Zapalenie krtani - co prowadzi do rozwoju tej choroby?

Zapalenie krtani jest schorzeniem układu oddechowego, które może być wywołane przez szereg czynników, zarówno zakaźnych (wirusy, bakterie) jak i niezakaźnych (refluks, palenie papierosów). Częściej diagnozowane jest u pacjentów dorosłych, a głównym objawem choroby jest ochrypnięcie głosu lub jego utrata. Co prowadzi do rozwoju zapalenia i jakiego postępowania wymaga choroba?

Jakie są objawy zapalenia krtani?

Krtań pod względem anatomicznym znajduje się pomiędzy gardłem a tchawicą. Funkcjonalnie, ze względu na obecność strun głosowych odpowiada za wydawanie dźwięków, dlatego też w przypadku stanu zapalnego obejmującego krtań dochodzi do zachrypnięcia lub nawet utraty głosu. Pojawia się suchy, tzw. szczekający kaszel, uczucie drapania w gardle, może wystąpić także ból zlokalizowany w przednio-środkowej części szyi. Objawy, które mogą towarzyszyć zapaleniu krtani zależą od czynnika, który to zapalenie wywołuje. W przypadku zapalenia wirusowego lub bakteryjnego, ochrypnięciu towarzyszyć może gorączka i ogólne osłabienie organizmu. Niebezpieczną sytuacją jest nadmierny obrzęk krtani, który może być przyczyną odczuwalnej przez pacjenta duszności i objawu określanego mianem stridoru. Stridor to zachrypnięty i świszczący dźwięk towarzyszącym oddychaniu. Jeśli się pojawia, wymaga pilnej konsultacji i interwencji lekarskiej.

Wirusowe zapalenie krtani

Do najczęstszych czynników wywołujących zapalenie krtani zalicza się wirusy. Wśród nich występuje: rhinowirus, wirus grypy i paragrypy, syncytialny wirus oddechowy, koronawirus oraz adenowirus. W niektórych przypadkach zakażenia wirusowego krtani dochodzi do nadkażenia bakteryjnego, co najczęściej skutkuje przedłużeniem i nasileniem objawów infekcji. Wirusowe zapalenie krtani jest infekcją trwającą około 3-7 dni. U większości pacjentów ustępuje samoistnie lub wymaga jedynie leczenia objawowego (działające miejscowo tabletki do ssania, leki obniżające temperaturę, inhalacje z użyciem wziewnych leków sterydowych).

Bakteryjne zapalenie krtani

W przypadku bakteryjnego nadkażenia krtani, infekcja ma tendencję do przewlekania i nasilenia objawów. Czynniki etiologiczne odpowiedziane za nadkażenia to bakterie: Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae i Moraxella catarrhalis. W takiej sytuacji konieczne jest przyczynowe leczenie, czyli eliminacja bakterii za pomocą stosowania antybiotyków.

Niezakaźne czynniki wywołujące zapalenie:

Poza wirusami i bakteriami, czynnikami wywołującymi problemy z krtanią mogą być także czynniki niezakaźne. Należą do nich:

• choroba refluksowa, w której kwas solny zarzucany z żołądka prowadzi do stanu zapalnego krtani;
• przewlekłe używanie inhalatora w przebiegu astmy, prowadzące do rozwoju infekcji grzybiczej;
• zanieczyszczenie środowiska i podrażnienie krtani przez substancje chemiczne obecne w powietrzu;
• czynniki alergiczne;
• palenie papierosów;
• nadwyrężenie głosu (wokaliści, nauczyciele, trenerzy).

Ostre czy przewlekłe zapalenie krtani?

Podział na ostre i przewlekłe zapalenie krtani jest niezależny od czynnika wywołującego infekcję, tylko zależy od czasu jej trwania. Ostre zapalenie definiowane jest jako takie, które ustępuje w przeciągu dwóch tygodni od pojawienia się pierwszych objawów. Jeżeli okres trwania choroby się przedłuża powyżej dwóch tygodni, taki stan określa się jako przewlekłe zapalenie krtani.

Jak przebiega leczenie?

W leczeniu najważniejsze jest ustalenie przyczyny zapalenia. Choroba niekiedy wymaga jedynie postępowania objawowego (wirusowe zapalenie), innym razem wymaga podania antybiotyków (bakteryjne zapalenie). Jeżeli zapalenie krtani występuje wtórnie do choroby refluksowej postępowanie polega przede wszystkim na leczeniu choroby podstawowej, czyli zmniejszeniu wydzielania soku żołądkowego. U palaczy z nawracającym problemem z krtanią zalecane jest rzucenie palenia, u alergików wdraża się leczenie przeciwalergiczne, ewentualnie rozważa odczulanie na alergen wywołujący zapalenie krtani. Podsumowując najważniejsza w ustaleniu postępowania terapeutycznego jest właściwa diagnoza, która znacząco zwiększa skuteczność zaleconego leczenia.