Przerost endometrium – o czym może świadczyć?

Redakcja Diagnostyki

05 sierpnia 2022

Przeczytasz w 9 minut

Udostępnij

Spis treści:

Przerost endometrium – co to jest?
Przyczyny przerostu endometrium
Przerost endometrium, a choroby tarczycy
Przerost endometrium – jakie są objawy?
Diagnostyka przerostu endometrium
Czy przerost endometrium jest groźny?
Przerost endometrium – na czym polega leczenie?
Źródła

Przerost endometrium to jednostka chorobowa, która może wywoływać wiele, uciążliwych objawów związanych z żeńskim układem rozrodczym. Zaburzenie to występuje względnie często w populacji ogólnej. Odpowiednio wczesna diagnostyka jest niezwykle ważna, jako że występowanie przerostu endometrium może predysponować do rozwoju innych, poważnych schorzeń. Na czym polega przerost endometrium, jakie są jego przyczyny oraz o czym może świadczyć rozwój tego schorzenia?

Przerost endometrium – co to jest?

Przerost endometrium to schorzenie ginekologiczne, które najczęściej występuje u kobiet w wieku okołomenopauzalnym oraz po menopauzie. Szacuje się, że na przerost endometrium choruje około 130 na 100 tysięcy kobiet.

Opisywana choroba dotyczy endometrium, czyli błony śluzowej wyścielającej od wewnątrz macicę. Endometrium w sposób fizjologiczny podlega wielu zmianom – zarówno na przestrzeni życia kobiety, jak i podczas każdego cyklu menstruacyjnego. Na przestrzeni cyklu grubość endometrium zwiększa się, aby przygotować macicę na zagnieżdżenie się zarodka oraz ewentualną ciążę. W przypadku braku zapłodnienia komórki jajowej tkanki endometrialne ulegają złuszczeniu, co skutkuje wystąpieniem krwawienia menstruacyjnego (miesiączki).

W określonych przypadkach mogą wystąpić zaburzenia przebiegu procesów odpowiedzialnych za kontrolę grubości endometrium. Dochodzi wówczas do nadmiernego, nieprawidłowego wzrostu tej tkanki nabłonkowej – stan ten nazywany jest przerostem endometrium. Obecność tego zaburzenia wymaga pilnej diagnostyki oraz właściwego leczenia, jako że występowanie przerostu endometrium może predysponować do rozwoju raka trzonu macicy.

Obecnie przerost endometrium dzieli się na dwa, główne rodzaje:

Prosty przerost endometrium (bez atypii),
Przerost endometrium z atypią.

W przypadku przerostu endometrium bez atypii dochodzi do namnażania się prawidłowo zbudowanych komórek endometrialnych. Przerost endometrium z atypią związany jest z występowaniem patologicznie zmienionych komórek nabłonkowych, co zwiększa ryzyko rozwoju choroby nowotworowej. W większości przypadków występuje pierwszy typ przerostu endometrium, który charakteryzuje się niższą skłonnością do nowotworzenia.

Przyczyny przerostu endometrium

Grubość endometrium regulowana jest przez określone żeńskie hormony płciowe – progestageny oraz estrogeny. Stężenie tych hormonów we krwi podlega ścisłej regulacji oraz zmienia się w sposób fizjologiczny na przestrzeni każdego cyklu menstruacyjnego. W przypadku wystąpienia zaburzeń ich równowagi dochodzi do nadmiernej stymulacji wzrostu błony śluzowej oraz rozwoju przerostu endometrium.

Za promowanie wzrostu tkanek endometrialnych odpowiadają estrogeny. Przeciwne działanie do tych hormonów wykazują progestageny. Z tego powodu przerost endometrium najczęściej występuje w przypadku nieprawidłowo wysokich stężeń estrogenów przy jednoczesnych niskich poziomach progestagenów.

Dokładne przyczyny wystąpienia omawianej choroby nie są do końca poznane. Wyróżnia się kilka czynników, które mogą prowadzić do zwiększonego ryzyka rozwoju przerostu endometrium. Są to m.in.:

Otyłość,
Występowanie cyklów bezowulacyjnych – najczęściej w okresie okołomenopauzalnym,
Współwystępowanie PCOS (zespołu policystycznych jajników),
Cukrzyca,
Stosowanie określonych leków hormonalnych,
Palenie tytoniu,
Choroby tarczycy,
Określone nowotwory jajnika,
Stosowanie leczenia onkologicznego z wykorzystaniem tamoksyfenu.

Przerost endometrium, a choroby tarczycy

Określone choroby tarczycy mogą pośrednio predysponować do przerostu endometrium. Dotyczy to przede wszystkim niedoczynności tarczycy, która występuje m.in. w przebiegu choroby Hashimoto. Stan ten związany jest ze zbyt niską produkcją hormonów tarczycowych, która może prowadzić do występowania podwyższonych stężeń estrogenów we krwi, a w konsekwencji do nadmiernego wzrastania tkanek endometrialnych.

Dokładny związek pomiędzy tymi dwoma chorobami nadal pozostaje przedmiotem intensywnych badań medycznych, jako że mechanizmy odpowiedzialne za rozwój obydwu tych schorzeń charakteryzują się wysokim stopniem złożoności.

Przerost endometrium – jakie są objawy?

Przerost endometrium może prowadzić do rozwoju szeregu dolegliwości chorobowych. Warto jednak pamiętać, że omawiana choroba może także przebiegać w sposób bezobjawowy – z tego powodu istotne jest regularne wykonywanie badań ginekologicznych. Kobiety cierpiące na przerost endometrium najczęściej doświadczają objawów takich jak:

Zaburzenia cyklu miesiączkowego – nieregularne występowanie menstruacji, krótkie cykle miesięczne, opóźnianie się krwawienia miesięcznego;
Występowanie krwawień w trakcie cyklu, pomiędzy menstruacjami;
Występowanie krwawienia z dróg rodnych po przejściu menopauzy;
Przedłużające się, obfite krwawienia miesięczne.

Poza przerostem endometrium opisane powyżej dolegliwości mogą wynikać z wielu innych chorób kobiecego układu rozrodczego. W przypadku wystąpienia tego typu objawów należy jak najszybciej zgłosić się do ginekologa w celu przeprowadzenia właściwej diagnostyki, która umożliwi uwidocznienie ich przyczyn oraz wdrożenie właściwego leczenia. Szczególnie niepokojące jest nagłe wystąpienie przedłużających się krwawień z dróg rodnych – stan ten wymaga pilnej diagnostyki oraz wdrożenia właściwego postępowania leczniczego.

Diagnostyka przerostu endometrium

Rozpoznanie przerostu endometrium stawiane jest przez lekarza ginekologa na podstawie historii choroby pacjentki, doświadczanych przez nią objawów, badania przedmiotowego oraz badań obrazowych. Istotnym elementem diagnozy jest przeprowadzenie badania USG, które pozwala na uwidocznienie wnętrza jamy macicy oraz ocenę grubości endometrium.

W określonych przypadkach lekarz może zadecydować o konieczności przeprowadzenia dodatkowych testów, takich jak np. pomiar stężeń hormonów płciowych we krwi lub też biopsja endometrium. Badanie to polega na pobraniu niewielkiego wycinka tkanki endometrialnej i poddaniu go ocenie histopatologicznej – dzięki temu możliwe jest wykrycie nieprawidłowych komórek nabłonkowych oraz rozpoznanie ewentualnej atypii i innych zmian o charakterze onkologicznym. Dokładna analiza materiału biopsyjnego przeprowadzana jest przez lekarza patomorfologa, a wynik tego badania dostępny jest zazwyczaj po kilku tygodniach od pobrania.

Czy przerost endometrium jest groźny?

W większości przypadków występuje typ przerostu endometrium bez atypii. Oznacza to, że nieprawidłowo wzrastające komórki nie posiadają zaburzeń budowy, predysponujących do rozwoju raka trzonu macicy. W przypadku obecności komórek atypowych ryzyko powstania nowotworu jest większe. Odpowiednio wczesne wykrycie atypii pozwala jednak na wdrożenie odpowiedniego postępowania leczniczego, które znacząco zmniejszy ryzyko wystąpienia poważnych schorzeń oraz związanych z nimi komplikacji zdrowotnych.

Przerost endometrium – na czym polega leczenie?

Leczenie przerostu endometrium dobierane jest w sposób indywidualny. Lekarz podczas planowania procesu leczniczego bierze pod uwagę zarówno wiek pacjentki, jak i jej ogólny stan zdrowia oraz dodatkowe obciążenia chorobowe.

Leczenie może obejmować m.in. stosowanie określonych leków hormonalnych, które mają na celu wyrównanie zaburzenia stężeń hormonów płciowych we krwi. W przypadku tej metody niezwykle istotne jest ścisłe przestrzeganie zaleceń w zakresie czasu oraz sposobu dawkowania przepisanych preparatów. W określonych przypadkach może zostać podjęta decyzja o konieczności wdrożenia leczenia chirurgicznego, które będzie miało na celu usunięcie patologicznie zmienionych tkanek.

W ofercie sieci laboratoriów Diagnostyka dostępne są małoinwazyjne testy służące zdiagnozowaniu endometriozy. Informację na ich temat znajdziesz tutaj:

https://diag.pl/pacjent/wp-content/uploads/sites/5/2024/02/endometrioza-porownanie-dl.pdf

Lista placówek, w których możesz wykonać badanie EndoRNA:

https://diagendo.com/gdzie-wykonac-test/
https://pokonacendometrioze.pl/gdzie-leczyc/

(data ostatniej aktualizacji: 19.02.2024)