Szczepionki przeciw COVID-19 - czym się różnią? Porównanie

Do 5 czerwca podano w Polsce ponad 22 mln dawek szczepionki przeciwko COVID-19, a liczba osób w pełni zaszczepionych przekroczyła 8 mln czyli ponad 22% populacji. To nadal zbyt mało, gdyż odsetek populacji posiadającej przeciwciała swoiste dla wirusa SARS-CoV-2, zapewniający tzw. odporność populacyjną (stadną) powinien przekroczyć 70%. Większość osób ma więc szczepienie jeszcze przed sobą. Sprawdź jakie szczepionki przeciwko COVID-19 są stosowane w Polsce i czym się od siebie różnią.

Szczepionki a koronawirus SARS-CoV-2. Czym szczepimy w Polsce?

W Polsce dostępne są 4 szczepionki przeciwko COVID-19:

• Comirnaty (producent Pfizer/BioNTech),
• COVID- 19 Vaccine Moderna (producent Moderna),
• Vaxzevria (producent AstraZeneca),
• COVID-19 Vaccine Janssen (producent Janssen- Cilag).

Każdy z 4 preparatów przeszedł wszystkie wymagane, wieloośrodkowe i staranne badania, w których udowodniono ich skuteczność i bezpieczeństwo. Szczepionki zostały dopuszczone do obrotu przez wyspecjalizowane instytucje, a preparaty i ich profil działania na bieżąco podlegają monitorowaniu i obserwacji. Każdy z preparatów w bardzo wysokim stopniu zmniejsza ryzyko zachorowania na COVID-19 w ogóle oraz ryzyko ciężkiego przebiegu choroby. Wszystkie 4 szczepionki cechują się podobnym profilem działań niepożądanych. Objawy, które pojawiają się najczęściej, na ogół pojedynczo lub w niewielkim zespole, to: ból lub tkliwość i obrzęk w miejscu wstrzyknięcia, zmęczenie, bóle głowy i bóle mięśni rzadziej dreszcze, bóle stawów, gorączka, nudności lub wymioty, tkliwość pod pachą czy złe samopoczucie. Większość działań niepożądanych ustępuje w ciągu 1-2 dni od szczepienia, a ich nasilenie waha się od łagodnego po umiarkowane.

Szczepionka COVID-19. Szczepionka Pfizer (czyli szczepionka Comirnaty firmy Pfizer/BioNTech) – co o niej wiemy?

Szczepionka Comirnaty firmy Pfizer/BioNTech to szczepionka mRNA. Zawiera informację genetyczną zakodowaną w kwasie rybonukleinowym wirusa, konieczną dla wyprodukowania przez mechanizmy komórkowe glikoproteiny S koronawirusa SARS-CoV-2. W naturalnym procesie infekcji to właśnie białko S umożliwia wirusowi wniknięcie do naszych komórek. Na podstawie informacji zawartej w szczepionkowym mRNA, komórki ludzkie syntetyzują białko S, które pobudza przeciwwirusową odpowiedź odpornościową organizmu. Limfocyty B produkują przeciwciała neutralizujące wirusa, a w ramach odpowiedzi komórkowej powstają limfocyty T niszczące zakażone komórki. mRNA podane w szczepionce to jedynie część informacji genetycznej wirusa – szczepionka nie zawiera pozostałych fragmentów wirusa. mRNA nie ma żadnej możliwości wbudowania się w ludzki genom i w krótkim czasie po wniknięciu do komórki, ulega rozkładowi przez enzymy komórkowe.

Skuteczność szczepionki Comirnaty ocenia się ogółem na 95%. Preparat podaje się w schemacie dwudawkowym, w odstępie co najmniej 21 dni (aktualny schemat szczepienia w Polsce zaleca podanie drugiej dawki po upływie około 6 tygodni). W Polsce Comirnaty dopuszczona jest do użycia od 16 r.ż.

Szczepionka COVID-19. Szczepionka Moderna (czyli szczepionka COVID-19 Vaccine Moderna firmy Moderna) – co o niej wiemy?

Szczepionka COVID-19 Vaccine Moderna, podobnie jak Comirnaty, oparta jest na technologii mRNA. Mechanizm jej działania jest więc taki sam jak w przypadku preparatu firmy Pfizer/BioNTech. Skuteczność szczepionki po 14 dniach od podania 2 dawki, została oceniona na 94,1%. Zarejestrowana została dla osób od 18 r.ż., a cykl szczepienia obejmuje podanie 2 dawek w odstępie co najmniej 28 dni, ale aktualny schemat szczepienia w Polsce zaleca podanie drugiej dawki po upływie około 6 tygodni. Postępujące na bieżąco badania i obserwacje kliniczne wpłyną zapewne na rozszerzenie stosowania szczepionki na osoby poniżej 18 roku życia.

Szczepionka COVID-19. Szczepionka AstraZeneca (czyli szczepionka Vaxzevria firmy AstraZeneca) – co o niej wiemy?

W przeciwieństwie do szczepionek wyprodukowanych przez firmy Pfizer/BioNTech i Moderna, preparat Vaxzevria jest szczepionką wektorową. Składa się z niezdolnego do replikacji (rozmanżania) szympansiego wektora adenowirusowego, z wbudowanym do niego genem kodującym glikoproteinę S wirusa SARS-CoV-2. Szympansi wirus pełni rolę środka transportu dla materiału wirusowego, umożliwiając jego wniknięcie do komórek ludzkich w miejscu wstrzyknięcia szczepionki. Po podaniu szczepionki, w organizmie dochodzi do produkcji białka S, a w konsekwencji- do odpowiedzi odpornościowej organizmu. Szczepionka Vaxzevria zarejestrowana jest dla osób powyżej 18 r.ż., a schemat jej dawkowania obejmuje 2 dawki, podane w odstępie 4-12 tygodni, przy czym największą skuteczność (powyżej 82%z) uzyskuje się przy podaniu 2 dawki w odstępnie 12 tygodniowym. Taki schemat przyjęty został w Polsce. 

Szczepionka COVID-19. Szczepionka Johnson&Johnson (czyli szczepionka COVID-19 Vaccine Janssen firmy Janssen-Cilag będącej częścią koncernu Johnson&Johnson) – co o niej wiemy?

Szczepionka COVID-19 Vaccine Janssen, podobnie jak Vaxzevria, jest szczepionką wektorową. Składa się z ludzkiego, pozbawionego możliwości replikacji, wektora adenowirusowego, kodującego białko S wirusa SARS-CoV-2. W przeciwieństwie do pozostałych preparatów, szczepionka Janssen wymaga podania tylko jednej dawki. Zarejestrowana jest dla osób powyżej 18 lat.

Szczepionka przeciw COVID-19 – którą wybrać?

Wszystkie szczepionki przeciwko COVID-19 cechują się udowodnioną skutecznością i bezpieczeństwem. Wszystkie preparaty pozostają także w dalszej obserwacji, a uzyskane wyniki są starannie analizowane. Priorytetem jest jak najszybsze zaszczepienie jak największego odsetka populacji dla uzyskania odporności populacyjnej i przerwania łańcucha zakażeń. Dostępne preparaty są porównywalne, toteż należy szczepić się tym, który jest w danym momencie dostępny.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat szczepień przeciwko COVID-19 oraz samej choroby, zajrzyj tutaj:

https://diag.pl/pacjent/szczepienia-na-covid-19-a-badania-laboratoryjne/, https://diag.pl/pacjent/koronawirus/rodzaje-testow-w-kierunku-covid-19/.

Bibliografia:

• Charakterystyka Produktu Leczniczego: Comirnaty, COVID-19 Vaccine Moderna, Vaxzevria, COVID-19 Vaccine Janssen.
• https://www.gov.pl/web/szczepimysie/raport-szczepien-przeciwko-covid-19
• https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/covid-19/