Badanie nasienia - seminogram Sosnowiec

Wielu parom coraz trudniej jest naturalnie począć dziecko, a jednym z kluczowych badań w diagnostyce płodności mężczyzn jest seminogram, czyli analiza nasienia. Badanie to pozwala szczegółowo ocenić parametry, takie jak liczba plemników, ich ruchliwość oraz budowa. Jest ono szczególnie istotne dla par planujących ciążę oraz mężczyzn z problemami zdrowotnymi dotyczącymi układu rozrodczego. Odpowiednie przygotowanie do seminogramu ma decydujący wpływ na rzetelność wyników.

Na czym polega seminogram (badanie nasienia)?

Seminogram, znany również jako badanie jakości nasienia, jest podstawowym narzędziem diagnostycznym oceniającym płodność mężczyzny. Jego głównym celem jest analiza liczby plemników, ich ruchliwości oraz budowy. Dzięki niemu można wykryć ewentualne nieprawidłowości, co pozwala na podjęcie dalszych kroków diagnostycznych lub wdrożenie leczenia.

Parametry oceniane podczas badania nasienia

Seminogram dostarcza precyzyjnych informacji o stanie nasienia, analizując następujące parametry:

• Objętość ejakulatu – norma wynosi minimum 1,4 ml.
• Całkowita liczba plemników – powinna wynosić co najmniej 39 milionów.
• Stężenie plemników – norma to minimum 16 milionów na ml.
• Ruchliwość postępowa plemników – przynajmniej 30% plemników powinno wykazywać ruch postępowy.
• Całkowita ruchliwość plemników – wymagana wartość to minimum 42%.
• Morfologia plemników – norma zakłada, że co najmniej 4% plemników ma prawidłową budowę.
• Żywotność plemników – co najmniej 54%.
• pH ejakulatu – wartość referencyjna wynosi 7,2–8,0.
• Czas upłynnienia nasienia – nie powinien przekraczać 60 minut.

Wszystkie parametry są zgodne z wytycznymi WHO z 2021 roku.

W ramach bardziej szczegółowej diagnostyki możliwe jest także wykonanie posiewu nasienia w celu wykrycia ewentualnych infekcji oraz analiza fragmentacji DNA plemników, co umożliwia ocenę jakości materiału genetycznego.

Kiedy warto zdecydować się na badanie nasienia?

Seminogram jest szczególnie zalecany mężczyznom, którzy mogą doświadczać problemów z płodnością, zwłaszcza gdy próby poczęcia dziecka trwają długo i pozostają bezowocne. Badanie jest również rekomendowane parom, które przez co najmniej rok regularnie starają się o dziecko bez stosowania antykoncepcji, ale bez sukcesu. Ponadto, seminogram bywa pomocny w sytuacjach problemów zdrowotnych związanych z układem rozrodczym, takich jak infekcje czy urazy.

Sytuacje, w których warto rozważyć badanie nasienia:

• Trudności z poczęciem dziecka – jeśli starania o potomstwo trwają co najmniej rok bez skutku, seminogram może dostarczyć cennych informacji o zdrowiu reprodukcyjnym mężczyzny.
• Po zakończeniu leczenia onkologicznego – radioterapia i chemioterapia mogą wpływać na zdolność do poczęcia, więc po zakończeniu terapii warto rozważyć badanie nasienia, szczególnie jeśli planowane jest powiększenie rodziny.
• Po operacjach narządów układu rozrodczego – mężczyźni, którzy przeszli zabiegi takie jak operacja przepukliny pachwinowej, mogą rozważyć seminogram, aby sprawdzić, czy zabieg nie wpłynął na jakość nasienia.
• Przed zabiegami wspomaganego rozrodu – seminogram jest istotny przed przystąpieniem do procedur takich jak in vitro lub inseminacja.
• Podejrzenia infekcji układu rozrodczego – długotrwałe lub nawracające infekcje mogą negatywnie wpływać na jakość nasienia, dlatego w takich przypadkach warto wykonać badanie.

Badanie nasienia w Sosnowcu – jak się przygotować?

Aby uzyskać dokładne wyniki seminogramu, warto przestrzegać kilku wytycznych. Niezwykle ważne jest zachowanie abstynencji seksualnej przez 2 do 7 dni – krótsza abstynencja może obniżyć liczbę plemników, a dłuższa może negatywnie wpłynąć na ich ruchliwość.

Dodatkowo, przed pobraniem próbki należy:

• Nie pić alkoholu, nie palić papierosów i unikać i intensywnego wysiłku – używki mogą wpływać na jakość nasienia, dlatego warto ich unikać przez kilka dni przed badaniem.
• Dbać o relaks i odpoczynek – nadmiar stresu, brak snu i intensywny wysiłek fizyczny mogą obniżyć parametry nasienia, dlatego dzień przed badaniem warto się zrelaksować.
• Zachować odpowiednią higienę – przed pobraniem próbki należy dokładnie umyć okolice intymne, aby zapobiec zanieczyszczeniu próbki.
• Poinformować lekarza o stosowanych lekach – niektóre leki mogą wpływać na wyniki badania, dlatego warto poinformować lekarza o przyjmowanych medykamentach.

Próbka nasienia powinna być oddana do sterylnego pojemnika, najczęściej w specjalnym pokoju w placówce medycznej. Ważne, by cała próbka znalazła się w pojemniku, ponieważ utrata pierwszej porcji ejakulatu może wpłynąć na wyniki.

Wpływ alkoholu na wyniki badania nasienia

Spożycie alkoholu przed badaniem może znacząco zaburzyć wyniki, obniżając liczbę, ruchliwość i morfologię plemników. Aby uzyskać rzetelne wyniki, zaleca się rezygnację z alkoholu przez co najmniej kilka dni przed badaniem, najlepiej przez 5 do 7 dni.

Pełna poprawa parametrów nasienia po regularnym spożywaniu alkoholu może potrwać nawet kilka tygodni, ponieważ cykl produkcji plemników trwa około 72 dni. Dla mężczyzn, którzy często i w większych ilościach spożywają alkohol, całkowite odstawienie go na kilka miesięcy przed badaniem może znacznie poprawić wyniki.

Nawet jednorazowe spożycie alkoholu w dniu badania lub dzień przed nim może krótkotrwale obniżyć liczbę i ruchliwość plemników, prowadząc do zafałszowania wyników. Dlatego, niezależnie od częstotliwości konsumpcji, zaleca się całkowitą rezygnację z alkoholu na kilka dni przed badaniem.

Ile kosztuje badanie nasienia w Sosnowcu?

Koszt badania nasienia w Sosnowcu zależy od rodzaju wybranej analizy oraz placówki. Podstawowy seminogram zwykle kosztuje od 100 do 300 zł. Bardziej zaawansowane badania, takie jak komputerowa analiza nasienia (CASA – Computer Assisted Semen Analysis), są droższe i wynoszą od 300 do 600 zł. Aby uzyskać dokładne informacje, najlepiej skontaktować się bezpośrednio z wybraną placówką medyczną.

W jaki sposób przebiega badanie nasienia?

Nasienie do badania pobiera się do sterylnego pojemnika poprzez masturbację w specjalnym, przystosowanym pomieszczeniu kliniki. Ważne, aby cała próbka znalazła się w pojemniku, gdyż utrata części ejakulatu może spowodować zafałszowanie wyników.

Jeśli pacjent nie może oddać próbki na miejscu, istnieje możliwość pobrania jej w domu, pod warunkiem dostarczenia jej do laboratorium w ciągu 30–60 minut. W czasie transportu próbka powinna być przechowywana w temperaturze ciała (około 37°C).

W przypadku trudności z oddaniem próbki przez masturbację, nasienie można pobrać podczas współżycia, stosując specjalną prezerwatywę bez środków plemnikobójczych, której zawartość następnie należy przenieść do sterylnego pojemnika.

Wyniki badania nasienia w Sosnowcu – czas oczekiwania, normy, interpretacje

Wyniki podstawowego seminogramu są dostępne zwykle w ciągu 1 do 3 dni roboczych. Jeśli badanie obejmuje dodatkowe analizy, takie jak komputerowa analiza nasienia lub posiew, czas oczekiwania może wydłużyć się do 7 dni. Wiele laboratoriów umożliwia szybki i wygodny dostęp do wyników online.

Wyniki badania nasienia są analizowane zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i obejmują następujące parametry:

• Objętość ejakulatu – minimalna norma to 1,4 ml; mniejsza objętość może sugerować problemy z gruczołami odpowiedzialnymi za produkcję płynu nasiennego.
• Całkowita liczba plemników – powinna wynosić co najmniej 39 milionów w całym ejakulacie.
• Koncentracja plemników – prawidłowe stężenie to minimum 16 milionów plemników na ml.
• Ruchliwość plemników – przynajmniej 30% plemników powinno charakteryzować się ruchem postępowym.
• Morfologia plemników – norma zakłada, że minimum 4% plemników ma prawidłową budowę.

Dodatkowe parametry obejmują czas upłynnienia (do 60 minut), pH ejakulatu oraz odsetek plemników z wadami strukturalnymi, np. uszkodzenia witki lub główki.

Interpretację wyników powinien przeprowadzić specjalista, który uwzględni całościowy stan zdrowia pacjenta. Wyniki poza normą nie muszą oznaczać bezpłodności, ponieważ pełna diagnoza wymaga szerokiej oceny klinicznej.

Niekorzystne wyniki bada nasienia – co zrobić?

Otrzymanie wyników seminogramu poniżej normy może być stresujące, jednak nie zawsze oznacza bezpłodność. Obniżone parametry, takie jak liczba, ruchliwość czy morfologia plemników, mogą być skutkiem różnych, często przejściowych czynników.

Najczęstsze przyczyny słabszych wyników seminogramu to:

• Zaburzenia hormonalne, związane z funkcjonowaniem tarczycy, przysadki mózgowej lub zaburzeniami metabolicznymi, mogą negatywnie wpływać na liczbę i jakość plemników.
• Infekcje i schorzenia układu rozrodczego, takie jak zapalenie prostaty, cewki moczowej czy jąder, mogą obniżać jakość nasienia.
• Styl życia i czynniki środowiskowe – stres, nieodpowiednia dieta, brak aktywności fizycznej, palenie papierosów, nadmierne spożycie alkoholu oraz używki mogą negatywnie wpływać na parametry nasienia.
• Problemy anatomiczne – wady w budowie układu rozrodczego mogą być przyczyną niekorzystnych wyników.
• Leki i suplementy, takie jak sterydy anaboliczne, antybiotyki czy leki przeciwzapalne, mogą wpływać na jakość nasienia.

W przypadku niekorzystnych wyników seminogramu zaleca się konsultację z lekarzem specjalistą, takim jak urolog lub androlog, który dokładnie przeanalizuje wyniki i zaproponuje dalsze kroki diagnostyczne lub leczenie.