klatce piersiowej z podziałem na układy i narządy.

Choroby układu krążenia a pieczenie w klatce piersiowej

Jednymi z najbardziej niebezpiecznych przyczyn pieczenia w klatce piersiowej są schorzenia i stany związane z sercem i układem krążenia, dlatego je jako pierwsze należy wykluczyć podczas diagnostyki pieczenia w klatce piersiowej. Cechami charakterystycznymi dla bólu związanego z układem krążenia są:

• Występowanie bólu w trakcie wysiłku fizycznego i ustępowanie bólu w spoczynku;
• Towarzyszące uczucie duszności;
• Spadek tolerancji wysiłku, czyli mniejsza wydolność wysiłkowa;
• Incydenty zasłabnięć czy omdleń;
• Ból zlokalizowany za mostkiem, „ból w mostku” (pieczenie w mostku, pieczenie w okolicy serca, pieczenie w klatce piersiowej po lewej stronie);
• Ból przypominający gniecenie, ucisk.

Ból występujący nagle, przypominający gniecenie, pieczenie, ucisk, wywołany wysiłkiem i ustępujący w spoczynku jest charakterystyczny dla bólu dławicowego, obecnego w dławicy piersiowej. Im dłuższe są dolegliwości bólowe (>20min) tym bardziej wskazany jest pilny kontakt z lekarzem, ponieważ objawy trwające >30 minut mogą wskazywać na zawał serca.

Warto zaznaczyć, iż ból kardiogenny może również promieniować do innych części ciała: szyi, żuchwy, ramion, łokci, nadbrzusza, barków.

Należy pamiętać, że każdy ból, któremu towarzyszy duszność i gorączka, omdlenie/ utrata przytomności wymaga niezwłocznego kontaktu z lekarzem, ponieważ może potencjalnie zagrażać zdrowiu i życiu.

Choroby układu pokarmowego a pieczenie w klatce piersiowej

Po wykluczeniu przyczyn kardiologicznych jednymi z najczęstszych przyczyn uczucia pieczenia w klatce piersiowej są schorzenia gastroenterologiczne, czyli związane z układem pokarmowym. Do schorzeń powodujących pieczenie w klatce piersiowej i przełyku zaliczany między innymi jest refluks żołądkowo- przełykowy. Choroba refleksowa przełyku związana może być związana z zaburzeniami czynności zwieracza dolnego przełyku, zaburzeniami opróżniania żołądka, otyłością oraz ciążą. Refluks polega na zarzucaniu i cofaniu się kwaśnej treści żołądkowej do przełyku, co powoduje podrażnienie śluzówki i uczucie pieczenia.

Pieczenie w mostku po jedzeniu?

Dolegliwości refluksowe nasilane są właśnie przez czynniki dietetyczne takie jak spożycie pikantnych potraw, picie alkoholu czy spożywanie dużych porcji pożywienia naraz.

Innymi schorzeniami układu pokarmowego mogącymi wywoływać objawy pieczenia w okolicy klatki piersiowej i przełyku są: choroba wrzodowa żołądka, choroba wrzodowa dwunastnicy, zapalenie błony śluzowej żołądka, zapalenie przełyku oraz rzadziej kamica pęcherzyka żółciowego. Do objawów charakterystycznych dla pieczenia w chorobach układu pokarmowego należy:

• Ból i pieczenie o charakterze przewlekłym, trwające ponad kilka godzin, a nawet dni;
• Odbijanie, wzdęcia, nudności i wymioty po posiłkach;
• Uczucie cofania się treści pokarmowej z żołądka;
• Zaburzenia w połykaniu;
• Uczucie pieczenia na tylnej ścianie gardła i w przełyku.

Do rzadkich schorzeń układu pokarmowego wymagającego natychmiastowego kontaktu z lekarzem należy samoistne pęknięcie przełyku. Pęknięcie przełyku występuje po bardzo obfitych wymiotach, zazwyczaj po spożyciu obfitego posiłku oraz nadużywaniu alkoholu. Pęknięcie przełyku cechuje wysoka śmiertelność, dlatego bardzo ważne jest, aby w przypadku wystąpienia bardzo silnego, piekącego, pojawiającego się nagle bólu po wystąpieniu wymiotów zgłosić się pilnie do szpitala.

Schorzenia kostno – stawowe oraz mięśniowe a uczucie pieczenia w klatce piersiowej

Dyskomfort, pieczenie i ból w okolicy klatki piersiowej może być związany również z układem ruchu, szczególnie w przypadku uszkodzenia i zapalenia stawów związanych z mostkiem (np. w zapaleniu przyczepów żeber). Ból ten jest dość ostry, towarzyszyć może mu uczucie gniecenia oraz nasila się przy zmianach pozycji, czy przy ucisku na klatkę piersiową. Zazwyczaj ból ten związany jest z nadmiernym wysiłkiem fizycznym i ma charakter przewlekły, nawracający, trwający kilka tygodni. 

Choroby układu oddechowego a pieczenie i ból w klatce piersiowej

W przypadku układu oddechowego ból w klatce piersiowej może pojawiać się w stanach związanych z opłucną, czyli błoną pokrywającą miąższ płucny. Stany zapalne i chorobowe samego miąższu płucnego nie wywołują dolegliwości bólowych, ponieważ nie są one unerwione czuciowo.

Do chorób opłucnej mogących wywoływać uczucie ostrego, kłującego, pieczącego bólu należą: naciek zapalny opłucnej, podrażnienie opłucnej w zawale płuca czy odma opłucnowa. Ból opłucnowy jest zwykle jednostronny i może promieniować do okolicy międzyłopatkowej.

Pieczenie w klatce piersiowej podczas kaszlu. W bólu opłucnowym kłucie w klatce piersiowej może nasilać się przy głębokich wdechach, kaszlu czy ruchach tułowia. Ulgę w bólu pochodzenia opłucnowego może przynieść położenie się na boku, w którym występuje ból.

Układ nerwowy a pieczenie i ból w klatce piersiowej

Dyskomfort w okolicy klatki piersiowej może występować przy schorzeniach nerwów jako tzw. nerwoból. Charakteryzuje go ostry charakter, nasilenie podczas palpacji wzdłuż przebiegu nerwu, a nawet podczas lekkiego dotyku tej okolicy (tzw. allodynia). Do przyczyn tego rodzaju bólu należą zapalenie nerwu np. w przebiegu półpaśca, uszkodzenie nerwów międzyżebrowych spowodowane przez urazy lub ucisk przez zmiany występujące w kręgosłupie.

Pieczenie w klatce piersiowej – nerwica

Stan emocjonalny może mieć duży wpływ na nasze samopoczucie w tym wywoływać dolegliwości bólowe. Do psychogennych przyczyn bólu w klatce piersiowej należą: nadmierny stres, depresja i stany depresyjne, czy nerwica. Dodatkowymi częstymi objawami występującymi w sytuacjach stresu psychologicznego są uczucie kołatania serca, duszność, brak możliwości wzięcia głębokiego oddechu i lęk przed śmiercią.

Lek. med. Katarzyna Lizak

Bibliografia:

1. Gajewski Piotr. Interna Szczeklika 2022. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2022.
2. Kardiologia. Podręcznik Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Via Medica 2019.